สิ่งที่น่ารักน่าฟูใจทั้งหลาย ที่เรียกว่ากามคุณ เป็นเหตุให้เกิดความสุข โดยต้องอาศัยความกำหนัด ความรัก ความยั่วยวน ความพอใจเข้าช่วยด้วย จึงจะเป็นความสุขไปได้ เมื่อมีความสมหวังแล้วก็เคยชิน เบื่อและเสาะหาใหม่สืบไป จึงเป็นของเผาลนอยู่เสมอ และขณะเหมือนของยืมผู้อื่นเขามา
บรรดาสิ่งอันเป็นที่ตั้งแห่งความใคร่ จะเป็นพวกรูปธรรม คือ รูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส หรือที่เป็นพวกนามธรรม เช่น ยศศักดิ์ สรรเสริญ ก็ดี ที่เป็นที่ตั้งแห่งความกำหนัดรักนั้นเป็นเหมือนเหยื่ออันหุ้มเบ็ดไว้
และเมื่อกำลังเมามัวหลงรักอยู่ ก็ต้องอุทิศหัวใจตนให้เป็นเหมือนเขียงรองสับเนื้อ ยอมรับทุกๆประการเพื่อบำรุงบำเรอของรักจนกว่าจะเบื่อหน่าย และพร้อมกันนั้นยังเป็นทางเกิดขึ้นแห่งความหึงหวง อิจฉาริษยา ซึ่งเป็นเครื่องเผาลนอีกเป็นอย่างมาก และยิ่งในเมื่อไม่ได้ ยังกำลังปรารถนาจ้องมองอยู่แล้ว ดูเหมือนว่าภายในใจจริงนั้นมิได้มีคุณธรรมอาศัยอยู่เลย เพราะบรรจุเต็มไปด้วยไฟฟ้า คือทะยานอยาก
และการคำนึงหาอุบายที่จะใหได้ผลสมอยากเท่านั้น
ในทำนองอันตรงกันข้าม นาทีแห่งความจืดชืดสนิทจากความรัก ก็คือนาทีแห่งความโปร่งใสเยือกเย็นของใจนั่นเอง
พระพุทธองค์จึงตรัสว่า การชนะความรักเป็นความสุข ผู้แพ้ความรักต้องทำงานให้ความรักทั้งหมด เพราะในขณะนั้นตนของตนเองไม่มี ผู้ที่พยายามในความรักจนสำเร็จสมหมาย ก็คือผู้ที่แพ้ความรักตลอดเวลา จนหมดไม่มีอะไรจะแพ้อีก สำหรับความรักเรื่องนั้น รายนั้น
