ความเข้าใจ เป็นสิ่งที่จะต้องพิจารณาอยู่เรื่อยๆ เพื่อ

ที่จะให้ละคลายการยึดถือสภาพธรรมว่าเป็นตัวตน แม้ใน

ขั้นของการฟัง แม้ในขั้นของการที่จะเกิดกุศลขั้นต่างๆ

เพื่อที่จะได้เกื้อกูลให้สติปัฏฐานเกิดขึ้น และน้อมศึกษารู้

ลักษณะของสภาพธรรมที่เป็นนามธรรมและรูปธรรม ซึ่งไม่

ใช่สัตว์ บุคคล ตัวตน



.:.:.:.:.:.:.:..:.:.:.:.:.:.:.



เพราะว่าผู้ที่สติปัฏฐานยังไม่มีกำลัง จะเห็นได้ว่า

ความเป็นตัวตนยังมีกำลังมาก ไม่ว่าจะในขณะที่เห็น ใน

ขณะที่ได้ยิน ในขณะที่รังเกียจอกุศล ในขณะที่ต้องการ

กุศล ก็เป็นไปตามกำลัง คือ การยึดถือสภาพธรรมว่าเป็น

เรา เป็นกุศลของเรา เป็นอกุศลของเรา เพราะฉะนั้น ทาง

เดียวที่จะดับความเป็นตัวตน ความเป็นเรา ความเป็นของ

เราได้ ก็ด้วยการพิจารณา จนมีความเข้าใจที่มั่นคง และ

เจริญสติปัฏฐาน



.:.:.:.:.:.:.:..:.:.:.:.:.:.:.



และแม้สติปัฏฐานไม่เกิด ก็รู้ว่ามีปัจจัยของกุศล

ขั้นอื่นๆ ที่จะเกิด โดยที่ว่าไม่เป็นผู้ที่ติดในกุศล มิฉะนั้น

แล้ว โลภะนี้จะทำให้มีความต้องการ มีความพอใจ มีความ

อยากได้ในกุศล ถ้าเป็นอย่างนั้น กุศลนั้นไม่เป็นบารมี

เพราะยังเป็น ช่องรั่ว ที่จะทำให้กุศลเหล่านั้น ไม่ถึงความ

สมบูรณ์เต็มที่ ที่จะทำให้สติปัฏฐานสามารถประจักษ์ได้ว่า

กุศลนั้นๆ ไม่ใช่ตัวตน ไม่ใช่สัตว์ บุคคล



... พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสว่า ...



ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย

ภิกษุผู้ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม

ย่อมมีธรรมอันเหมาะสม

คือ ...พึงเป็นผู้พิจารณาเห็นอนัตตา

ในรูป ในเวทนา ในสัญญา

ในสังขาร ในวิญญาณอยู่

.
.
.

เมื่อเธอพิจารณาเห็นอนัตตา

ในรูป ในเวทนา ในสัญญา ในสังขาร ในวิญญาณอยู่

ย่อมกำหนดรู้รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ

.
.
.

เมื่อเธอกำหนดรู้รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ

ย่อมหลุดพ้นจากรูป ย่อมหลุดพ้นจากเวทนา ย่อมหลุดพ้นจากสัญญา

ย่อมหลุดพ้นจากสังขาร ย่อมหลุดพ้นจากวิญญาณ

ย่อมหลุดพ้นจากชาติ ชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ

ทุกข์ โทมนัส อุปายาส

สาธุ
มีสติทุกผัสสะ