เจริญในธรรมพระพุทธศาสดา
ท่านมีความเห็นอย่างไรเกี่ยวกับคำอธิบายญาณของท่านพุทธทาส ในประโยคที่ว่า
"จะเกิดญาณตั้งร้อยตั้งพันตั้งหมื่นตั้งแสนก็ได้แล้วแต่จะเอาอะไรมากำหนด
การกำหนดเป็นญาณทุกชนิด แต่สงเคราะห์ให้สั้นเข้า ก็เหลือแค่ธัมมัฏฐิติญาณ กับนิพพานญาณ"

เนื้อหาประกอบ สรุปจากหนังสือ วิธีฝึกสมาธิวิปัสสนา ฉบับสมบูรณ์ ของท่านพุทธทาสภิกขุ
(กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์ สุนทรสานส์, ๒๕๔๕). ดังนี้
ท่านพุทธทาสภิกขุ ได้กล่าวถึงเรื่องสรุปผลโครงร่างและผลการปฏิบัติในหนังสือวิธีฝึก
สมาธิวิปัสสนา ฉบับสมบูรณ์ว่า หัวข้อใหญ่ในการปฏิบัติโดยสรุปแล้ว ประกอบด้วยสิ่งที่ถูกกำหนดคืออารมณ์ อาการของการกำหนด และผลที่เกิดขึ้น อารมณ์สำหรับกำหนดมี ๒ อย่าง คือ ลมหายใจและอิริยาบถ
ส่วนอาการของการกำหนดแจกได้ ๑๐ ประการ คือ (๑) กำหนดโดยความเป็นอารมณ์ (๒) กำหนดนามรูป
(๓) กำหนดอาการเกิด-ดับ (๔) กำหนดโดยความเป็นของไม่เที่ยง (๕) กำหนดโดยความเป็นทุกข์
(๖) กำหนดโดยความเป็นอนัตตา (๗) กำหนดเป็นวิราคะ-จางคาย (๘) กำหนดเป็นนิโรธะ-ความดับ
(๙) กำหนดความเป็นปฏินิสสัคคะ-สละคืน (๑๐) กำหนดความเป็นสุญญตา-หมดแล้ว ตัวตนว่างจาก
สิ่งทั้งปวง ส่วนผลที่เกิดขึ้นท่านอธิบายว่า เกิดจากของแต่ละสิ่งที่ถูกกำหนด และอาการกำหนด ๑๐ อาการ
[color=#FF0000]จะเกิดญาณตั้งร้อยตั้งพันตั้งหมื่นตั้งแสนก็ได้ แล้วแต่จะเอาอะไรมากำหนด การกำหนดเป็น
ญาณทุกชนิด แต่สงเคราะห์ให้สั้นเข้า ก็เหลือแค่ธัมมัฏฐิติญาณ กับนิพพานญาณ ผลที่เกิดขึ้นหรือ
ญาณนี้มีทั้งโดยตรงและโดยอ้อม ต้องสังเกตศึกษาจึงจะเห็นก็มี เห็นได้ตรง ๆ ก็มี[/color]

เจริญในธรรมพระพุทธศาสดา
เข้าใจ เข้าถึง เผยแผ่ ปกปักษ์รักษาพระสัทธรรม
พระอาจารย์แสนปราชญ์