เจริญในธรรมพระพุทธศาสดา
ขณะนี้อาตมากำลังทำวิจัยเรื่อง "การศึกษาทดลองการเรียนการสอนแบบบูรณาการ วิปัสสนากัมมัฏฐาน
สำหรับนักเรียน"
โดยมีวัตถุประสงค์ คือ
๑. ศึกษาหลักการและวิธีการปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐานในทางพระพุทธศาสนา
๒. เพื่อทดลองการเรียนการสอนแบบบูรณาการ โดยใช้หลักการและวิธีการปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐาน
กับเด็กนักเรียน

จึงอยากขอความเห็น แนวคิด วิพากษ์วิจารณ์ อนุญาติทุกท่านอย่างเสรี



เจริญในธรรมพระพุทธศาสดา
เข้าใจ เข้าถึง เผยแผ่ ปกปักษ์รักษาพระสัทธรรม
พระอาจารย์แสนปราชญ์

นมัสการพระคุณเจ้า
ขออนุญาติให้ข้อเสนอแนะ
ท่านควรกำหนดกลุ่มเป้าหมายให้ชัดเจน
1. สำหรับนักเรียนกลุ่มใด ปฐม มัทธยม หรือมหาวิทยาลัย
2. ศึกษา ณ ที่ใด เช่นโรงเรียนใด หรือ จังหวัดใด
3. ในวิชาเรียนใด เช่น วิชาพุทธศาสนา

ไม่ทราบว่าดิฉันเข้าใจถูกหรือไม่
ท่านจะทำการศึกษาแบบกึ่งทดลอง คือมีนักเรียน 2 กลุ่ม กลุ่มที่ 1 เป็นการเรียนแบบปกติของทางโรงเรียน กลุ่มที่ 2 เป็นการเรียนโดยใช้แบบบูรณาการ
หากเป็นเช่นนี้วัตถุประสงค์วิจัย ควรจะเป็น
ศึกษาเปรียบเทียบผลการการเรียนการสอนแบบปกติ กับการเรียนการสอนแบบบูรณาการ

คำถามการวิจัย
1. นักเรียนที่เรียนด้วยการเรียนการสอนแบบบูรณาการ มีผลการเรียนที่ดีกว่านักเรียนที่เรียนตามแบบปกติของโรงเรียนหรือไม่

ไม่ทราบว่าดิฉันเข้าใจถูกต้องหรือไม่ แต่ตามที่เข้าใจดิฉันจึงให้ข้อเสนอแนะตามนี้ค่ะพระคุณเจ้า

ดีเลยนะผมว่า..

เจริญในธรรมพระพุทธศาสดา อุบาสิกา นนนน

[color=#BF0000]อ้างอิง คำถาม
นมัสการพระคุณเจ้า
ขออนุญาติให้ข้อเสนอแนะ
ท่านควรกำหนดกลุ่มเป้าหมายให้ชัดเจน
1. สำหรับนักเรียนกลุ่มใด ปฐม มัทธยม หรือมหาวิทยาลัย
2. ศึกษา ณ ที่ใด เช่นโรงเรียนใด หรือ จังหวัดใด
3. ในวิชาเรียนใด เช่น วิชาพุทธศาสนา

ตอบ
1. กลุ่มเป้าหมาย คือ ประชากร นักเรียน ๒ กลุ่ม
๑) ระดับช่วงชั้นที่ ๒ ( ป. ๔- ป. ๖) จำนวน ๖๔ คน และ
๒) ระดับช่วงชั้นที่ ๔ ( เฉพาะ ม. ๔) จำนวน ๔๖ คน
2. ศึกษาทดลอง ที่โรงเรียน ของนักเรียนที่เรียนอยุ่โดยปกติ
3. บูรณาการกับทุกวิชา (ปฏิบัติสมาธิก่อนเรียน/หลังเรียนทุกวิชา โดยออกแบบหลักสูตรการสอนสมาธิ
แบบ อิทธิบาท ๔, หลักวิปัสสนา ๔ อย่างในพระพุทธศาสนา มาเป็นเนื้อหาของวิชาพระพุทธศาสนา

ไม่ทราบว่าดิฉันเข้าใจถูกหรือไม่
ท่านจะทำการศึกษาแบบกึ่งทดลอง คือมีนักเรียน 2 กลุ่ม กลุ่มที่ 1 เป็นการเรียนแบบปกติของทางโรงเรียน กลุ่มที่ 2 เป็นการเรียนโดยใช้แบบบูรณาการ
หากเป็นเช่นนี้วัตถุประสงค์วิจัย ควรจะเป็น
ศึกษาเปรียบเทียบผลการการเรียนการสอนแบบปกติ กับการเรียนการสอนแบบบูรณาการ

ตอบ คำตอบอธิบายในวรรคแรก

คำถามการวิจัย
1. นักเรียนที่เรียนด้วยการเรียนการสอนแบบบูรณาการ มีผลการเรียนที่ดีกว่านักเรียนที่เรียนตามแบบปกติของโรงเรียนหรือไม่

ไม่ทราบว่าดิฉันเข้าใจถูกต้องหรือไม่ แต่ตามที่เข้าใจดิฉันจึงให้ข้อเสนอแนะตามนี้ค่ะพระคุณเจ้า

ตอบ สมมติฐาน นักเรียนที่เรียนด้วยการเรียนการสอนแบบบูรณาการ มีผลการเรียนที่ดีขึ้น

เจริญในธรรมพระพุทธศาสดา
เข้าใจ เข้าถึง เผยแผ่ ปกปักษ์รักษาพระสัทธรรม
พระอาจารย์แสนปราชญ์

1. กลุ่มเป้าหมาย คือ ประชากร นักเรียน ๒ กลุ่ม
๑) ระดับช่วงชั้นที่ ๒ ( ป. ๔- ป. ๖) จำนวน ๖๔ คน และ
๒) ระดับช่วงชั้นที่ ๔ ( เฉพาะ ม. ๔) จำนวน ๔๖ คน

ในกลุ่มของนักเรียนทั้ง 2 กลุ่ม พระอาจารย์ แบ่งออกเป็นกลุ่มทดลอง และกลุ่มควบคุมหรือไม่เจ้าค่ะ
หมายถึง ระดับช่วงชั้นที่ 2 จำนวน 64 คน เป็นกลุ่มทดลอง 32 คน และกลุ่มควบคุม 32 หรือไม่ หรือ ระดับช่วงชั้นที่ 4 จำนวน 46 คน เป็นกลุ่มทดลอง 23 และกลุ่มควบคุม 23 หรือไม่

การวิจัยแบบกึ่งทดลอง จำเป็นต้องมีกลุ่มเปรียบเทียบ จึงจะสามารถตอบคำถามการวิจัยได้ (2 กลุ่มอิสระต่อกัน) เห็นท่านตั้งสมมติฐานการวิจัยว่า
สมมติฐาน นักเรียนที่เรียนด้วยการเรียนการสอนแบบบูรณาการ มีผลการเรียนที่ดีขึ้น

หมายถึงใช้การสอนแบบบูรณาการนี้ไปตลอดทั้งเทอม แล้วดูจากผลการสอบของเด็ก สถิติท่านใช้ T-test หรือเปล่าเจ้าค่ะ

คือสรุปว่าหากเป็นการวิจัยกึ่งทดลอง คือนำสิ่งหนึ่งเข้าไปจัดกระทำ เราจะต้องมีกลุ่มเปรียบเทียบว่า ในกลุ่มที่เราจัดกระทำนั้น มีความแตกต่างจากกลุ่มที่เราไม่ได้จัดกระทำอย่างไร

อาจเป็นคำแนะนำที่พระอาจารย์ทราบแล้วก็ได้

ดิฉันจะรอติดตามรับฟังผลของงานวิจัยชิ้นนี้นะเจ้าค่ะ

กราบนมัสการพระคุณเจ้ามา ณ โอกาสนี้เจ้าค่ะ

1.การกำหนดหัวข้อในการทำวิจัยของท่านกว้างไปหรือไม่
ควรให้รายละเอียดระบุสิ่งที่ศึกษาให้ชัดเจนลงไป เช่น
การศึกษาเปรียบเทียบความแตกต่างของผลการเรียนก่อนและหลังการใช้หลักสูตรการเรียนการสอน
แบบบูรณาการในการสอนสมาธิแบบอิทธิบาท ๔,หลักวิปัสสนา ๔ อย่างในพระพุทธศาสนา
ในกลุ่มนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่...และกลุ่มนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4...

2.คำถามการวิจัย ตั้งคำถามให้สอดคล้องกับหัวข้อ เช่น
...นักเรียนชั้นประถมและชั้นมัธยมมีผลการเรียนต่างกันหลังใช้หลักสูตร...หรือไม่
3.สมมติฐานการวิจัย ขึ้นกับต้องการพิสูจน์ทางบวกหรือทางลบ เช่น
...3.1.นักเรียนชั้นประถมมีผลการเรียนหลังใช้หลักสูตร...ดีขึ้น...หรือไม่ดีขึ้น...
...3.2.นักเรียนชั้นมัธยมมีผลการเรียนหลังใช้หลักสูตร...ดีขึ้น...หรือไม่ดีขึ้น...
...นำไปใช้ในการอภิปรายผลการวิจัย
4.วัตถุประสงค์การวิจัย สอดคล้องตามหัวข้อเรื่อง คำถาม สมมติฐาน เช่น

...4.1.วัตถุประสงค์ทั่วไป...
เพื่อศึกษาเปรียบเทียบความแตกต่างของผลการเรียนก่อนและหลังการใช้หลักสูตรการเรียนการสอน
แบบบูรณาการในการสอนสมาธิแบบอิทธิบาท ๔,หลักวิปัสสนา ๔ อย่างในพระพุทธศาสนา
ในกลุ่มนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่...และกลุ่มนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4...

...4.2.วัตถุประสงค์เฉพาะ...
........1.เพื่อศึกษาความแตกต่างของผลการเรียนก่อนการใช้หลักสูตร...
..........ในกลุ่มนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่...และกลุ่มนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4...
........2.เพื่อศึกษาความแตกต่างของผลการเรียนหลังการใช้หลักสูตร...
..........ในกลุ่มนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่...และกลุ่มนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4...
........3.เพื่อเปรียบเทียบความแตกต่างของผลการเรียนก่อนการใช้หลักสูตร...
..........ในกลุ่มนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่...และกลุ่มนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4...
........4.เพื่อเปรียบเทียบความแตกต่างของผลการเรียนหลังการใช้หลักสูตร...
..........ในกลุ่มนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่...และกลุ่มนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4...
........5.เพื่อเปรียบเทียบความแตกต่างของผลการเรียนก่อนและหลังการใช้หลักสูตร...
..........ในกลุ่มนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่...และกลุ่มนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4...

...กำหนดระยะเวลาดำเนินการวิจัยชัดเจน...สอดคล้องตามกรอบแนวคิดในการวิจัย...
...และให้สอดคล้องตลอดเนื้อหาทฤษฎี...งานวิจัยที่มีผู้ศึกษามาก่อน...
...ว่าเป็นไปทางเดียวกันหรือต่างกัน...ขอเสนอแนะตามนี้เจ้าค่ะ...

...กราบนมัสการมาด้วยความเคารพอย่างสูงยิ่งเจ้าค่ะ...

เจริญในธรรมพระพุทธศาสดา อุบาสิกานนนน และ อุบาสิกา Rosarin

ขออนุโมทนา กับคำแนะนำที่มีประโยชน์ของอุบาสิกาทั้งสอง

เนื่องจากอาตมาไม่มีความรู้การวิจัยเชิงปริมาณในลักษณะนี้ แต่ต้องการแสวงหาความรู้เรื่อง สติ สมาธิ
สัมมาสติ สัมมาสมาธิ ที่นำมาใช้ประโยชน์ได้กับคนเราในปัจจุบันนี้ในระดับพื้นฐานชีวิตประจำวัน
โดยมุ่งไปที่กลุ่มของนักเรียน ต้องการนำเสนอออกมาในรูปงานวิชาการ มีที่อ้างอิงรับรอง เหมาะตามกาลยุค
ในสมัยนี้ อยากขอคำแนะนำว่า จะทำให้เป็นงานวิชาการเป็นที่น่าเชื่อถือได้นั้นต้องทำอย่างไร ตั้งหัวข้อ
วัตถุประสงค์ เครื่องมือ และนำเสนอ อย่างไร (ถ้าอุบาสิกาทั้งสองมีตัวอย่างงานวิจัยลักษณะนี้อยู่ช่วย
ส่งทางเมล์ให้ ก็จะขออนุโมทนาอย่างยิ่ง (ชื่อเมล์ sanprach-@hotmail.com) และเพื่ออธิบายแนวคิด
จึงขอเพิ่มเติมรายละเอียดจากเรื่องเดิม ดังนี้

อ้างอิงเรื่องเดิม ขณะนี้อาตมากำลังทำวิจัยเรื่อง "การศึกษาทดลองการเรียนการสอนแบบบูรณาการ วิปัสสนากัมมัฏฐานสำหรับนักเรียน"
โดยมีวัตถุประสงค์ คือ
๑. ศึกษาหลักการและวิธีการปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐานในทางพระพุทธศาสนา
๒. เพื่อทดลองการเรียนการสอนแบบบูรณาการ โดยใช้หลักการและวิธีการปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐาน
กับเด็กนักเรียน

จึงอยากขอความเห็น แนวคิด วิพากษ์วิจารณ์ อนุญาติทุกท่านอย่างเสรี

เพิ่มเติมแนวคิด อาตมามีความสงสัยในบุคคลระดับอัจฉริยะของโลก เช่น โสเครติส ไอน์สไตน์
หรือแม้แต่มหาเศรษฐี บิลล์ เกตส์ ว่าบุคคลเหล่านี้เขามีสมาธิที่สูงมาก เขาสามารถทำ คิด ในสิ่งที่
คนทั่วไปทำไม่ได้ แต่เขาไม่ได้นับถือพระพุทธศาสนา เขามีสมาธิอยู่ในลักษณะใด น่าศึกษานำมาใช้กับ
เด็กและเยาวชนของเราที่ส่วนใหญ่นับถือพระพุทธศาสนา แต่ไม่สนใจเรื่องสมาธิเท่าที่ควร
อาตมาอ่านหนังสือ "คุณธรรมนำความรู้ รูปแบบการเรียนการสอนแบบบูรณาการคุณค่าความเป็นมนุษย์"
ของ ดร.อาจอง ชุมสาย ณ อยุธยา ผลการทดลองปรากฏว่า เด็กนักเรียนเป็นคนดีและเรียนเก่ง
ด้วยเหตุนี้จึงเป็นแรงบันดาลใจที่จะทำเรื่องนี้ โดยทำวิจัยอิสระ ซึ่งขอความร่วมมือจากโรงเรียนและหน่วย
งานที่เกี่ยวข้อง ได้รับการตอบรับอย่างดี สามารถทำการวิจัยได้ ตอนนี้อยู่ในระหว่างการเขียนโครงการวิจัย
ให้ถูกต้องตามหลักเกณฑ์ หลักวิชาการ ถ้าหากอุบาสิกาทั้งสอง หรือท่านใดที่ต้องการต่อยอดให้ หรือมาช่วย
กันทำงานชิ้นนี้ อาตมาก็ยินดีและอนุโมทนาในกุศลจิตของทุกท่าน

เจริญในธรรมพระพุทธศาสดา
เข้าใจ เข้าถึง เผยแผ่ ปกปักษ์รักษาพระสัทธรรม
พระอาจารย์แสนปราชญ์

ท่านเจ้าของกระทู้ขอรับ ทำไมท่านขยันถามจริงๆนะ ข้าพเจ้าจะตอบถวายให้อีกครั้งหนึ่ง สุดท้ายนะขอรับ เอาสั้นๆเลยนะขอรับว่า

ไม่ว่านักเรียนนักศึกษา การเรียนการสอนในที่ใดใดของโลก หรือนอกโลก หรือทั่วจักรวาลใดใดก็ตาม ปัจจุบัน หรือที่ผ่านมา และ ต่อๆไปในอนาคต ก็เป็นการเรียนการสอน ตามหลัก วิปัสสนาและสมถะกัมมัฏฐาน อยู่แล้ว เพราะ ศาสนาทุกศาสนา ล้วนนำเอาลักษณะหรือสภาพสภาวะจิตใจหรือพฤติกรรม การกระทำ ของมนุษย์ และอื่นๆ มาเป็นหลักหรือ เป็นแม่แบบในการกำหนดให้เป็น หลักธรรม และหลักปฏิบัติ
ท่านอาจจะไม่เข้าใจที่ข้าพเจ้าอธิบายไปข้างต้น เอาเป็นว่า การเรียนการสอนทุกชนิด ที่มีอยู่ ล้วนเป็นต้นตอ หรือเป็นหลัก ซึ่งในทางพุทธศาสนา เรียกว่า วิปัสสนา และสมถะ กัมมัฏฐาน อยู่แล้ว ที่เขียนสมถะเพิ่มเข้าใไปก็เพราะ ถ้าจะวิปัสสนา ก็จะขาด สมถะ ไม่ได้นะขอรับ เอ ท่านเป็นพระสงฆ์จริงหรือเปล่า ทำไมไม่รู้เลยหรือว่า วิปัสสนา กับ สมถะ ต้องติดกัน เกิดพร้อมกัน ฯลฯ

มี โรงเรียนหนึ่ง สอนโดยหลัก ศีลเด่น เป็นงาน ชาญวิชา
โดย ให้น้ำหนักศีลเด่น 40% เป็นงาน 35% ชาญวิชา 25%
ก็เห็นนักเรียน มีคุณภาพดีเป็นส่วนมาก

กราบนมัสการเจ้าค่ะ

....ถ้าทำวิจัยต้องทำให้ถูกหลักการ...จะทำเรื่องใดท่านก็ต้องศึกษาให้เข้าใจก่อนออกแบบงานวิจัย...
...เพราะมันเป็นความคิดและความรู้ใหม่ที่ท่านต้องการศึกษา...การอ้างอิงท่านก็ต้องศึกษาค้นคว้า...
...ให้หมดทุกที่ทั้งในและต่างประเทศว่ามีที่ไหนเขาทำแบบไหนบ้าง...เพราะเราต้องการศึกษาใน...
...สิ่งที่เราไม่มีความรู้...เราอ้างอิงจากคนอื่นที่ทำมาก่อน...ผลงานวิจัยเป็นความรู้ที่มีลิขสิทธิ์...
...เวลาเรานำของเขามาใช้ในการอธิบายงานวิจัยของเรา...ก็ต้องใส่ชื่อผู้ที่เรานำมาอ้างถึงด้วย...
...ไม่งั้นมันจะกลายเป็นเราลอกงานวิจัยของคนอื่น...มันผิดกฏหมายและอาจโดนเขาฟ้องร้องได้...

...ที่ข้าพเจ้าเสนอแนะเป็นหลักการทำวิจัยที่ถูกต้อง...งานวิจัยทดลองนี้เน้นทั้งปริมาณและคุณภาพ...
...จะต้องเปรียบเทียบกลุ่มเป้าหมาย...เช่นต้องการทดสอบว่าสารที่ใช้ตรวจผงชูรสมีคุณภาพหรือไม่...
...สมมุติเรามีวิธีวัดว่าสารทดสอบผงชูรสในอาหาร/ไม่มีผงชูรสไม่เปลี่ยนสี/มีผงชูรสเปลี่ยนเป็นสีแดง
...เราก็ต้องหาอาหารมา 2 จาน...จานแรกใส่ผงชูรส...จานที่ 2 ไม่ใส่ผงชูรส...ถึงทดสอบได้

...เช่นกันโปรแกรมการสอนที่ท่านออกแบบนำไปใช้ก็เช่นเดียวกัน...ถ้าให้เสนอแนะแบบง่ายๆ...
...ก็ทำแบบพรีเทส...โพสเทสสิเจ้าคะ...ทำเป็นบทความวิชาการแบบทดสอบความรู้...
...ว่ากลุ่มตัวอย่างมีการเปลี่ยนแปลงเรื่องความรู้หรือไม่...แบบสอบถามความรู้เกี่ยวกับเรื่องที่ท่าน...
...นำไปใช้กับเขานั่นแหละเจ้าค่ะ...ทั้ง2กลุ่มก่อนสอนให้ทำแบบสอบถาม...หลังจากสอนก็ให้...
...ทำแบบสอบถามอันเดิมซ้ำ...จะเปรียบเทียบก็ทำได้เพราะใช้แบบสอบถามอันเดียวกัน...

...ก็เวลาสรุปก็อธิบายแค่ว่าหลังทำแบบทดสอบนักเรียนทั้ง 2 กลุ่มมีความรู้เพิ่มขึ้นหรือไม่...
...ถ้าเพิ่มท่านก็สรุปว่าทั้ง2กลุ่มมีความรู้เพิ่มขึ้นจริงหลังท่านให้ความรู้เขาไปแล้ว...
...แบบนี้ง่ายที่สุดแล้วเจ้าค่ะ...ถือว่าเป็นศึกษาการนำความรู้ทางธรรมะไปใช้ทดสอบกับนักเรียน...

...อื่นๆ...ยังไม่ขออกความเห็น...ข้าพเจ้าก็สงสัยเช่นกันว่าตกลงท่านอยากจะทำอะไร...
...ระหว่างศึกษาในนักเรียนกับอัจฉริยะ...ขอให้ท่านเลือกสิ่งที่เป็นไปได้ที่ท่านคิดว่าตัวเองทำได้เจ้าค่ะ

แนวคิดดีครับพระคุณท่าน ถ้าเลือกวิธีปฏิบัติดีๆ ผมคิดว่าน่าจะเกิดประโยชน์ดีมากๆเลยครับ

กราบนมัสการพระอาจารย์แสนปราชญ์ ที่เคารพอย่างสูง
เป็นมหากุศลจิตที่คิดจะนำการปฏิบัติวิปัสสนา มาทำเป็นหลักสูตรสอนให้กับนักเรียน หากได้ทดลองปฏิบัติแล้วทำการวิเคราะห์ วิจัย วัดผลออกมาให้เป็นกิจลักษณะ ถ้าได้ผลดีก็จะได้ขยายผลไปในระบบการศึกษาของชาติ ก็จะเป็นสิ่งที่ดียิ่งครับ

สิ่งที่กระผมอยากจะเสนอความคิดเห็นคือ ประเด็นวิจัย หรือหัวข้อโครงการน่าจะให้เด่นชัดเป็นหนึ่งเดียว ไม่เอาหลายอย่างมากเกินไป และควรจะชี้ไปที่จุดมุงหมายหรือประเด็นเดียวกันกับการสอนของพระพุทธเจ้า คือการสอนให้หมู่ชนรู้จักวิธีการเดินตามทางสาายกลาง(มัชฌิมาปฏิปทา) คือการเจริญมรรค 8 หรือ วิปัสสนาภาวนา ตัวอย่างเช่น

หัวข้อ การสอนวิธีปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐานแก่นักเรียนระดับมัธยมศึกษา ถ้าเอาหัวข้อนี้ ประเด็น แนวการวิจัยจะต้องเป็นไปตามชื่อของหัวข้อ ผลการวิจัยก็จะได้ออกมาเป็นอย่างหนึ่ง

ถ้าชื่อหัวข้อเป็น การสอนวิธีปฏิบัติวิปัสสนาภาวนาแก่นักเรียนระดับมัธยมศึกษา ประเด็น แนวทาง และผลการวิจัยก็จะเป็นไปอีกอย่างหนึ่ง

ขยายความ

วิปัสสนากัมมัฏฐาน เป็นการสอนเน้นการ ดู การสังเกต พิจารณา องค์กรรมฐานที่กำหนดขึ้น จนเห็นความจริงตามธรรมของกรรมฐานนั้นๆ เช่นการพิจารณา เกสา โลมา นักขา ทันตา ตะโจ โกฐากทั้ง 32 หรืออสุภกรรมฐาน จนเห็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา ของกรรมฐานแต่ละอย่าง

วิปัสสนาภาวนา เป็นการสอนเน้นการ ดู การสังเกต พิจารณา ศึกษากระบวนการทำงานของขันธ์ 5 รูป - นาม กาย - ใจ โดยให้เป็นไปตามกระบวนการร่วมกันทำงานของมรรค ทั้ง 8 คือ ปัญญา ศีล วิริยะ สติ สมาธิ ซึ่งน่าจะตรงกับ มัชฌิมาปฏิปทาที่พระพุทธเจ้าทรงสอน และมีประโยชน์มาก ประโยชน์ใหญ่ ให้อานิสงเยอะแยะยิ่งกว่า ดังนี้เป็นต้น

อนุโมทนาครับ

ขอพระคุณท่านช่วยแทรกพรหมวิหาร4และอิทธิบาท4ให้แก่ผู้เรียนไปในตัว อาจจะไม่จำเป็นที่เราต้องสอนไปตรงๆแต่หากเพียงใช้อุบายให้แยบคาย ให้ซึมลงสู่ผู้เรียน เพื่อคุณประโยชน์แก่ตัวผู้เรียนเองและสังคมไปในตัวครับ
ขออนุโมธนา ครับ
ส่วนคำถามที่มีคุณ นนนน ทิ้งไว้1ข้อนั้น กระผมขอพระคุณท่านพิจารณาเพิ่มอีกสักข้อ หลังจากที่แทรกพรหมวิหาร4และอิทธิบาท4เข้าไป คือ
2 ผู้ที่เรียนตามแต่ละรูปแบบนั้น มีวิถีในการดำรงค์ชีวิตอย่างไร
เพราะการดำเนินชีวิตนั้นย่อมมีผลกระทบต่อบุคคลอื่นไม่ทางใดก็ทางหนึ่งซึ่งอาจเป็นการช่วยบูรณาการสังคมในภายหน้าครับ

ขออนุโมท่านผู้พูดสิ่งนี้ ขอสนับสนุนสุดตัวในเรื่องอิทธิบาท 4 กับการศึกษา

ผมว่านี่แหละ หัวใจของการศึกษาเลยครับ
เป็นทั้งหมดของการศึกษาเลย

ส่วนเรื่องพรมวิหาร หรือคุณธรรมในการใช้ความรู้คู่คุณธรรม
ก็เป็นส่วนหนึ่งของข้อ "วิมังสา" อยู่แล้ว
กล่าวคือการทำความรู้ความเห็นของตนนั้นให้ถูกต้อง ทั้งทางหลักวิชา
ทั้งวิชาทางโลก วิชาทางธรรม

ขอสนับสนุน วงล้ออิทธิบาท อย่างสุดๆไปเลยครับ