ถามผู้รู้ว่าเราจะประเมินการภาวนาว่ามาถูกทางและก้าวหน้าแล้วอย่างไรคะ ขอบคุณมากค่ะ

ศีกษาพระไตรปิฏก

วางใจในพระธรรมคำสอน
การประเมินความสำเร็จ ไม่พ้นจากพระธรรมคำสอน

สามัญผลย่อมเป็นอันหวังได้

อย่างท่าน เช่นนั้น ว่านั่นแหละครับ....ศึกษาพระไตรปิฏก

ขึ้นอยู่กับว่าเราใช้มาตรวัดอะไร จิตใจที่พระพุทธเจ้าท่านสอนเอาไว้ก็มี
อย่างเป็นคนมักน้อยไหม สันโดษไหม ชอบคลุกคลีไหม มีสติไหม
มีศีลไหม ใจตั้งมั่นมากขึ้นไหม
เห็นความจริงของกายของใจมากขึ้นไหม

ถ้าพูดในเชิงปฏิบัติ สังเกตง่ายๆ เราเห็นกิเลสบ่อยขึ้นไหม
ถ้าเห็นกิเลสบ่อยๆแสดงว่าสติเกิดบ่อย
ความทุกข์ของเราสั้นลงไหม เผลอสั้นลงไหม สติเกิดเร็วขึ้นไหม
ใจตั้งมั่นหรือว่าเข้าไปแทรกแซงแล้วรู้ทันมัน เห็นความจริงของกายของใจไหม
ทำใจสบายๆแล้วลองนึกถึงสภาวะขณะนี้ กับสภาวะก่อนจะหัดภาวนา
รู้สึกกิเลสเบาบางลงไปไหม วิญญูชนรู้ได้ด้วยตนเอง

กรณีนี้น่าจะพอประเมินได้


แฟนเป็นคนที่เสเพลมาก กินเหล้า แบบว่าไม่ได้เรื่องน่ะค่ะ

ดิฉันเป็นคนชอบทำบุญทำทาน นั่งสมาธิและสวดมนต์ แฟนก็ทำตามดิฉันเพราะดิฉันบังคับแรกๆ

เมื่อไม่กี่วันนี้พาแฟนไปนั่งสมาธิมา (แบบยุบหนอพองหนอ) แค่ไม่กี่ชั่วโมง แฟนดิฉันก็ผิดปกติไปค่ะ

เค้าตื่นมาจากสมาธิ เค้าถามดิฉันว่า รู้สึกถึงลมหายใจที่ชัดเจน เค้ารู้สึกว่าส่วนท้องเค้ามันยุบลงไป

แค่ไหนอย่างไรเวลาหายใจเข้าออก เวลาเดินจงกรม เค้ารู้สึกถึงเท้าที่ย่ำลงพื้นว่าส่วนไหนที่กระทบพื้น

ชัดเจน

เค้าถามดิฉันว่า มันคืออะไร ดิฉันได้แต่นั่งไม่เคยเป็นแบบนี้เลยค่ะ

กลับมาจากวัดเค้าพูดว่า เค้าสดชื่นจับพวงมาลัยรถรู้ว่ามือเค้าจับพวงมาลัย รู้สึกชัดเจนมากๆ มีสติ

เค้าบอกเค้าเข้าใจถึงคำว่า ผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบาน ว่ามันมีจริงๆ เหมือนคนใส่เเว่นมัวๆมาแล้วเช็ดจนมันใส

ชัดเจน

เค้าพูดแต่เรื่องนั่งสมาธิ กลับมาเค้าไม่ดื่มเหล้า สวดมนต์ นั่งสมาธิ ยิ้ม ใจเย็น และดูจะอิ่มบุญมาก

มาหลายวันแล้วค่ะ

ดิฉันดีใจค่ะที่เค้าเป็นแบบนี้ เค้าบอกเค้ากลัวที่ไปสูบบุหรี่ หรือ กินเหล้าอีกความรู้สึกแบบนี้จะหายไป

เค้ากำลังเข้าถึงสมาธิใช่ไหมคะ

http://fws.cc/whatisnippana/index.php?topic=180.0

หากประมาณนั้น ไม่พึงถามว่าเป็นอะไร เป็นสมถะ,วิปัสสนา,สติ,สัมปชัญญะ, หรือถามว่า...อะไร

ต่ออะไรที่เคยได้ยินได้ฟังมาแล้วครับเสียเวลา ปฏิบัติต่อไป ในทุกอิริยาบถ

เข้ามาเยี่ยมๆ มองๆ เห็นชื่อคุณตรงประเด็น กำลังอ่านอยู่พอดี เชิญคุณตรงประเด็นค่ะ

ส่งอารมณ์กับครูบาอาจารย์ครับ^^

หลักการหรือคำสอนใดก็ตาม ที่เป็นเพียงการคิดค้นหาเหตุผลในเรื่องความจริงเพื่อสนองความต้องการ

ทางปัญญาโดยมิได้มุ่งหมาย และ มิได้แสดงแนวทางสำหรับประพฤติปฏิบัติในชีวิตจริง อันนั้น

ให้ถือว่าไม่ใช่พระพุทธศาสนา โดยเฉพาะอย่างที่ถือว่า เป็นคำสอนเดิมแท้ของพระพุทธเจ้า

จริตของแต่ละบุคคลแตกต่างกันไป อารมณ์สมาธิก็เหมือนกัน เหมือนกับผู้ที่ฝึกมาแบบหนึ่งแล้วไปส่งอารมณ์กับผู้ที่ฝึกมาอีกแบบหนึ่ง ผลของอารมณ์ย่อมแตกต่างกัน จงยึดมั่นในอารมณ์ของเรา ว่าเราจะต้องละอวิชาให้ได้

อืมห์ การยืนอยู่ในแต่ละจุด การแสดงความเห็นก็จะต่างไปนะ

เมื่อวันที่เรายังต้องเพียรเดินตามมรรค ...
เราก็มักจะใช้ตัวชี้วัดหลาย ๆ ตัวได้ ...
การแสดงออกมาด้วย การควบคุมได้ ศักยภาพในการควบคุม
หรือ ศักยภาพในการรู้ต่าง ๆ การรู้เท่าทัน การรู้ในลักษณะอันเป็นวิชา
ศักยภาพในการมีสติพิจารณาใน กาย เวทนา จิต ธรรม
หรือ...ศักยภาพในการที่เรามีสติในการรับมือกับความแปรปรวนต่าง ๆ ของขันธ์
ตัวชี้วัดเหล่านี้ จะเป็นตัวชี้ให้เราเห็นทางที่ทอดไปข้างหน้า นะ

ก็เหมือนกับเรากำลังปลูกมะม่วง ยังไงซะ ต้นมะม่วงต้องโตไปเรื่อย ๆ
และ เราก็ต้องได้เห็นผลมะม่วง ลิ้มรสผลมะม่วง
นะ นะ นะ

แต่สิ่งที่เราจะออกความเห็นต่อจากนี้ไป
เพียงแต่...เปรย ๆ เล่น ๆ ในสิ่งที่อยู่ในคำนึง...

เมื่อเราเห็นดอกมะม่วง มันติดผล และผลนั้นก็รอดพ้นวันคืน
จากตุ่มเล็ก ๆ ก็ค่อย ๆ ใหญ่ขึ้น
ผิวที่เขียว ก็เริ่มมีสีเหลืองแซม

ความก้าวหน้าในแต่ละช่วง ล้วนมาจากความก้าวหน้าในแต่ละช่วง
ถ้าการปฏิบัติ ... คือการรอให้มันเหลืองเต็มที่แล้วค่อยเด็ด...มาชิม
อืมห์....หวาน...หอม...

อืมห์....แต่ในระหว่างที่นั่งชิมเพลินอยู่นั่น...
ก็เห็นผลที่สุกงอม....ร่วงหล่นมาแป๊ะ....แตกกระจายบนพื้นดินตรงหน้า...

การปฏิบัติ ล้วนมีอรรถรสในทุกช่วงขณะ....นะ นะ .... นะ นะ

และความก้าวหน้า...มันอยู่ตรงไหนกัน...แน่นะ...

และก็เป็นอันจบ
บทว่าด้วย...เอกอน...รำพัน...

หลวงพ่อ ประยุตย์ ปยุตโต มีเขียนไว้ในหนังสือพุทธธรรม
ค่อนข้างละเอียดเกี่ยวกับการตรวจสอบตนเอง ถึงผลการเจริญภาวนา
โดยย่อ ท่านให้ดูว่า กุศลต่างๆเจริญขึ้นหรือไม่ อกุลศลลดลงหรือไม่
เช่นมีจิตเมตตามากขึ้น ผูกโกรธน้อยลง

ถ้าไงลองไปหาอ่านเอานะครับของสำนักพิมพ์ ธรรมสภา
http://www.thammasapa.com/

ความก้าวหน้าวัดได้จาก
ไม่ผิดศีลเห็นคุณของการถือศีล
มีความเพียรเพิ่มขึ้นไม่ย่อหย่อน มีความประสงค์เห็นคุณของการนั่งสมาธิ

มีการฝึกสติตลอดเวลาแม้กระทั่งกำลังทำงาน เหมือนท่านกรัชกายนำเรื่องมาเล่าจับพวงมาลัยก็รู้ว่าจับพวงมาลัย ส่วนอื่นเคี้ยวอาหารก็รู้ว่าเคี้ยวอาหารอย่างชัดเจน

มีการพิจารณาร่างกายตนได้ชัดเจนไม่ว่าจะเป็นของเหลว ของแข็ง ทุกๆชิ้นส่วนในร่างกายต้องชัดเจนแม้กระทั่งอาการปวดขาต้องชัดเจน

มีการเพ่งหาโทษคนอื่นน้อยลง มีใจเป็นกลาง มีการควบคุมอารมณ์ดียิ่งขึ้นไม่ระบายออกจากทวารทั้ง5 อารมณ์เย็นหน้าอกที่วูบวาบร้อนผ่าวเพราะพิษกิเลสและความกังวลใจทั้งหลายแหล่จะหายไปกลายเป็นความเบาโล่ง (ความกังวลใจจะหายไปตั้งแต่แรกเริ่มนั่งเลยสำหรับคนไม่เคยนั่งมาก่อนจะสังเกตุได้เลย)

เห็นโทษของกระแสทางโลก เบื่อหน่ายในทางโลก เห็นความไร้สาระของสิ่งทั้งหลายทั้งปวง

ส่วนสมาธิเกิดขึ้นก็รู้ว่าเกิดมีสมาธิตั้งอยู่กับตัวมีการตั้งมั่นไม่รีบถอนสมาธิ

ส่วนธรรมจากการนั่งสมาธิมากกว่านี้ผมไม่ทราบต้องปรึกษาผู้รู้ครูบาอาจารย์พระสงค์ผู้รู้

ถามผู้รู้ว่าเราจะประเมินการภาวนาว่ามาถูกทางและก้าวหน้าแล้วอย่างไรคะ ขอบคุณมากค่ะ
ให้สังเกตดูว่า ความรู้สึกเป็น อัตตา ตัวกู ของกู ที่มีอยู่ในจิต เขาเบาบางไปมากแล้วเท่าไหร่ ถ้าบางไป เบาไป ก็แสดงว่ามาถูกทาง

ถ้ายังโกรธง่าย ฉุน ขุ่นมัว แม้ถูกกระทบนิด กระทบหน่อย แสดงว่า อัตตา กู ยังเหลือเยอะ

ดูที่ความโกรธความขุ่นมัว ซึ่งเป็นมิเตอร์วัดความก้าวหน้าของการภาวนาตามแนวทางของพระพุทธเจ้า ได้ดีที่ซู้ด ค......ร้า......บ