ในยุคที่ข่าวสารมากมาย เราควรบริโภคข่าวสาร ขนาดไหน และอย่างไรคะ

ให้ทันโลก ไม่ตามโลกหรือตกโลก
ให้ทันต่อข่าวสาร ทันต่อยุคสมัย ทันต่อเหตุการณ์ ทันต่อเทคโนโลยี ทันต่อแฟชั่น

เพียงพอและพอดีต่อการดำรงชีวิต

คนยุคใหม่มีความพิเศษกว่าคนรุ่นก่อนคือ ข่าวสารทุกมุมโลก รู้ รู้หมด เมื่อเกิดความทุกข์จากเหตุการณ์ต่างๆที่ไหน คนทั้งโลกก็สามารถรับรู้และร่วมประสบทุกข์ตาม
ย้อนมาดูที่ตัวเราว่า ตัวเรารับรู้ข่าวสารแล้วมีความรู้สึกตามมากน้อยแค่ไหนกับข่าวสารต่างๆ
ผมมีความเห็นว่า มันกินขอบเขตของการดำรงชีวิต คนมีความต้องการแสวงหาข่าวสารเพิ่มมากขึ้นแม้ว่าข่าวสารบางอย่างจะไกลตัวมากเช่น รถยนตร์รุ่นใหม่ออกวางตลาดที่อเมริกาแต่เมืองไทยไม่มี กลายเป็นความต้องการแค่ขอให้ได้ดูภาพ อ่านสเปค เพื่อสามารถเอาไปคุยกับคนอื่นได้เป็นต้น

อย่าวิ่งไล่เสพข่าวค่ะ รู้ก็รู้ ไม่รู้ก็แล้วกัน คนเดี้ยวนี้ตกเป็นเหยื่อการตลาดของพวกอุปกรณ์สื่อสาร,สื่อต่างๆนะเราว่า คือเขาอยากขายไงเลยมาทำให้เรา(ผู้บริโภค)เชื่อว่าการรู้รอบ รู้ทันโลกคือ สิ่งที่ดี มันคือ การหลงวิ่งตามโลกไปเรื่อยๆน่ะเองแล้วเมื่อไรจะพอได้ในเมื่อโลกมันหมุนเร็วๆจี๋แบบนี้ทุกวัน เสพเท่าไรก็ไม่พอหรอกค่ะ

แต่ถ้าทำแบบเรา เราจะติดตามข่าวแบบดูหัวข้อๆ กับดูเป็นเรื่องๆไป เช่น ดูข่าวเศรษฐกิจหน่อย ข่าวการเมืองนิด ข่าวจิปาถะเล็กน้อย ดูว่ามีอะไรมั่งไหมที่เปลี่ยนแปลงแรงๆเราจะได้รับมือกับสถานการณ์ได้แค่นั้น

ข่าวดารา ละคร อะไรพวกนี้ยิ่งไม่ค่อยได้สนใจเลย

การเคลื่อนไหวของโลก ทุกยุคสมัย อยู่ภายใต้กรอบของอริยสัจจ์
รู้แจ้งอริยสัจจ์ ก็อยู่เหนือโลก ในทุกยุคสมัย และในทุกการเคลื่อนไหว

อยู่เหนือโลกเสมอ ไม่ว่าจะพัฒนา ไปไกลอย่างไร ซับซ้อนเพียงไร
เข้าถึงอริยสัจจ์เพียงสิ่งเดียว ก็ก้าวทันทุกสิ่งในทุกกาล

คนไทยนี้ทันสมัยกันจริงๆๆแม้แต่ลูกคนยากคนจนยังมีมือถือแพงๆใช้อะไรต่ออะไร แต่ถึงจะทันสมัยแค่ใหนประเทศไทยก็ไม่เจริญสักที เพราะคนไทยไม่เคยคิดค้นด้วยและพัฒนาด้วยตนเองอะไรๆก็รับเข้ามาจากต่างประเทศเรียนแบบต่างประเทศแม้แต่หนังยังก๊อปปี้ของเกาหลี

ผมว่า เตรียมเสบียงไว้เลี้ยงตัว ดีกว่ามั๊ย

ค่ะ ตอนนี้พลอยก็พอเข้าใจวิธีในการรับข้อมูลข่าวสารมากขึ้น

คือเราไม่จำเป็นต้องรู้ทุกอย่างบนโลก แต่รู้เฉพาะสิ่งที่จำเป็นในการใช้ชีวิตประจำวัน ใช่มั้ยคะ
เหมือนที่พระพุทธเจ้าสอนว่า ใบไม้ในป่ามีมากมาย แต่ที่สำคัญ ที่ควรรู้มีแค่ใบไม้ในกำมือ ที่พระพุทธเจ้าทรงสอน

พระพุทธศาสนาให้ความสำคัญทั้งแก่ปัจจัยใน และปัจจัยภายนอก แต่ตัวตัดสินอยู่ที่ปัจจัยภายใน

http://fws.cc/whatisnippana/index.php?t ... 24#msg8524

ในการที่จะมีสัมมาทิฏฐิ ซึ่งเป็นองค์แรกของมรรค มีปัจจัย 2 ประการ ที่จะช่วยให้คนมีสัมมาทิฏฐิ คือ

1. ปรโตโฆสะ แปลว่า อิทธิพล หรือเสียงจากภายนอก

2. โยนิโสมนสิการ แปลว่า การทำในใจโดยแยบคาย การพิจารณาโดยแยบคาย รู้จักคิด คิดเป็น คิดถูกวิธี คิดมีเหตุผล

พี่กรัชกายคะ ยังไม่ค่อยเข้าใจเรื่อง ปัจจัยภายนอกและภายในที่นำสู่สัมมาทิฐฏิ กรุณายกตัวอย่างเพิ่มเติมได้มั้ยคะ?

เอาพ้นโลกดีกว่า

จารย์คะ เข้าไปอ่านที่เว็บบอร์ดได้แล้วค่ะ ขอบคุณค่ะ

สังเกตข้อคิดข้อเขียนของน้องพลอยขอชื่นชมว่ามีพื้นฐานแนวธรรมพอสมควร


ปัจจัยภายนอก คือ รูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส (โผฏฐัพพะ) ทุกอย่าง เรียกว่า ปรโตโฆสะ (แต่ในที่นี้ท่านหมายถึงปรโตโฆสะที่ดี)

ส่วนปัจจัยภายใน ก็คือ ความคิด หมายถึงรู้จักคิด เมื่อรับรู้สิ่งที่ได้เห็น ได้ยิน ทางตา ทางหู เป็นต้นเรียกว่า โยนิโสมนสิการ

ดูตัวอย่างคน 2 คนนี้ประกอบ

สองคนยลตามช่อง คนหนึ่งมองเห็นโคลนตม
คนหนึ่งตาแหลมคม เห็นดวงดาวอยู่พราวพราย

คนที่สองเป็นลักษณะของผู้มีโยนิโสมนสิการ ท่านสรุปว่า ถ้ารู้จักคิด (มีโยนิโสมนสิการ) แม้ฟังคนบ้าคนเมาพูด ก็อาจสำเร็จเป็นพระอรหันต์

พิจารณาหลักประกอบอีกชั้นหนึ่ง

สัมมาทิฏฐิ เป็นองค์ประกอบของมรรค ในฐานะที่เป็นจุดเริ่มต้นของการปฏิบัติธรรม หรือ เป็นขั้นเริ่มแรกในระบบการศึกษาตามหลักการของพระพุทธศาสนา และเป็นธรรมที่ต้องพัฒนาให้บริสุทธิ์ ชัดเจน เป็นอิสระมากขึ้นตามลำดับ จนกลายเป็นการตรัสรู้ในที่สุด ดังนั้นการสร้างเสริมสัมมาทิฏฐิจึงเป็นสิ่งสำคัญยิ่ง

ในพระไตรปิฎก แสดงหลักการสร้างเสริมสัมมาทิฏฐิไว้ดังนี้

“ภิกษุทั้งหลาย ปัจจัยเพื่อความเกิดขึ้นแห่งสัมมาทิฏฐิ มี 2 ประการดังนี้ คือ ปรโตโฆสะ และ โยนิโสมนสิการ”

(องฺ.ทุก.20/371/110)

ส่วนปัจจัยให้เกิดมิจฉาทิฏฐิก็มี 2 ตรงข้ามจากนี้คือ ปรโตโฆสะ ที่ไม่ถูกต้อง และอโยนิโสมนสิการ

(องฺ.ทสก. 24/93/201)



1. ปรโตโฆสะ = เสียงจากผู้อื่น การกระตุ้นหรือชักจูงจากภายนอก เช่น การสั่งสอน แนะนำ การถ่ายทอด การโฆษณา คำบอกเล่า ข่าวสาร ข้อเขียน คำชี้แจง อธิบาย การเรียนรู้จากผู้อื่น ในที่นี้หมายเอาเฉพาะส่วนที่ดีงามถูกต้อง เฉพาะอย่างยิ่งการรับฟังธรรม ความรู้ หรือคำแนะนำจากบุคคลที่เป็นกัลยาณมิตร

ข้อนี้ เป็นองค์ประกอบฝ่ายภายนอก ได้แก่ปัจจัยทางสังคม อาจเรียกง่ายๆว่า วิธีการแห่ง ศรัทธา


2. โยนิโสมนสิการ - การทำในใจโดยแยบคาย = การใช้ความคิดถูกวิธี ความรู้จักคิด คิดเป็น หรือคิดอย่างมีระเบียบ หมายถึง การรู้จักมอง รู้จักพิจารณาสิ่งทั้งหลาย โดยมองตามที่สิ่งนั้นๆมันเป็นของมัน และโดยวิธีคิดหาเหตุผล สืบค้นถึงต้นเค้า สืบสาวให้ตลอดสาย แยกแยะสิ่งนั้นๆ หรือปัญหานั้นๆออก ให้เห็นตามสภาวะ และตามความสัมพันธ์สืบทอดแห่งเหตุปัจจัย โดยไม่เอาความรู้สึกด้วยตัณหาอุปาทานของตนเข้าจับ

ข้อนี้ เป็นองค์ประกอบฝ่ายภายใน ได้แก่ ปัจจัยภายในตัวบุคคล อาจเรียกง่ายๆว่า วิธีการแห่ง ปัญญา

แนะนำให้ฟังหัวข้อนี้ด้วย

18. อายุแท้ ยิ่งมากยิ่งดี

ที่

http://www.ideaforlife.net/dhamma/sound/payutto/11.html

ฟังสบายๆแต่ให้ความรู้หลายมุม