ขณิกสมาธิ อุปจารสมาธิ อัปปนาสมาธิ
ถ้ามีในพุทธวจนะผมขอพุทธวจนะยืนยัน
ยินดีรับฟังทุกความเห็น

ขอเข้ามานั่งดูด้วย...เป็นคนแรก

แต่คิดว่า..ไม่มีนะ...

แค่คิดว่า..

ถ้านับจาก สัมมาสมาธิ ไม่มีครับ

ถ้าจะเอาเฉพราะคำ ในคัมภีร์ระบุเลยไม่มี
แต่สมาธิระดับนั้น แท้จริงมีอยู่ แต่ไม่จัดเข้าเป็นจิตที่สงัดจาก กามและคุณภาพไมเหมือนปฐมฌาณ

คำสามคำนี้พระพุทธเจ้าไม่ได้ตรัส แต่เอามาจากอรรถกถาจารย์
ผมพึ่งมารู้เมื่อไม่นานมานี้เองว่าพระพุทธเจ้าไม่ได้บัญญัติคำเหล่านี้ไว้
ในปัจจุบันคำพระพุทธเจ้านับวันยิ่งถูกอรรถกถากลืน หลายสิ่งหลายอย่างที่ใช้กันอยู่ที่ทำกันอยู่ทุกวันนี้
พระพุทธเจ้าไม่ได้บัญญัติเลย

ต้องช่วยกันอนุรักษ์ ต้องช่วยกันอนุรักษ์คำพระพุทธเจ้า

ลองคิดดูซิว่า หากหลักธรรมเสื่อมและคลาดเคลื่อนไปมากจริงๆจนถึงขนาดต้องมีการสังคายนา
แล้วใครกันบ้างหนา ในยุคนี้ ที่จะได้รับเลือกให้มาเป็นอรรถกถาจารย์ผู้ร้อยเรียงคำสอน

ในยุคที่ผ่านมานั้น ก็คงไม่ต่างกันมากกับยุคนี้

ตามที่ (พยายาม) ศึกษามา ในพุทธวจนะไม่มีครับ น่าจะมีในชั้นอรรถกถา แต่อย่างเรา ๆ ท่าน ๆ ถ้าศึกษาจากพุทธวจนะดั้งเดิม คงศึกษากันอีกหลายชาติ กว่าจะทำความเข้าใจได้

ลักษณะสมาธิแบบพุทธศาสนา

ในคัมภีร์พระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ตรัสถึงบริขารแห่งสมาธิไว้ ๗ ประการ (บริขารในที่นี้หมายถึงบริวาร หรือองค์ประกอบแห่งมัคคสมาธิ (ที.ม.อ. ๒๙๐/๒๕๗, องฺ. สตฺตก. อ. ๓/๔๔-๔๕/๑๘๒) ไว้ว่า

บริขารแห่งสมาธิ ๗ ประการ อะไรบ้าง คือ
๑.สัมมาทิฏฐิ (เห็นชอบ) ๒.สัมมาสังกัปปะ (ดำริชอบ)
๓.สัมมาวาจา (เจรจาชอบ)๔.สัมมากัมมันตะ (กระทำชอบ)
๕.สัมมาอาชีวะ (เลี้ยงชีพชอบ)๖.สมมาวายามะ (พยายามชอบ)
๗.สัมมาสติ (ระลึกชอบ)

สภาวะที่จิตมีอารมณ์เดียว ซึ่งมีองค์ ๗ ประการนี้แวดล้อม เรียกว่า อริยสัมมาสมาธิที่มีอุปนิสะ บ้าง คำว่า อุปนิสะ ในที่นี้ได้แก่ หมวดธรรมที่เป็นเหตุ ทำหน้าที่ร่วมกัน (ที.ม.อ. ๒๙๐/๒๕๗, ที.ม.ฏีกา ๒๙๐/๒๖๗) เรียกว่า อริยสัมมาสมาธิที่มีบริขาร บ้าง ผู้มีสัมมาทิฏฐิ จึงมีสัมมาสังกัปปะ ผู้มีสัมมาสังกัปปะจึงมีสัมมาวาจา ผู้มีสัมมาวาจา จึงมีสัมมากัมมันตะ ผู้มีสัมมากัมมันตะ จึงมีสัมมาอาชีวะ ผู้มีสัมมาอาชีวะ จึงมีสัมมาวายามะ ผู้มีสัมมาวายามะ จึงมีสัมมาสติ ผู้มีสัมมาสติ จึงมีสัมมาสมาธิ ผู้มีสัมมาสมาธิ จึงมีสัมมาญาณะ ผู้มีสัมมาญาณะ จึงมีสัมมาวิมุตติ (ที.ม. ๑๐/๒๙๐/๒๒๔-๒๒๕)

จากพระพุทธพจน์ที่ยกมานี้จึงแสดงให้เห็นว่าสมาธิหรือภาวะที่จิตสงบ ไม่ใช่เป็นภาวะที่จิตไร้สติ ขาดสัมปชัญญะ(ปัญญา) แต่หากเป็นสมาธิที่มีอริยมรรคเป็นองค์ประกอบอยู่ในจิต จึงจะสามารถนำไปเป็นเครื่องมือในการเจริญวิปัสสนา กัมมัฏฐานต่อไป

ขอตอบตามที่ได้ (พยายาม) ศึกษามา ยังรู้น้อยต้องขอคำชี้แนะจากทุกท่านด้วยครับ

3คำนี้พระองค์ไม่มีตรัสบอกไว้ในคัมภีร์ ไม่ใช่ผมไม่รู้ครับ ไม่ได้ตรัสแต่ไม่ได้บอกว่าไม่มีเลย
แต่สมาธิ3แบบนี้มีอยู่ คือ อาการจิตมีคุณภาพสู้ปฐมฌาณไม่ได้ จึงมิได้จัดเข้ามาในสัมมาสมาธิ
สัมมาสมาธินับแต่ปฐมฌาณขึ้นไปครับ

คำถาม ฌาณที่เป็นอกุศล(อกุศลฌาณ) และ ฌาณที่เป็นอัพยากฤต มีไหม?

สัมปชัญญะ ไม่ใช่ปัญญาครับคุณแสงทอง

แปลว่า รู้สึกตัว

พุทธวจนะ ชัดเจน กระจ่าง ไพเราะ ลึกซึ้ง ตรงไป ตรงมา เข้าใจง่าย ไม่ขัดแย้งกันเอง
และถูกต้องไม่จำกัดกาล

สิ่งใดพระพุทธเจ้าไม่ได้บัญญัติ อย่าบัญญัติเพิ่ม

ภิกษุทั้งหลาย ! ภิกษุทั้งหลายจักไม่บัญญัติสิ่งที่ไม่เคยบัญญัติ จักไม่เพิก
ถอนสิ่งที่บัญญัติไว้แล้ว, จักสมาทานศึกษาในสิกขาบทที่บัญญัติไว้แล้ว อย่าง
เคร่งครัด อยู่เพียงใด, ความเจริญก็เป็นสิ่งที่ภิกษุทั้งหลายหวังได้ ไม่มีความ
เสื่อมเลย อยู่เพียงนั้น.
มหาปรินิพพานสูตร มหา. ที. ๑๐ / ๘๙ / ๖๙
พุทธประวัติจากพระโอษฐ์ น. ๔๖๕

อ้างอิง http://www.watnapahpong.org/

ไม่ได้บัญญัติเพิ่มเข้าใจเปล่า มันมีคือมันมี