ลานธรรมจักร http://dhammajak.net/forums/ |
|
ถามเรื่อง กามธาตุ รูปธาตุ อรูปธาตุ http://dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=1&t=40750 |
หน้า 1 จากทั้งหมด 1 |
เจ้าของ: | ปฤษฎี [ 12 ม.ค. 2012, 20:14 ] |
หัวข้อกระทู้: | ถามเรื่อง กามธาตุ รูปธาตุ อรูปธาตุ |
อยากทราบว่า กามธาตุ รูปธาตุ อรูปธาตุ คืออะไร และได้แก่อะไรบ้างครับ |
เจ้าของ: | กบนอกกะลา [ 12 ม.ค. 2012, 21:17 ] |
หัวข้อกระทู้: | Re: ถามเรื่อง กามธาตุ รูปธาตุ อรูปธาตุ |
Google...จ้า...ช่วยด้วย http://www.84000.org/tipitaka/pitaka3/v ... 36&Z=12199 พระไตรปิฎก เล่มที่ ๓๗ พระอภิธรรมปิฎก เล่มที่ ๔ กถาวัตถุปกรณ์ อรูปธาตุกถา ........ [๑๒๑๙] สกวาที อรูปธรรม เป็นอรูปธาตุ หรือ? ปรวาที ถูกแล้ว .......... |
เจ้าของ: | นายฏีกาน้อย [ 13 ม.ค. 2012, 03:06 ] |
หัวข้อกระทู้: | Re: ถามเรื่อง กามธาตุ รูปธาตุ อรูปธาตุ |
๒. ธาตุสูตร [๒๒๙] จริงอยู่ พระสูตรนี้พระผู้มีพระภาคตรัสแล้ว พระสูตรนี้ พระผู้มีพระภาคผู้เป็นพระอรหันต์ตรัสแล้ว เพราะเหตุนั้น ข้าพเจ้าได้สดับมาแล้วว่า ดูกรภิกษุทั้งหลาย ธาตุ ๓ อย่างนี้ ๓ อย่างเป็นไฉน คือ รูปธาตุ ๑ อรูปธาตุ ๑ นิโรธธาตุ ๑ ดูกรภิกษุทั้งหลาย ธาตุ ๓ อย่างนี้แล ฯ พระผู้มีพระภาคได้ตรัสเนื้อความนี้แล้ว ในพระสูตรนั้น พระผู้มีพระภาค ตรัสคาถาประพันธ์ดังนี้ว่า ชนเหล่าใดกำหนดรู้รูปธาตุแล้ว ไม่ดำรงอยู่ในอรูปธาตุ น้อมไปในนิโรธ ชนเหล่านั้นเป็นผู้ละมัจจุเสียได้ พระสัมมา- สัมพุทธเจ้าผู้หาอาสวะมิได้ ถูกต้องอมตธาตุอันหาอุปธิมิได้ ด้วยนามกาย แล้วกระทำให้แจ้งซึ่งการสละคืนอุปธิ ย่อม แสดงบทอันไม่มีความโศก ปราศจากธุลี ฯ เนื้อความแม้นี้พระผู้มีพระภาคตรัสแล้ว เพราะเหตุนั้น ข้าพเจ้าได้สดับ ----------------------------------------------------------- พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ ๑๗ ขุททกนิกาย ขุททกปาฐะ-ธรรมบท-อุทาน- อิติวุตตกะ-สุตตนิบาต อรรถกถาธาตุสูตร ในธาตุสูตรที่ ๒ พึงทราบวินิจฉัยดังต่อไปนี้ :- บทว่า ธาตุโย ความว่า ชื่อว่าธาตุ เพราะหมายความว่า ทรงไว้ซึ่งผลและสภาวะของตน. เพราะว่า บรรดาผลและสภาวะทั้ง ๒ อย่างนี้ สิ่งที่ให้เกิดผล ชื่อว่าธาตุ เพราะหมายความว่า ทรงไว้ซึ่งผลของตนและสภาวะของตน นอกจากนี้ ชื่อว่าธาตุ เพราะหมายความว่า ทรงไว้เฉพาะสภาวะอย่างเดียว. รูปภพ ชื่อว่า รูปธาตุ ที่มาของธาตุพึงกำหนดด้วยภพที่มาของภพ พึงกำหนดด้วยธาตุ ดังนั้น ในที่นี้ พระผู้มีพระภาคเจ้าจึงตรัสการกำหนดด้วยภพ เพราะฉะนั้น รูปธาตุ คือรูปาวจรธรรมที่พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้อย่างนี้ว่า รูปาวจรธรรม คืออะไร? คือ ขันธ์ ธาตุ อายตนะที่ท่องเที่ยวไปในภพนี้ คือนับเนื่องในภพนี้ โดยเบื้องต่ำกำหนดเอาเทวโลกเป็นที่สุด เบื้องบนกำหนดเทพ (พรหม) ชั้นอกนิฏฐาไว้ในภายใน ธรรมเหล่านี้ ชื่อว่ารูปาวจร.๑- อรูปภพ ชื่อว่า อรูปธาตุ ถึงในพระสูตรนี้ก็ตรัสถึงการกำหนดด้วยภพ ดังนั้น อรูปธาตุ คือ อรูปาวจรธรรม ที่พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้อย่างนี้ว่า อรูปาวจรธรรม คืออะไร? คือ ขันธ์ ธาตุ อายตนะที่ท่องเที่ยวไปในภพนี้ คือนับเนื่องในภพนี้โดยเบื้องต่ำกำหนดด้วยเทพ (พรหม) ผู้เกิดในชั้นอากาสานัญจายตนะ ไว้ในภายใน เบื้องบนกำหนดด้วยเทพ (พรหม) ที่เกิดในชั้นเนวสัญญานาสัญญายตนะ ธรรมเหล่านี้ ชื่อว่าอรูปาวจรธรรม.๒- พระนิพพานพึงทราบว่า ชื่อว่า นิโรธธาตุ. ----------------------------------------------------------------- อรรถกถา ขุททกนิกาย อิติวุตตกะ ติกนิบาต ปฐมวรรค ธาตุสูตร [๘๒๘] ธรรมเป็นกามาวจร เป็นไฉน? ขันธ์ ธาตุ อายตนะ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ซึ่งท่องเที่ยวอยู่ นับเนื่องอยู่ ในภูมิระหว่างนี้ คือ เบื้องต่ำกำหนดอเวจีนรกเป็นที่สุด เบื้องสูงกำหนดเทพชั้น ปรนิมมิตวสวัตตีเป็นที่สุด อันใด สภาวธรรมเหล่านี้ชื่อว่า ธรรมเป็นกามาวจร. [๘๒๙] ธรรมเป็นรูปาวจร เป็นไฉน? ธรรมคือจิตและเจตสิก ของท่านผู้เข้าสมาบัติ (กุศลฌาน) หรือของท่านผู้อุปบัติ (วิปากฌาน) หรือของท่านผู้อยู่ด้วยทิฏฐธรรมสุขวิหาร (กิริยาฌาน) ซึ่งท่องเที่ยวอยู่ นับเนื่อง อยู่ ในภูมิระหว่างนี้ คือ เบื้องต่ำกำหนดพรหมโลกเป็นที่สุด เบื้องสูงกำหนดเทพชั้นอกนิษฐ์ เป็นที่สุด อันใด สภาวธรรมเหล่านี้ชื่อว่า ธรรมเป็นรูปาวจร. [๘๓๐] ธรรมเป็นอรูปาวจร เป็นไฉน? ธรรมคือจิตและเจตสิก ของท่านผู้เข้าสมาบัติ (กุศลฌาน) หรือของท่านผู้อุปบัติ (วิปากฌาน) หรือของท่านผู้อยู่ด้วยทิฏฐิธรรมสุขวิหาร (กิริยาฌาน) ซึ่งท่องเที่ยวอยู่ นับเนื่องอยู่ ในภูมิระหว่างนี้ คือเบื้องต่ำกำหนดเทพผู้เข้าถึงอากาสานัญจายตนภูมิเป็นที่สุด เบื้องสูงกำหนด เทพผู้เข้าถึงเนวสัญญานาสัญญายตนภูมิ เป็นที่สุด สภาวธรรมเหล่านี้ชื่อว่า ธรรมเป็นอรูปาวจร. ------------------------------------------------------
พระอภิธรรมปิฎก เล่มที่ ๑ ธรรมสังคณีปกรณ์ ปิฏฐิทุกะ |
เจ้าของ: | ปล่อยรู้ [ 13 ม.ค. 2012, 16:12 ] |
หัวข้อกระทู้: | Re: ถามเรื่อง กามธาตุ รูปธาตุ อรูปธาตุ |
กามธาตุ...สภาพสภาวะในกามคุณทั้งห้า รูปธาตุ...สภาพสภาวะในฌาน1-4 อรูปธาตุ...สภาพสภาวะในอากาสานัญจายะตะนะ,วิญญานัญจายะตะนะ,อากิญจัญญายะตะนะ,เนวะสัญญานัญสัญญายะตะนะ |
เจ้าของ: | ปฤษฎี [ 14 ม.ค. 2012, 20:01 ] |
หัวข้อกระทู้: | Re: ถามเรื่อง กามธาตุ รูปธาตุ อรูปธาตุ |
ขอบคุณทุกท่านครับ กามาวจรธรรม รูปาวจรธรรม อรูปาวจรธรรม ตอนแรกผมก็เข้าใจว่า กามคุณ ๕ เท่านั้น เป็น กามธาตุ แต่ที่จริงกามธาตุกินความหมายกว้างกว่านั้น ขอบคุณท่านพุทธฎีกา เป็นอย่างยิ่งครับ อุปปัตตานุปปัตติวาร http://www.84000.org/tipitaka/pitaka3/v ... 73&Z=14102 |
เจ้าของ: | นายฏีกาน้อย [ 14 ม.ค. 2012, 20:13 ] |
หัวข้อกระทู้: | Re: ถามเรื่อง กามธาตุ รูปธาตุ อรูปธาตุ |
อนุโมทนาสาธุครับ ลองศึกษาอันนี้เพิ่มเติมอีกอัน ภูมินานัตตญาณครับเจริญพร ^^ http://www.84000.org/tipitaka/pitaka2/v.php?B=31&A=2029&Z=2050 |
เจ้าของ: | ปฤษฎี [ 15 ม.ค. 2012, 18:29 ] |
หัวข้อกระทู้: | Re: ถามเรื่อง กามธาตุ รูปธาตุ อรูปธาตุ |
เข้าไปอ่านแล้วครับ ![]() |
หน้า 1 จากทั้งหมด 1 | เขตเวลา GMT + 7 ชั่วโมง |
Powered by phpBB © 2000, 2002, 2005, 2007 phpBB Group http://www.phpbb.com/ |