....

มันคืออะไร แบบไหน อย่างไรคะ

อยากถามว่า...รู้ทุกข์แต่ไม่ทุกข์...แบบนี้มีไหมคะ

[112] เวทนา 5 (การเสวยอารมณ์ — feeling)

1. สุข (ความสุข ความสบายทางกาย — bodily pleasure or happiness)
2. ทุกข์ (ความทุกข์ ความไม่สบาย เจ็บปวดทางกาย — bodily pain; discomfort)
3. โสมนัส (ความแช่มชื่นสบายใจ, สุขใจ — mental happiness; joy)
4. โทมนัส (ความเสียใจ, ทุกข์ใจ — mental pain; displeasure; grief)
5. อุเบกขา (ความรู้สึกเฉยๆ — indifference)


ร่างกายอึกอัดเพราะลมก็ตาม เพราะธาตุกำเริบต่างๆ ก็ตาม
เรียกว่าเกิด ทุกข์เวทนา ทรมานกายแต่ไม่ทรมานใจ คือไม่เกิด
ความรู้สึกไม่ชอบไม่พอใจขึ้นมา ไม่เกิดโทมนัสเวทนา ก็มี

แต่โดยปรกติ เมื่อหมายถึงในการกำหนดพิจารณาอารมณ์ พิจารณา
เวทนาที่เกิดขึ้นในการเจริญสติ ผู้รู้เขากำหนดกันว่า ถ้าเฉยๆ
ไม่สุขไม่ทุกข์ ไม่ยินดีไม่ยินร้าย ท่านเรียกว่า อทุกขมสุขเวทนา

ซึ่งผู้รู้ท่านกำหนดกันว่า เป็นสุขเกิดแต่ ญาณ (เพราะได้กำหนดรู้)
เป็นทุกข์เกิดขึ้น(เพราะไม่รู้) ไม่ได้กำหนด เป็น อญาณ


เรียกว่า ญาณะ รู้ และ อญาณะ ไม่รู้ รู้เป็นสุขเกิดเพราะญาณเกิดเพราะรู้
เป็นทุกข์เพราะอญาณะ เป็นทุกข์เพราะไม่รู้

หรือกรณี พอกำหนดเห็นอาการที่มันเกิดขึ้นตั้งอยู่ แล้วมันก็คลายลงไป
ค่อยๆ หายแน่นลงไปไม่ปรากฏความแน่นความจุกอก แบบนี้ก็เรียกว่า
เป็น วิปริณามทุกข์ (เปลี่ยนจากทุกข์แล้วกลายเป็นสุข) ไอ้ที่ทุกข์ มันทุกข์
เพราะมันอึดอัดแน่นตั้งอยู่ รู้สึกอยู่ วิปริณามะ คือ แปรปรวน เปลี่ยนแปลง
จากทุกข์ที่ตั้งอยู่ คลายลง หายใจสะดวกขึ้น จากทุกข์เปลี่ยนเป็นสุข
ท่านเรียกว่า วิปริณามทุกข์ (ข้อสังเกตุมันตรงกันข้ามกัน)


ส่วนถ้าสุขตั้งอยู่ สบายๆ โล่งใจ ปลอดโปร่ง แล้วจู่ๆ เกิดคิดขึ้นได้
เกิดได้ยินเสียง เกิดอารมณ์ที่ไม่ชอบไม่พอใจขึ้นมา ส่งผลให้เกิด
ความรู้สึก จุกอก แน่นปรี๊ดขึ้นมา ก็เรียกกันว่า วิปริณามสุข
คือเปลี่ยนจากสุขกลายเป็นทุกข์เวทนา ทางกายขึ้นมา ถ้ามีสติ
ถ้ากำหนดรู้ ก็เกิดทุกข์เวทนาทางกาย (แน่นอก) แต่ไม่มี โทมนัสเวทนา
เกิดร่วมด้วย ไ่ม่เกิดความทรมานไม่ชอบไม่พอใจขึ้น อย่างนี้ก็คือ
ที่กล่าวไปข้างต้น ทุกข์กายแต่ไม่ทุกข์ใจนั่นเอง.

ที่แท้สุขเรียกว่าสุข ตอนตั้งอยู่
เรียกว่าเป็น วิปริณามทุกข์ เมื่อสุขคลายไป เปลี่ยนไป

ที่แท้ทุกข์เรียกว่าทุกข์ ตอนตั้งอยู่
เรียกว่าเป็น วิปริณามสุข เมื่อทุกข์คลายไป เปลี่ยนไป




เจริญพร.

ถ้ามีสติ
ถ้ากำหนดรู้ ก็เกิดทุกข์เวทนาทางกาย (แน่นอก) แต่ไม่มี โทมนัสเวทนา
เกิดร่วมด้วย ไ่ม่เกิดความทรมานไม่ชอบไม่พอใจขึ้น อย่างนี้ก็คือ
ที่กล่าวไปข้างต้น ทุกข์กายแต่ไม่ทุกข์ใจนั่นเอง.

ขันธ์นี้นำพาให้เราทุกข์

ไม่คะ