สิ่งควรรู้ในเรื่อง ฌาน(ชาน) ๔
ฌาน(ชาน)๔ คือ ผลแห่ง ระบบการทำงาน หรือ ผลแห่ง ลักษณะงานของระบบการทำงานในร่างกายมนุษย์(ในที่นี้หมายเอาเฉพาะมนุษย์) หรือหากจะกล่าวอีกรูปแบบหนึ่ง ฌาน(ชาน) เป็นผลแห่งการทำงานของ จิต และ เจตสิก นั่นก็หมายความว่า ฌาน(ชาน)๔ ที่มีปรากฏในพุทธศาสนา เป็นการอธิบายให้ได้รู้ว่า ผลแห่ง ระบบการทำงาน หรือ ผลแห่ง ลักษณะงานของระบบการทำงานในร่างกายมนุษย์ หรือ ผลแห่งการทำงานของ จิตและเจตสิก และจะดำเนินกิจกรรมไปอย่างนั้น กล่าวคือ จะมีผลเกิดขึ้นตามลำดับขั้นของ ฌาน(ชาน)๔
ประโยชน์ของ ฌาน(ชาน)๔ ก็คือ ผู้เรียน ผู้ศึกษา ย่อมเกิดความรู้และเกิดความเข้าใจ ใน ผลที่เกิดขึ้นจากระบบการทำงานของร่างกาย หรือผลที่เกิดขึ้น จากลักษณะงานของระบบการทำงานในร่างกาย หรือ เป็นผลที่เกิดจากการทำงานของ จิต และ เจตสิก นั่นเอง
จ่าสิบตรี เทวฤทธิ์ ทูลพันธ์(ผู้เขียน)
๒๓ กันยายน ๒๕๕๖