ดูกันให้ดีๆนะครับ อภิธรรมหรือปรมัตถธรรมมีแค่

จิต
เจตสิก
รูป
นิพพาน

เจตสิกคือ สิ่งที่ประกอบหรือปรุงจิตให้เป็นไปต่างๆ ที่เราเรียกว่า "อารมณ์"อันเป็นภาคขยาย ของเจตสิก ซึ่งประกอบด้วยสัญญา สังขาร และวิญญาน

จิตคือธาตุรู้

รูป คือสิ่งที่ถูกรู้

นิพพาน คือธรรมธาตุ

ไม่พูดอะไรซะ..ยังจะดีกว่า...นะ


วนๆเวียนๆ....ไม่..งง..งง...กะตัวเองบ้างนิ

ต้องพยายามตรึกตามกันหน่อยนะครับ

ความโลภ โกรธ หลง อิจฉา ริษษยา มัจฉริยะ กุกกุจจะ ฟุ้งซ่าน รำคาญ ฯลฯ เหล่านี้
เป็นเจตสิกที่เกิดกับจิต เหมือนคุณภาพของยาที่มีอยู่ในเม็ดยา เมื่อเราเข้าใจรู้คุณภาพของยาว่า
สามารถแก้โรคอะไรได้บ้าง เป็นต้น หมายถึงว่าเรารู้ความโลภ ความโกรธ ความหลง นั่นเอง

ทีนี้เจ้าตัว ความโลภ ความโกรธ ความหลง มาเป็นตัวถูกรู้ มันก็ต้องมาเป็นอารมณ์ให้จิตรู้ ใช่หรือไม่
เหมือนอย่างคำที่ใช้ในสติปัฏฐาน ๔ จิตตานุปัสสนา (จิตดูจิต) เวทนานุปัสสนา (จิตดูเวทนาๆจึงเป็นอารมณ์ให้แก่จิต) ทั้งๆเวทนาก็เป็นเจตสิก เจ้าตัวเวทนากลายเป็นตัวถูกให้จิตรู้

อารมณ์นั้นมีทั้งภายนอกและภายใน ถ้าอารมณ์ภายนอก
ก็จะต้องมากระทบทวารทั้ง ๕ มี รูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะเป็นต้นจึงเรียกว่าอารมณ์ภายนอก
ส่วนอารมณ์ภายในได้แก่ความนึกคิดเรื่อราวต่างๆ ทั้งที่เป็น อดีต ปัจจุบัน อนาคต ได้ทั้งนั้น
เหล่านี้แหละเรียกว่าอารมณ์ภายใน

ถ้าจะใช้ เจตสิก มาแทนเป็นอารมณ์ บางครั้งก็ได้เช่น จิตไปรู้ว่าโกรธ จิตไปรู้ปวดเมื่อย
ก็เพราะว่ามันเป็นอารมณ์ภายใน เจ้าตัวอารมณ์นี้มันมีทั้งภายนอก และภายใน แต่ถ้าจิตไปรู้
รูป เสียง กลิ่น รส อย่างนี้ไม่ได้เพราะเป็นอารมณ์ภายนอก เพราะสิ่งเหล่านี้เขาไม่ใช่เจตสิก
จึงจำเป็นจะต้องใช้ จิต เจตสิก รูป นิพพาน เพราะมันไปเกี่ยวข้องกับปรมัตถธรรม ๔ ซึ่ง
เป็นอารมณ์นั้นได้แยกไว้ไปอธิบายอีกหมวดหนึ่งเกี่ยวกับเรื่อง อารมณ์ ๖ ครับ

ก็รู้ไม่จริงและไม่ไปนั่งสัมผัสความจริงเสียบ้างจึงงง และจะงงอย่างนี้ตลอดไปถ้ายังไม่ทิ้งความเห็นผิดเดิมๆ

ลุงหมานอธิบายมาก็ชอบแล้ว กบจะยอมเชื่อหรือเปล่าเท่านั่นเอง

จำไว้ง่ายๆสั้นๆว่า "อารมณ์"คือสิ่งที่มาย้อมหรือประกอบจิต
โดยปรมัตถ์แล้วอยู่ในกลุ่มของเจตสิก
โดยขันธ์ 5 แล้วจัดเป็นพวกของ เวทนา สัญญา สังขาร

อโสกะพูดว่า...
..............
"อารมณ์"อันเป็นภาคขยาย ของเจตสิก ซึ่งประกอบด้วยสัญญา สังขาร และวิญญาน[/size]

จิตคือธาตุรู้

รูป คือสิ่งที่ถูกรู้"
......................



เจตสิก..ของอโสกะ...ประกอบด้วย...สัญญา..สังขาร..วิญญาณ
แล้วพอมาที่...จิต...ก็มาเพิ่มธาตุเข้าไปอีก..เป็นธาตุรู้....อโสกะเอาวิญญาณไปทิ้งใว้ที่เจตสิกแล้ว...ไม่ใช่รึ....


อันนี้งัย...ที่ผมว่า..."วนๆเวียนๆ....ไม่..งง..งง...กะตัวเองบ้างนิ"

อ่อ...คราวที่แล้ว..พิมพ์ว่า..สัญญา..สังขาร..วิญญาณ..นั้นพิมพ์ผิดไปใช่มั้ย..อโสกะ

พิมพ์ใหม่...คือ...เวทนา..สัญญา..สังขาร...เน๊าะ..อโสกะ...เน๊าะ

ถ้าพิมพ์คราวที่แล้วผิด....อโสกะต้องขอโทษผม..นะ
ไม่ใช่มาว่าผม....
ผมทำถูกแล้วที่ว่าอโสกะ...งง..งง..นะ

ก็ตัวอโสกะเองทำผิด...เอง...พิมพ์ผิด...(รึว่าพิมพ์ถูก...ก็ไม่รู้..แต่มาแก้ที่โพสตหลัง)

ทีนี้...ก็ชัดเจนแล้วนะครับ..อโสกะ

อารมณ์...คือสิ่งที่ถูกรู้...มีทั้งภายนอกภายใน
เจตสิก...เมื่อถูกจิตรู้...ก็อยู่ในสถานะเป็นอารมณ์ได้...เป็นอารมณ์ภายใน

การกล่าวว่า...อารมณ์เป็นเจตสิก..จึงไม่ถูกต้อง
แต่ถ้าจะพูด..ต้องพูดว่า...เจตสิกเป็นอารมณ์...จึงจะถูกต้อง

อย่าใช้แบบ..มั่วๆ..งง..งง...อีกนะอโสกะ

นักศึกษาพระอภิธรรมจะกลัวมากคือเรื่องอารมณ์
เป็นสิ่งที่เข้าใจได้ยากมาก จำได้ยาก จะอยู่ในชั้นจูฬโท

"อารมณ์ เป็นเจตสิก"

"เจตสิก เป็นอารมณ์"

มีความหมายต่างกันตรงไหน...?

555555
ขอบใจที่ทักท้วง

ขันธ์ 5 ส่วนที่มาเป็นอารมณ์คือ

เวทนา สัญญา สังขาร นั้นใช่แล้ว

ที่พิมพ์ผิดไปทำให้กบงง ก็ขออภัยมณี

ยัง...ยังงงไม่เลิก...อีกนิ...

อโศกะอยู่เชียงใหม่..หรือเชียงราย...ละ??

เราพูดว่า..ชาวเชียงรายเป็นคนไทย...อัน.นี้ถูก
แต่จะพูดว่า...คนไทยเป็นชาวเชียงราย..นี้..ไม่ถูกแล้ว...ใช่มั้ยละอโสกะ

ทีนี้..เข้าใจยังว่า...
เจตสิกเป็นอารมณ์...ถูก
แต่..อารมณ์เป็นเจตสิก...ไม่ถูก

พิมพ์ผิด...ก็ให้อภัยมณี..คับ
เอา..ผีเสื้อสมุทร...กะ..สุดสาครไปด้วยไหมคับ

มาคุยกันเรื่องอารมณ์ต่อ
ทวาร ตา หู จมูก ลิ้น กาย นี้ จะรู้อารมณ์ภายนอกและที่เป็นรูปธรรมได้เท่านั้น
ไม่สามารถรู้อารมณ์ภายในและนามธรรมได้เลย เช่น
รูปต่างๆ เป็นอารมณ์ให้ทางทวารตา
เสียง เป็นอารมณ์ให้ทางทวารหู
กลิ่น เป็นอารมณ์ให้ทางทวารจมูก
รส เป็นอารมณ์ให้ทางทวารลิ้น
โผฏฐัพพะ หรือ เย็น ร้อน อ่อน แข็ง ตึง ไหว เป็นอารมณ์ให้ทางทวารกาย

ส่วนทางทวารใจรู้ธรรมารมณ์ได้ทั้งหมด ทั้งที่เป็นรูปและนาม ทั้งภายนอกและภายใน
ที่เป็นเรื่องราวต่างๆ ทั้งที่เป็น อดีต อนาคต ปัจจุบัน บัญญัติ จิต เจตสิก รูป นิพพาน

กบ...ตามมาดูด้วยนะ ลุงหมานสรุปคร่าวๆให้ดูแล้วว่าอะไรบ้างเป็น "อารมณ์"