เราคงเห็นตัวอย่างมามากต่อมากถึงคำว่า อยากมีอยากได้

ยังมีตัวอย่างที่เป็นสาเหตุแห่งทุกข์ในแง่ความไม่อยากมีอยากได้

ความไม่อยากมีอยากได้นั้นจัดเป็นสมุทัย

ในชีวิตประจำวันนั้นจะประสบมากที่สุด

เนื่องจากกระแสของชีวิตนั้นคือดิ้นรนอยู่กับความเป็นฆราวาส

ไม่อยากเห็นรถบรรทุกมากมายบนถนน

ไม่อยากเห็นกิ่งไม้บ้านข้างๆโผล่เข้ามาบ้านเรา

ไม่อยากให้มีขี้ยา ไม่อยากให้มีนั่นมีนี่

มันเป็นความไม่อยาก

แต่การแก้ไขปัญหาเหล่านี้ก็มีทาง แต่เป็นทางที่ต้องเสียสละ เช่น เสียสละตัวเองเพื่อสังคม เสียสละเวลา

คำว่าเสียสละจึงเป็นธรรมะที่สำคัญ ที่สามารถแก้ไขทุกข์ได้ เพราะจัดเป็นทางแห่งกุศล

เสียสละจึงเป็นธรรมะที่เป็นมรรคโดยตรง

เรามักจะรู้กันว่าความอยากหรือตัณหา คือ ตัวสมุทัยสัจจ์
แท้จริงแล้วความไม่อยากก็เป็นตัวตัณหา คือ ตัวสมุทัยสัจจ์ เช่นเดียวกัน
เช่น ไม่อยากเห็นกิ่งไม้บ้านข้างๆโผล่เข้ามาบ้านเรา แท้จริงก็ตัว อยาก อยากให้ไม่มีกิ่งไม้โผล่เข้ามาบ้านเรา

ไม่อยากให้มีขี้ยา นั่นก็หมายถึงเราอยากให้ไม่มีขี้ยา
ไม่อยากเห็นรถบรรทุกมากมายบนถนน นั้นก็หมายถึงความอยาก
ไม่ให้มีรถบรรทุกวิ่งบนถนนมากมาย วิ่งบนถนน

อยากหรือไม่อยากก็คือ ตัวอยาก หรือตัณหา เช่นเดียวกัน
ฉะนั้นจึงเป็นตัวสมุทัยสัจจ์