การเจริญกัมมัฏฐานควรจะรักษาศีลหรือไม่

ตอบว่า :- ควรรักษา เพราะศีลเป็นปทัฏฐาน อย่างหนึ่งที่ทำให้
การเจริญกัมมัฏฐานเป็นไปราบรื่น แต่ก็ไม่ได้หมายความว่า
ผู้ที่ไม่เคยรักษาศีล ไม่สามารถเจริญกัมมัฏฐานได้ ข้อนี้ขึ้นอยู่กับ
ผู้เจริญด้วย บางคนฆ่าสัตว์มาทั้งชีวิต แต่บั้นปลายก็ยังบรรลุได้

บางคนเห็นว่าต้องรักษาศีลสถานเดียวจึงจะเจริญกัมมัฏฐานได้
จริง ๆ แล้วการรักษาศีลเป็นบุญที่ทรงพลัง เป็นการกระทำที่ถูกต้อง
และดีมากๆ แต่ถ้าในกรณีที่ถามว่าผู้ที่ไม่เคยรักษาศีลมาก่อน
จะสามารถ เจริญได้ไหม ขอตอบว่าก็สามารถเจริญได้ แต่จะไม่สะดวก
เหมือนกับผู้ที่รักษาศีลบริสุทธิ์ หรือหากต้องการจะตัดกังวล
ก็สามารถสมาทานในขณะที่จะเจริญได้

ผู้ที่เจริญกัมมัฏฐาน มีศีลไม่บริสุทธิ์ อาจจะทำความลำบาก
แก่ ผู้เจริญกัมมัฏฐาน อาจเกิด วิปฏิสาร แปลว่า การหวน
ระลึกถึงความผิด ใช้หมายถึงความเดือดร้อนใจ
ความรุ่มร้อนใจ ความเสียดายเมื่อนึกถึง

วิปฏิสาร ใช้เรียกการที่บุคคลทำความผิดอย่างใดอย่างหนึ่ง
เช่น ภิกษุล่วงละเมิดสิกขาบท ภายหลังหวนระลึกนึกถึงความ
ผิดของตนนั้นขึ้นมาแล้วไม่สบายใจ เกิดเดือดร้อนใจในการกระทำ
ของตน เรียกอาการเช่นนั้นว่า เกิดวิปฏิสาร

วิปฏิสาร ใช้เรียกความเดือดร้อนใจที่เกิดจากการทำความเดือด
ร้อนใจอันเกิดจากความเร่งรีบให้ทัน ความเดือดร้อนใจเมื่อไม่ได้
ดังต้องการ เป็นต้น หรือความเดือดร้อนทางกาย ไม่ใช่ความ
หมายของคำว่า วิปฏิสาร

ถ้าจะเจริญสมาธิ ถ้าไม่มีสถานที่สบาย
บางครั้งก็อาจจะเจริญไม่ได้ ฉะนั้น ก็ควรจะต้องหา
สถานที่ที่เหมาะสมกับการเจริญกัมมัฏฐาน หมายถึง
ที่สัปปายะ(สบาย) เหมาะแก่วิเวก ฉะนั้น สถานที่จึงเป็นส่วนสำคัญ

อย่างหนึ่งต่อการเจริญภาวนา แต่ก็ไม่ได้หมายความว่า
ความวิเวกก็ดี สมาธิก็ดี จะเกิดจากการอยู่ใน ปติรูปเทสอย่างเดียว
ปติรูปเทสนั้นเป็นเพียงเหตุปัจจัยหนึ่งเท่านั้นเอง เพราะ
ฉะนั้นการที่จะได้วิเวกจำเป็นต้องอาศัยปัจจัยเหตุอย่างอื่นด้วย