.
๑. ชนกเหตุ ๒. ญาปกเหตุ ๓. สมฺปาปกเหตุ

๑. ชนกเหตุ คือ เหตุที่ทำให้เกิดวิบาก เรียกว่า "ชนกเหตุ" เช่น มหากุศลจิต ทำให้เกิด มหาวิบากจิต

๒. ญาปกเหตุ คือเหตุที่แสดงให้รู้ว่า มีเหตุนี้ มีลักษณะเป็นเครื่องหมาย
เป็นลางบอกเหตุ เป็นสัญญาณบ่งบอก อย่างเช่นว่า เห็นควันพวยพุ่งขึ้นในที่ไกลๆ
ก็สันนิษฐานได้ว่า ณ ที่นั้นมีการจุดไฟเกิดขึ้น หรือเหมือนกับคนหลงป่า
เขาจะจุดไฟเพื่อให้ควันปรากฏ แสดงว่าตรงนั้นมีคนอยู่จึงมีการจุดไฟขึ้น
ควันนั้นเราเรียกว่า"ญาปกเหตุ" "เหตุแสดงให้ทราบ"
หรืออีกตัวอย่างหนึ่งก็คือมีน้ำท่วมแม่น้ำทางใต้ของประเทศ
ก็แสดงว่าทางเหนือมีฝนตกหนัก เป็นการแสดง ญาปกเหตุ ให้รู้ว่าทางเหนือมีฝนตก

๓. สมฺปาปกเหตุ แปลว่า เหตุให้ถึงเปรียบเหมือนนาวา เช่นว่า
ในข้อความว่า ( มคฺโค นิโรธสฺส ปทฏฺฐานํ)
อริยมรรคเป็นปทฎฺฐานแก่นิโรธ หรือนิพพาน หมายความว่า
มรรคเหตุให้ถึงนิพพาน แต่มรรคไม่ใช่เป็นเหตุให้นิพพานเกิดขึ้น
เพราะฉะนั้น มรรคในที่นี้จึงหมายเอาเหตุประเภทสัมปาปกเหตุ

มาๆๆ อ่านต่อ
มรรคจึงสามารถเป็นปทัฏฐานของนิโรธหรือนิพพานได้
ข้อนี้ห้ามเอาชนกเหตุหรือญาปากเหตุเป็นอันขาด
อันนี้เราต้องแยกแยะ
ต้องดูว่ามันเข้ากันกับเหตุประภทไหนได้บ้าง อย่างไรก็ตาม
ส่วนมากเป็นชนกเหตุ(เหตุที่เป็นปัจจัยสิ่งนั้น)
ถ้าเราเอามรรคเปนชนกเหตุ แล้วมรรคจะไปทำทำให้นิพพานเกิดได้อย่างไร
เพราะว่านิพพานก็เป็นสภาพที่อยู่แล้วเป็นสังขตธรรม มรรคจึงเป็นเพียง
สำเภานำบุคคลผู้เป็นอริยมรรคนั้นให้ลุถึงนิพพานเหตุลักษณะนี้แล

เรียกว่า สัมปาปกเหตุ คำว่าสัมปาปกเหตุ โดยทั่วๆไปหมายเอาอะไรก็ได้
ที่เป็นเหตุทำให้ถึง อย่างเช่น เราข้ามฟากโดยเรือ เรือเป็น
สัมปาปกเหตุที่สามารถไปให้ถึงฝั่งโน้นได้
กามคุณเป็นเหตุปทัฏฐานแก่กามราคะ อันนี้จัดเป็นชนกเหตุ หมายความว่า
หากอยู่เฉยๆ กามราคะมันจะไม่เกิด เพราะมันอยู่ในอนุสัยนอนเนื่อง
อยู่ที่ไหนไม่มีใครรู้ พอได้ กามคุณอารมณ์มากระทบเข้าหน่อยก็เกิดฟุ้งขึ้นมา
ฉะนั้นจึงกล่าวได้ว่า กามคุณเป็นชนกเหตุให้กามคุณเกิด