พระธรรมไตรโลกาจารย์ (หลวงปู่รักษ์ เรวโต)
วัดศรีเมือง (วัดเมืองหนอง) ต.ในเมือง อ.เมือง จ.หนองคาย
เมตตาเดินทางมาเยี่ยม “หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน”
ณ วัดป่าบ้านตาด ต.บ้านตาด อ.เมือง จ.อุดรธานี
เพราะท่านถึงใจในการช่วยชาติของหลวงตา จึงมาเยี่ยมให้กำลังใจ
ท่านทั้งสองรู้จักคุ้นเคยกันเป็นอย่างดีสมัยอยู่กับหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต



จากซ้าย ๓ องค์ตรงกลาง : พระอาจารย์จวน กุลเชฏฺโฐ,
พระธรรมไตรโลกาจารย์ (หลวงปู่รักษ์ เรวโต)
และพระญาณสิทธาจารย์ (หลวงปู่ทองพูล สิริกาโม)







หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน มากราบนมัสการเยี่ยม
ท่านเจ้าประคุณสมเด็จพระมหามุนีวงค์ (สนั่น จันทปัชโชโต)
แห่งวัดนรนาถสุนทริการาม เขตพระนคร กรุงเทพฯ
องค์หลวงตามหาบัวมักจะยกย่อง
ท่านเจ้าประคุณสมเด็จพระมหามุนีวงค์ วัดนรนาถฯ องค์นี้
ว่าท่านเก่งปริยัติก็จริง เพราะท่านจบเปรียญ ๙ ประโยค
แต่ท่านรักการปฏิบัติและการภาวนาเป็นอย่างมาก

ท่านมีความเคารพนับถือซึ่งกันและกันมานานแล้วตั้งแต่สมัยหนุ่มๆ
ด้วยการแนะนำของท่านเจ้าคุณพระธรรมเจดีย์ (จูม พันธุโล)
พระอุปัชฌาย์ขององค์หลวงตามหาบัวเอง
และพระอาจารย์ของท่านเจ้าประคุณสมเด็จพระมหามุนีวงค์

ขอขอบพระคุณที่มาของรูปภาพ : คุณ blessing แห่งลานธรรมเสวนา



พระธรรมวิสุทธิมงคล (หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน)
กับ พระพุทธพจนวราภรณ์ (หลวงปู่จันทร์ กุสโล)
บันทึกภาพ ณ หอประชุม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
เมื่อปีพุทธศักราช ๒๕๔๒






ขอขอบพระคุณที่มาของรูปภาพ : คุณ blessing แห่งลานธรรมเสวนา



พระธรรมวิสุทธิมงคล (หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน)
กับ พระพุทธพจนวราภรณ์ (หลวงปู่จันทร์ กุสโล)
ในพิธีบรรจุอัฐิธาตุและฟันกรามของท่านพระอาจารย์มั่น ภูริทัตโต
ขึ้นประดิษฐานสู่บุษบกปราสาท ณ ลานพิธีพระเจดีย์หลวง
วัดเจดีย์หลวงวรวิหาร (วัดโชติการาม) ต.พระสิงห์ อ.เมือง จ.เชียงใหม่
บันทึกภาพเมื่อวันที่ ๒ กุมภาพันธ์ พุทธศักราช ๒๕๔๕



พระธรรมวิสุทธิมงคล (หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน)
กับ พระพุทธพจนวราภรณ์ (หลวงปู่จันทร์ กุสโล)

>> แถวนั่งพื้นหน้าสุด จากซ้าย องค์ที่ ๑, ๓ :
• พระพรหมมุนี (วิชมัย ปุญฺญาราโม) วัดบวรนิเวศวิหาร

• พระอุดมญาณโมลี (หลวงปู่จันทร์ศรี จนฺททีโป) วัดโพธิสมภรณ์

>> แถวที่ ๒ นั่งเก้าอี้ จากซ้าย องค์ที่ ๑-๔ :
• สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช (จวน อุฏฺฐายี)
สมเด็จพระสังฆราชพระองค์ที่ ๑๖ แห่งกรุงรัตนโกสินทร์

• พระพรหมมุนี (ผิน สุวโจ)
เจ้าอาวาสวัดบวรนิเวศวิหาร รูปที่ ๕ - องค์ใส่แว่นตาดำ

• พระศาสนโศภน (ปลอด อตฺถการี)
เจ้าอาวาสวัดราชาธิวาส รูปที่ ๙

• สมเด็จพระมหาวีรวงศ์ (พิมพ์ ธมฺมธโร) วัดพระศรีมหาธาตุ

>> แถวที่ ๓ แถวยืนจากหน้าสุด
จากซ้าย องค์ที่ ๗, ๘, ๙ :
• พระธรรมวราลังการ (หลวงปู่ศรีจันทร์ วณฺณาโภ)
วัดศรีสุทธาวาส (วัดเลยหลง)

• พระอริยเวที (หลวงปู่มหาเขียน ฐิตสีโล) วัดรังสีปาลิวัน

• สมเด็จพระพุทธปาพจนบดี (ทองเจือ จินฺตากโร) วัดราชบพิธฯ

>> องค์ที่อยู่เหนือศีรษะของหลวงปู่ศรีจันทร์พอดี :
• พระเทพสุเมธี (ไพบูลย์ อภิวณฺโณ) วัดศรีโพนเมือง

>> แถวที่ ๓ จากหลังสุด องค์ที่ ๒ จากซ้าย
[ยืนถัดจากพระคุณเจ้าองค์ที่ใส่แว่นตา] :
• พระธรรมไตรโลกาจารย์ (หลวงปู่รักษ์ เรวโต) วัดศรีเมือง

องค์ที่ ๔ จากซ้าย :
• พระครูอุดมธรรมคุณ (หลวงปู่มหาทองสุก สุจิตฺโต)
วัดป่าสุทธาวาส

บันทึกภาพร่วมกัน ณ ด้านหน้าพระอุโบสถ
วัดบวรนิเวศวิหาร (วัดบวรนิเวศ ราชวรวิหาร)

⊰⊱⊰⊱⊰⊱⊰⊱⊰⊱⊰⊱⊰⊱⊰⊱
ในช่วงเกิดวิกฤตการณ์ทางคณะสงฆ์หลังปี พ.ศ. ๒๕๐๐
คดีสะเทือนวงการสงฆ์ครั้งประวัติศาสตร์ !!!!
ซึ่งสร้างความสะเทือนใจให้แก่ศิษยานุศิษย์และพุทธศาสนิกชนเป็นยิ่งนัก
เมื่อพระมหาเถระชั้นผู้ใหญ่ทั้งพระมหานิกายและพระธรรมยุต
ถูกการเมืองแทรกแซง ถูกถอดจากตำแหน่งเจ้าอาวาส
ถูกถอดสมณศักดิ์ ถูกจับกุม และถูกบังคับให้ลาสิกขา

พระมหานิกายที่ดำรงตำแหน่งสูงสุด
[เป็นพระราชาคณะเจ้าคณะรองหรือชั้นรองสมเด็จ]
ที่ถูกถอดสมณศักดิ์ คือ “พระพิมลธรรม (อาจ อาสโภ)”
อธิบดีสงฆ์หรือเจ้าอาวาสวัดมหาธาตุฯ ในขณะนั้น
[ต่อมาได้รับสถาปนาขึ้นเป็น สมเด็จพระพุฒาจารย์
และผู้ปฏิบัติหน้าที่สมเด็จพระสังฆราช]
ท่านถูกกล่าวหาว่า เสพเมถุนทางเวจมรรค (ทวารหนัก)
คือรักร่วมเพศกับลูกศิษย์ภายในวัด
และทำอัชฌาจาร (ผิดประเวณี) ปล่อยสุกกะ (น้ำกาม)

ส่วนพระธรรมยุตที่ดำรงตำแหน่งสูงสุด
[เป็นพระราชาคณะเจ้าคณะรองหรือชั้นรองสมเด็จ]
ที่ถูกถอดสมณศักดิ์ในคราวเดียวกันนั้น คือ
“พระศาสนโศภน (ปลอด อตฺถการี)”
เจ้าอาวาสวัดราชาธิวาส ในขณะนั้น
ท่านถูกกล่าวหาว่า อยู่กับสีกาสองต่อสองในที่ลับหูลับตาหลายครั้ง

สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช (ปลด กิตฺติโสภโณ)
สมเด็จพระสังฆราชพระองค์ที่ ๑๔ แห่งกรุงรัตนโกสินทร์
จึงมีพระบัญชาให้ทั้งสองรูปพ้นจากตำแหน่งเจ้าอาวาส
แต่ทั้งสองรูปปฏิเสธ โดยตั้งใจจะต่อสู้เพื่อพิสูจน์ความบริสุทธิ์ของตน
“คณะสังฆมนตรี” (เทียบได้กับคณะรัฐมนตรีของฝ่ายอาณาจักร) ในยุคนั้นซึ่งมี
สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช (จวน อุฏฺฐายี)
สมเด็จพระสังฆราชพระองค์ที่ ๑๖ แห่งกรุงรัตนโกสินทร์
เมื่อครั้งทรงดำรงสมณศักดิ์ที่ “สมเด็จพระมหาวีรวงศ์” เป็นสังฆนายก
จึงมีมติว่าทั้งสองรูปฝ่าฝืนไม่ปฏิบัติตามพระบัญชาสมเด็จพระสังฆราช
ไม่สมควรทรงเพศบรรพชิต และไม่สมควรดำรงสมณศักดิ์ต่อไป
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ
ให้ถอดออกเสียจากสมณศักดิ์
ตั้งแต่วันที่ ๑๑ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๐๓ เป็นต้นไป

...๑๕ ปีต่อมา เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๑๘ พระภิกษุหลายรูปพยายามทักท้วง
และยื่นเรื่องขอความเป็นธรรมให้พระมหาเถระชั้นผู้ใหญ่ทั้งสองรูป
สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงชินวราลงกรณ (วาสน์ วาสโน)
สมเด็จพระสังฆราชพระองค์ที่ ๑๘ แห่งกรุงรัตนโกสินทร์
เมื่อครั้งทรงดำรงสมณศักดิ์ที่ สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช
จึงทรงตั้งคณะอนุกรรมการสอบสวนขึ้นในวันที่ ๑๗ มกราคม พ.ศ. ๒๕๑๘
ผลการพิจารณาออกมาว่าพระมหาเถระทั้งสองรูปเป็นผู้บริสุทธิ์

ดังนั้น มหาเถรสมาคม (มส.) ได้มีมติออกคำสั่งที่ ๒/๒๕๑๘
ลงวันที่ ๓๑ มกราคม ๒๕๑๘ ให้ระงับอธิกรณ์ (คดีสงฆ์)
ของ “พระอาจ อาสโภ (อดีตพระพิมลธรรม)”
พร้อมกับ “พระปลอด อตฺถการี (อดีตพระศาสนโศภน)”
และให้ถือว่าไม่มีมลทินโทษแต่ประการใด
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ
ให้พระมหาเถระทั้งสองรูปกลับคืนมีสมณศักดิ์ดังเดิม
ตั้งแต่วันที่ ๓๑ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๑๘ เป็นต้นไป



อนึ่ง หลังจากที่อดีตพระพิมลธรรมถูกคุมขังที่สันติบาล
หรือ “สันติปาลาราม” เป็นเวลานานถึง ๕ ปี หรือนับวันได้ ๑,๖๐๓ วัน
(ตั้งแต่วันที่ ๒๐ เมษายน พ.ศ. ๒๕๐๕
ถึงวันที่ ๓๐ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๐๙)
เพื่อแสดงความบริสุทธิ์ เหล่าศิษยานุศิษย์ผู้เคารพนับถือ
พากันประท้วงร้องเรียนถึงความเป็นธรรม
จนนำไปสู่การตัดสินของศาลทหาร
พิพากษายกฟ้องรับรองความบริสุทธิ์ของท่าน
ในวันที่ ๓๐ สิงหาคม ๒๕๐๙ มีใจความในตอนท้ายของคำพิพากษา
(คำพิพากษายาวมาก หนังสือขนาด ๑๖ หน้ายก ถึง ๖๘ หน้า) ว่า

“ตามที่ศาลได้ประมวลวินิจฉัยข้อเท็จจริงตามฟ้อง
และข้อกล่าวหามาหลายข้อหลายประเด็นนี้ มีสาระบ้าง ไม่มีสาระบ้าง
ก็ไม่ปรากฏพยานหลักฐานใดๆ เลย
พอที่จะชี้ให้เห็นว่าจำเลยได้กระทำผิดหรือน่าจะกระทำผิด

การจับกุมคุมขังจำเลยนี้ย่อมเป็นที่เศร้าหมองและน่าสลดใจ
ในวงการคณะสงฆ์และพุทธศาสนิกชนมาก ท่านประธานศาลฎีกาก็ดี
พระเถระผู้ใหญ่ทั้งฝ่ายโจทก์และจำเลยก็ดี ซึ่งเป็นพยาน
ต่างก็กล่าวเป็นทำนองเดียวกันว่าจำเลยนี้เป็นผู้ประกอบแต่กุศลกรรม
กระทำกิจพระศาสนาแผ่ไพศาลไปทั้งในและนอกประเทศ
ทั้งในทางปริยัติศาสนา และปฏิบัติศาสนา
มีผลประจักษ์ชัดเป็นหลักฐานมาก ไม่เชื่อว่าได้กระทำผิด
แต่กลับมาต้องถูกออกจากเจ้าอาวาส ถูกออกจากสมณศักดิ์
ถูกจับกุม ถูกบังคับให้สละเพศพรหมจรรย์
นับว่ารุนแรงที่สุดสำหรับพระเถระผู้ใหญ่ที่ปวงชนเคารพนับถือ

พระธรรมโกศาจารย์
(หลวงพ่อปัญญานันทภิกขุ - สาวิกาน้อย) ถึงกับกล่าวว่า
คิดได้อย่างเดียวว่า เกิดขึ้นเพราะความอิจฉาริษยากันในวงการสงฆ์
หรือมิฉะนั้นก็เป็นกรรมเก่าของจำเลยเท่านั้นเอง

พันโทประเสริฐ สุดบรรทัด ผู้ฝักใฝ่ในธรรมผู้หนึ่งกล่าวว่า
ตามที่จำเลยต้องคดีนี้ ได้สืบสวนด้วยตัวเองทราบเบื้องหลังโดยตลอด
แต่จะเบิกความก็เกรงจะกระทบกระเทือนแก่วงการพระภิกษุสงฆ์และพระศาสนา
ขอสรุปว่า มูลกรณีทั้งหลายตามที่ทราบความจริงมา
จำเลยถูกกลั่นแกล้งโดยไม่เป็นธรรมจริงๆ ไม่ได้กระทำผิดตามกล่าวหา

ดังนั้น ศาลจึงขอให้จำเลยระลึกว่าเป็นคราวเคราะห์หรือกรรมเก่าของจำเลยเอง
หรือมิฉะนั้นก็เป็นการสร้างบาปของคนมีกิเลส ไม่ใช่ความผิดของผู้ใด
แต่เป็นความผิดของสังสารวัฏเอง ศาลนี้รู้สึกสลดใจและเห็นใจจำเลย
แต่เชื่อว่าจำเลยซึ่งอบรมอยู่ในพระศาสนามานาน
คงจะซาบซึ้งดีในอุเบกขาญาณที่ว่า สัตว์ทั้งปวงมีกรรมเป็นกำเนิด
มีกรรมเป็นเผ่าพันธุ์ มีกรรมเป็นที่พึ่งอาศัย ทำกรรมใดไว้ ดีหรือชั่วก็ตาม
ก็จะเป็นกรรมทายาทรับผลของกรรมนั้น
และคงจะตั้งอยู่ในคุณธรรมอันเป็นลักษณะของบัณฑิตในพระพุทธศาสนาสืบไป
อาศัยเหตุผลและดุลพินิจที่ได้วินิจฉัยมา
จึงพร้อมกันพิพากษายกฟ้องโจทก์ ปล่อยจำเลยพ้นข้อหาไป”

ลงชื่อ พ.อ.ปาน จันทรานุตร ประธานตุลาการ
ลงชื่อ พ.อ.มณีรัตน์ จารุจินดา ตุลาการพระธรรมนูญ
ลงชื่อ น.ท.โปร่ง ชื่นใจ ร.น. ตุลาการ
พ.อ.มณีรัตน์ จารุจินดา เรียง
พ.อ.อ.ขจาย ขจรเนติยุทธ์ พิมพ์-ทาน
๓๐ สิงหาคม ๒๕๐๙



หลังจากนั้นอดีตพระพิมลธรรมได้นุ่งสบงครองจีวร
พาดสังฆาฏิเป็นที่เรียบร้อยแล้ว เป็นที่ปลื้มปีติโสมนัส
แก่พุทธบริษัทที่มาประชุมฟังการพิจารณาครั้งนี้อย่างคับคั่ง
มีพระภิกษุสามเณรประมาณ ๑,๐๐๐ รูป
คฤหัสถ์ประมาณ ๓๐๐ คน ล้นแน่นศาลไปหมด

จากเหตุการณ์ที่ศาลได้รับรองความบริสุทธิ์
อดีตพระพิมลธรรมแล้วนั้น
ผู้คนต่างศรัทธาต่ออดีตพระพิมลธรรมเป็นอย่างมาก
มีการชุมนุมเรียกร้องขอความเป็นธรรมให้ท่าน เช่น
การขอให้เพิกถอนพระบัญชาความผิดคืน
การขอพระราชทานสมณศักดิ์กลับคืน
ขอคืนตำแหน่งเจ้าอาวาสดังเดิม เป็นต้น

ผลจากความบริสุทธิ์ในครั้งนี้ทำให้พระพิมลธรรม
ได้รับความเจริญงอกงามในทางพระพุทธศาสนา
ได้รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นถึงสมเด็จพระราชาคณะที่
“สมเด็จพระพุฒาจารย์”
และได้รับการแต่งตั้งเป็นผู้ปฏิบัติหน้าที่สมเด็จพระสังฆราช
⊰⊱⊰⊱⊰⊱⊰⊱⊰⊱⊰⊱⊰⊱⊰⊱

พระอาจารย์จวน กุลเชฏฺโฐ มากราบนมัสการเยี่ยม
“หลวงปู่ขาว อนาลโย” ณ วัดถ้ำกลองเพล
ต.โนนทัน อ.เมือง จ.หนองบัวลำภู



หลังเสร็จงานประชุมเพลิงถวายท่านพระอาจารย์มั่น ภูริทัตโต
เมื่อวันอังคารที่ ๓๑ มกราคม พุทธศักราช ๒๔๙๓
ณ วัดป่าสุทธาวาส บ้านคำสะอาด ต.ธาตุเชิงชุม อ.เมือง จ.สกลนคร แล้ว
ปรากฏว่าหลวงปู่ขาว อนาลโย ซึ่งไม่เคยได้พบกันมาก่อน
ได้เรียก “พระอาจารย์จวน กุลเชฏฺโฐ” ไปพบ
และสนทนาไต่ถามว่า เสร็จงานศพแล้วจะไปไหน

พระอาจารย์จวนได้กราบเรียนว่า ได้ปรึกษากับท่านพระอาจารย์วัน อุตฺตโม
ว่าจะไปเที่ยวปักษ์ใต้ที่ภูเก็ตด้วยกัน
เพื่อติดตามท่านพระอาจารย์เทสก์ เทสฺรังสี ไปเผยแผ่ธรรมสายพระกรรมฐาน

หลวงปู่ขาวจึงว่า อย่าไปเลย ให้ไปอยู่กับท่านที่ถ้ำเป็ด
พระอาจารย์จวนจึงยืนกรานว่า จะไปปักษ์ใต้กับท่านพระอาจารย์วัน

ท้ายที่สุด หลวงปู่ขาวจึงเล่าให้ฟังว่า
ท่านพระอาจารย์มั่นได้ฝากฝังพระอาจารย์จวนไว้กับหลวงปู่ขาว
ให้ช่วยรับเป็นภาระในการอบรมสั่งสอนต่อจากองค์ท่าน
เมื่อได้ฟังเช่นนั้น พระอาจารย์จวนจึงได้รับคำด้วยความเคารพ
และได้ติดตามไปอยู่กับหลวงปู่ขาวที่ถ้ำเป็ด อ.ส่องดาว จ.สกลนคร



เรียบเรียงเนื้อหามาจาก...
ประวัติและปฏิปทา “พระอาจารย์จวน กุลเชฏฺโฐ”
http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=13&t=23167



หลวงปู่อ่อน ญาณสิริ แห่งวัดป่านิโคธาราม จ.อุดรธานี
กำลังทักทาย “หลวงปู่ขาว อนาลโย”
ณ วัดถ้ำกลองเพล ต.โนนทัน อ.เมือง จ.หนองบัวลำภู
บันทึกภาพเมื่อเดือนมีนาคม พุทธศักราช ๒๕๒๔



จากซ้าย : พระญาณสิทธาจารย์ วิ. (หลวงปู่ทองพูล สิริกาโม),
พระอาจารย์จิรวัฒน์ อัตตรักโข, พระอาจารย์ผจญ อสโม,
พระอาจารย์จวน กุลเชฏฺโฐ, พระอาจารย์วัน อุตฺตโม
และ “สมเด็จพระพุทธปาพจนบดี (ทองเจือ จินฺตากโร)”
บันทึกภาพ ณ อนิมิสเจดีย์ พุทธคยา รัฐพิหาร ประเทศอินเดีย



จากซ้าย : พระอาจารย์จวน กุลเชฏฺโฐ,
สมเด็จพระพุทธปาพจนบดี (ทองเจือ จินฺตากโร)
และพระอาจารย์วัน อุตฺตโม



จากซ้าย : พระอาจารย์วัน อุตฺตโม, พระอาจารย์จวน กุลเชฏฺโฐ
และพระอาจารย์สิงห์ทอง ธมฺมวโร
บันทึกภาพที่บ้าน ดร.เชาว์ ณ ศีลวันต์ องคมนตรี
เมื่อปีพุทธศักราช ๒๕๑๕



จากซ้าย : พระอาจารย์จวน กุลเชฎฺโฐ, พระอาจารย์สิงห์ทอง ธมฺมวโร
และพระอาจารย์สุพัฒน์ สุขกาโม



หลวงปู่สิม พุทฺธาจาโร กับ หลวงปู่จาม มหาปุญฺโญ



หลวงปู่อ่ำ ธมฺมกาโม กับ หลวงปู่จันทา ถาวโร



หลวงปู่อ่อนสา สุขกาโร กับ หลวงพ่อคูณ สุเมโธ

พระภาวนาวิศาลเถร (หลวงปู่บุญมี โชติปาโล)
เมตตามาร่วมงานทำบุญฉลองอายุวัฒนมงคลครบ ๘๔ ปี
“หลวงปู่กิ ธมฺมุตฺตโม” เมื่อวันที่ ๒๒ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๔๑
ณ วัดป่าสนามชัย ต.โพธิ์ไทร อ.พิบูลมังสาหาร จ.อุบลราชธานี



หลวงปู่ทา จารุธัมโม วัดถ้ำซับมืด จ.นครราชสีมา
และ “หลวงปู่กิ ธมฺมุตฺตโม” วัดสนามชัย จ.อุบลราชธานี



หลวงปู่บุญฤทธิ์ ปัณฑิโต
มากราบนมัสการเยี่ยม “หลวงปู่ทา จารุธัมโม”
ณ วัดถ้ำซับมืด ต.จันทึก อ.ปากช่อง จ.นครราชสีมา



หลวงปู่หลวง กตปุญโญ และพระอาจารย์ไชยา สิริธัมโม
มากราบนมัสการเยี่ยม “หลวงปู่ทา จารุธัมโม”
ณ วัดถ้ำซับมืด ต.จันทึก อ.ปากช่อง จ.นครราชสีมา



จากซ้าย : หลวงปู่อ่อนสา สุขกาโร,
หลวงปู่เหรียญ วรลาโภ และหลวงปู่จันทร์โสม กิตฺติกาโร
ในงานพระราชทานเพลิงศพ “หลวงพ่อคำพอง ติสฺโส”
เมื่อวันเสาร์ที่ ๓๐ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๔๕
ณ วัดถ้ำกกดู่ ต.โนนหวาย อ.หนองวัวซอ จ.อุดรธานี

หมายเหตุ... ดูจากรูปแล้วเหมือนกับว่าถ่ายกันคนละโอกาส
แล้วนำภาพหลวงปู่ทั้งสามองค์มารวมกันเป็นรูปเดียว
พระอุปัฏฐากของหลวงปู่อ่อนสา ท่านบอกว่ารูปนี้ถ่ายจริงๆ
ถ่ายในงานพระราชทานเพลิงศพ “หลวงพ่อคำพอง ติสฺโส”
หลวงปู่ทั้งสามองค์ท่านนั่งเรียงกันแบบนี้
แต่มีการตกแต่งภาพนิดหน่อย
เนื่องจากพื้นตรงบริเวณหลวงปู่จันทร์โสมเป็นเสื่อผืนสีแดง
ก็เลยมีการตกแต่งภาพเพื่อลบเสื่อผืนสีแดงออกไป



หลวงปู่บุญเพ็ง เขมาภิรโต และหลวงปู่จันทร์เรียน คุณวโร
นำพาคณะสงฆ์มากราบเยี่ยมคารวะ “หลวงปู่แบน ธนกาโร”
ณ วัดดอยธรรมเจดีย์
ต.ตองโขบ อ.โคกศรีสุพรรณ จ.สกลนคร



๓ พระมหาเถระของจังหวัดอุดรธานี
หลวงปู่บุญมี ปริปุณโณ, หลวงปู่เพียร วิริโย
และหลวงปู่ลี กุสลธโร

พระอาจารย์สอ สุมงฺคโล กับ หลวงปู่มั่น ภูริทตฺโต
เป็นรูปภาพที่แขวนติดไว้ภายใน “วัดป่าศรีฐานใน”
บ้านศรีฐาน ต.ศรีฐาน อ.ป่าติ้ว จ.ยโสธร

พระอาจารย์สอ สุมงฺคโล ท่านเป็นคนบ้านศรีฐาน
และเป็นศิษย์ของหลวงปู่เสาร์ กนฺตสีโล



หลวงปู่ขาว อนาลโย กับ หลวงปู่ดี ฉนฺโน
เป็นรูปภาพที่แขวนติดไว้ภายใน “วัดศรีฐานใน”
บ้านศรีฐาน ต.ศรีฐาน อ.ป่าติ้ว จ.ยโสธร





หลวงปู่บุญเพ็ง เขมาภิรโต กับ หลวงปู่ทองดี วรธมฺโม
เป็นรูปภาพที่แขวนติดไว้ภายใน “วัดป่าศรีฐานใน”
บ้านศรีฐาน ต.ศรีฐาน อ.ป่าติ้ว จ.ยโสธร





หลวงปู่สรวง สิริปุญฺโญ กับ หลวงปู่อุ่นหล้า ฐิตธมฺโม
เป็นรูปภาพที่แขวนติดไว้ภายใน “วัดป่าศรีฐานใน”
บ้านศรีฐาน ต.ศรีฐาน อ.ป่าติ้ว จ.ยโสธร



ครั้งเมื่อเมืองเวียงจันทน์ ประเทศลาว ได้เกิดสงครามภายในขึ้น
มีการสู้รบเพื่อแย่งชิงอำนาจซึ่งกันและกัน สงครามได้ขยายตัวไปอย่างกว้างขวาง
และสร้างความเดือดร้อนแก่ประชาชนผู้รักความสงบโดยรอบ
ประชาชนผู้ประสบภัยสงครามจึงได้พากันอพยพข้ามฝั่งมาเป็นจำนวนมาก
สันนิษฐานว่าประชาชนกลุ่มนี้ อาจเป็นกลุ่มที่นำโดยเจ้าพระวอ เจ้าพระตา
โดยได้ทำการต่อสู้กับกองทัพทหารบ้าง ถอยบ้าง จนมาถึงบริเวณหนองพลับ
และได้เห็นพ้องกันว่าเป็นสถานที่ที่มีความปลอดภัย
อีกทั้งมีความอุดมสมบูรณ์ จึงได้สร้างหลักฐานจนกลายเป็นชุมชนขึ้นมา
พร้อมกันนี้ก็ได้สร้าง “วัดดงศิลาเลข” ขึ้นมา
(ปัจจุบันได้ร้างไปแล้ว) เพื่อเป็นศูนย์รวมของชุมชน

ในขณะนั้นมีชาวบ้านที่อพยพมาในครั้งนั้น ชื่อ “ขุนศรี”
ซึ่งมีฝืมือในการล่าสัตว์ โดยจะออกล่าสัตว์ตามสถานที่ต่างๆ
เช่น หนองแสง หนองสะพัง หนองนา โดยเฉพาะที่หนองนานั้น
มีสัตว์อยู่ชุกชุมเพราะเป็นสถานที่ที่มีความอุดมสมบูรณ์มากกว่าที่อื่น
ขุนศรีจึงได้สร้างที่พักใกล้บริเวณหนองนาเพื่อสะดวกในการล่าสัตว์
ต่อมาก็มีผู้คนได้อพยพตามขุนศรีมาเป็นจำนวนมาก
จนกลายเป็นหมู่บ้านใหม่ขึ้นมาชื่อ “บ้านศรีฐาน”
โดยมีคำว่า “ศรี” มาจากชื่อของขุนศรี
และคำว่า “ฐาน” มาจากถิ่นฐานที่มีความอุดมสมบูรณ์
จึงกลายเป็น “หมู่บ้านศรีฐาน” ในปัจจุบัน

วัดที่ชาวบ้านได้สร้างขึ้นมาเพื่อเป็นศูนย์รวมน้ำใจของชาวบ้านนั้น
เดิมมีชื่อว่า “วัดศรีษะเกษ” ซึ่งด้านทิศเหนือของวัดเป็นป่าไม้แดงขึ้นหนาแน่น
เป็นที่อาศัยของสัตว์ต่างๆ เช่น ฝูงลิว กระรอก กระแต เป็นต้น
ชาวบ้านเรียกบริเวณดังกล่าวว่า “ดอนปู่ตา”

ราวปีพุทธศักราช ๒๔๖๙ พระอาจารย์สิงห์ ขนฺตฺยาคโม
และพระอาจารย์มหาปิ่น ปญฺญาพโล พร้อมด้วยคณะพระกรรมฐาน
ได้ออกเที่ยวจาริกเพื่อบำเพ็ญสมณธรรมและเผยแผ่พระศาสนา
กระทั่งได้มาถึงหมู่บ้านแห่งนี้ ท่านทั้งสองเกิดความพอใจบริเวณดอนปู่ตา
เห็นว่าเป็นสถานที่เหมาะสมต่อการภาวนา
พร้อมทั้งยังได้เทศนาสั่งสอนชาวบ้านให้เลิกนับถือผี
แล้วหันมาพึ่งคุณของพระรัตนตรัยแทน และให้เข้าใจวัตรปฏิบัติของพระกรรมฐาน
ภายหลังประชาชนจึงเกิดความเลื่อมใสขึ้น
ทั้งยังได้พร้อมใจกันถวายดอนปู่ตาให้สร้างเป็นวัดขึ้นมา และได้เรียกกันว่า “วัดป่า”

ในขณะนั้นวัดศรีษะเกษซึ่งเป็นวัดเดิม ไม่มีพระจำพรรษาอยู่
ชาวบ้านจึงเห็นควรว่าให้รวมวัดเดิมกับวัดป่าให้เป็นวัดเดียวกัน
เพราะมีเขตติดต่อกันเพื่อสะดวกต่อครูบาอาจารย์ ซึ่งวัดที่เกิดใหม่นี้
ชาวบ้านได้เรียกกันว่า “วัดป่าศรีฐานใน” จนมาถึงปัจจุบันนี้
วัดป่าศรีฐานในจึงเป็นศูนย์รวมจิตใจของศรัทธาญาติโยมชาวบ้านศรีฐาน
และเป็นศูนย์กลางการเผยแผ่พระพุทธศาสนาตั้งแต่นั้นมา

นับตั้งแต่คณะพระกรรมฐานซึ่งนำโดยพระอาจารย์สิงห์ ขนฺตฺยาคโม
ได้ให้การอบรมธรรมะแก่ชาวบ้านในครั้งนั้นเป็นต้นมา
จากนั้นได้มีลูกหลานชาวบ้านศรีฐานออกบวช
ประพฤติปฏิบัติภาวนาสืบๆ กันมาเป็นจำนวนมากจนถึงปัจจุบัน
จึงอาจกล่าวได้ว่า “บ้านศรีฐาน” เป็นถิ่นกำเนิดนักปราชญ์โดยแท้
ครูบาอาจารย์ในสายท่านพระอาจารย์มั่น ภูริทตฺโต ที่เป็นคนบ้านศรีฐาน
ซึ่งเป็นที่รู้จักกันอย่างกว้างขวางของสาธุชน อาทิ

๑. พระอาจารย์บุญสิงห์ สีหนาโท วัดป่าศรีฐานใน จ.ยโสธร
(เป็นลูกศิษย์ของพระอาจารย์สิงห์ ขนฺตฺยาคโม
และเป็นพระอาจารย์รูปแรกของพระอาจารย์สิงห์ทอง ธมฺมวโร)
๒. พระอาจารย์บุญช่วย ธมฺมวโร วัดป่าศรีฐานใน จ.ยโสธร
๓. พระอาจารย์สอ สุมงฺคโล วัดป่าศรีฐานใน จ.ยโสธร
(เป็นพระน้าชายแท้ๆ ของหลวงปู่บุญมา สุชีโว
โดยเป็นน้องชายของโยมมารดา)
๔. พระอาจารย์สิงห์ทอง ธมฺมวโร วัดป่าแก้วชุมพล จ.สกลนคร
๕. หลวงปู่เพียร วิริโย วัดป่าหนองกอง จ.อุดรธานี
๖. หลวงตาพวง สุขินฺทริโย วัดศรีธรรมาราม จ.ยโสธร
(เป็นพระพี่ชายของหลวงปู่สรวง สิริปุญฺโญ)
๗. หลวงปู่บุญเพ็ง เขมาภิรโต วัดถ้ำกลองเพล จ.หนองบัวลำภู
๘. หลวงปู่บุญมา สุชีโว วัดสามัคคีสิริมงคล จ.หนองบัวลำภู
๙. หลวงปู่ทองดี วรธมฺโม วัดนิคมวนาราม จ.ยโสธร
๑๐. หลวงปู่สรวง สิริปุญฺโญ วัดศรีฐานใน จ.ยโสธร
(เป็นพระน้องชายของหลวงตาพวง สุขินฺทริโย)
๑๑. หลวงปู่คำพอง (หลวงตาน้อย) ปญฺญาวุโธ
วัดป่านานาชาติ รัฐเวอร์จิเนีย ประเทศสหรัฐอเมริกา
(เป็นพระลูกพี่ลูกน้องของพระอาจารย์สิงห์ทอง ธมฺมวโร
และหลวงปู่อุ่นหล้า ฐิตธมฺโม)
๑๒. หลวงปู่อุ่นหล้า ฐิตธมฺโม วัดป่าแก้วชุมพล จ.สกลนคร
๑๓. หลวงปู่จวน โชติธมฺโม วัดนิคมวนาราม จ.ยโสธร
๑๔. หลวงปู่ทองสี กตปุญฺโญ วัดป่าสุทธิมงคล จ.ยโสธร
(เป็นพระน้าชายแท้ๆ ของพระอาจารย์สิงห์ทอง ธมฺมวโร
และหลวงปู่อุ่นหล้า ฐิตธมฺโม)
๑๕. หลวงพ่อทับ ธมฺมปทีโป วัดป่าแก้วชุมพล จ.สกลนคร
๑๖. หลวงปู่เบ็ง กลฺยาโณ วัดป่ากุสลธโร จ.เลย
(เป็นพระพ่อของพระอาจารย์อุดร วฑฺฒโน)
๑๗. พระอาจารย์ประเสริฐ ปวฑฒฺโน วัดป่าสุทธิมงคล จ.ยโสธร
๑๘. พระอาจารย์อุดร วฑฺฒโน วัดป่ากุสลธโร จ.เลย
(เป็นพระลูกชายของหลวงปู่เบ็ง กลฺยาโณ)

หมายเหตุ : หลวงปู่บุญมา สุชีโว วัดสามัคคีสิริมงคล
ปัจจุบันท่านเป็นพระมหาเถระชาวบ้านศรีฐาน
ที่มีอายุและพรรษามากที่สุดที่ยังดำรงขันธ์อยู่
รองลงมาคือ หลวงพ่อทับ ธมฺมปทีโป วัดป่าแก้วชุมพล

[ข้อมูลจาก...หนังสือประวัติวัดป่าศรีฐานใน จ.ยโสธร
(ผู้โพสต์ได้ปรับปรุงเพิ่มเติมเนื้อหาข้อมูลเข้าไปเล็กน้อย)]

หลวงปู่จันทร์โสม กิตฺติกาโร กับ หลวงปู่เทสก์ เทสรังสี
หลวงปู่จันทร์โสมเป็นพระหลานชายขององค์หลวงปู่เทสก์



หลวงปู่จันทร์โสม กิตฺติกาโร
เดินทางมากราบนมัสการเยี่ยม “หลวงปู่เทสก์ เทสรังสี”
ณ วัดหินหมากเป้ง อ.ศรีเชียงใหม่ จ.หนองคาย



ซ้าย : หลวงปู่เหรียญ วรลาโภ
วัดอรัญญบรรพต อ.ศรีเชียงใหม่ จ.หนองคาย

กลาง : หลวงปู่เทสก์ เทสรังสี
วัดหินหมากเป้ง อ.ศรีเชียงใหม่ จ.หนองคาย

ขวา : หลวงปู่บัวพา ปัญญาภาโส
วัดป่าพระสถิตย์ อ.ศรีเชียงใหม่ จ.หนองคาย



“หลวงปู่ฝั้น อาจาโร” ฉันจังหันร่วมกับ “หลวงปู่เทสก์ เทสรังสี”
องค์หลวงปู่ทั้ง ๒ รูปท่านเป็นสหธรรมิกที่สนิทสนมกันมาก
จากภาพจะเห็นขนาดบาตรเหล็กใบใหญ่ของหลวงปู่ฝั้นได้อย่างชัดเจน

---------------------------

• บาตรของหลวงปู่ฝั้น อาจาโร •

ถ้าหากสังเกตจากภาพประกอบข้างต้น
หรือหากได้เยี่่ยมชมเจดีย์พิพิธภัณฑ์พระอาจารย์ฝั้น อาจาโร
ณ วัดป่าอุดมสมพร ต.พรรณา อ.พรรณานิคม จ.สกลนคร
เราจะเห็นบาตรเหล็กใบจริงของ “หลวงปู่ฝั้น อาจาโร”
ซึ่งมีขนาดที่ใหญ่ยิ่งกว่าบาตรพระทั่วๆ ไปที่พบเห็นกันในปัจจุบัน
บาตรเหล็กของหลวงปู่ฝั้นดังกล่าว
ถือเป็นตัวอย่างที่เห็นได้ชัดเจนถึงบาตรของพระธุดงคกรรมฐาน

ดังที่หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน ได้อรรถาธิบายไว้
เมื่อวันที่ ๙ เมษายน พุทธศักราช ๒๕๒๒ ดังนี้

“พระกรรมฐานไปไหน จึงไม่มีห่วงหน้าห่วงหลัง มีแต่บริขาร ๘ เท่านั้น
สิ่งที่เลยบริขาร ๘ ไปก็คือกาน้ำ พวกมุ้ง พวกกลด
ขนาดนั้นก็เอาไปได้สบายๆ ไม่เห็นมีอะไร ไปอยู่ที่ไหนก็สบาย
ถ้าว่าจะไปก็จับของเหล่านั้นมาใส่บาตร บรรจุในบาตรปั๊บเต็มบาตร
พอดีสะพายบาตร เพราะฉะนั้นพระกรรมฐานจึงมีบาตรใหญ่กว่าปกติอยู่บ้าง

บางคนเขาไม่เข้าใจ...ว่า เอ๊ะ พระกรรมฐานนี่
ว่าเป็นผู้มักน้อยสันโดษ ทำไมจึงต้องมีบาตรใหญ่นักหนา
เขาไม่เข้าใจความหมายของพระกรรมฐาน
ว่าทำบาตรใหญ่เพื่อที่จะได้อาหารมากๆ มาฉัน
ความจริงบาตรใหญ่นั้นใช้แทนกระเป๋าเดินทาง
ถ้าบาตรลูกเล็กๆ ใส่สังฆาฏิตัวเดียวมันก็หมดแล้ว
ทีนี้ของนั้นจะเอาใส่ที่ไหน ไม่มีที่ใส่ เมื่อบาตรใหญ่มุ้งก็ลงที่นั่น
สังฆาฏิก็ลงที่นั่น แน่ะ โคมไฟก็เอาลงที่นั่นพอดี
เทียนไข ไม้ขีดไฟที่มีติดตัวไปบ้างก็เอาลงที่นั่น สะพายพอดีเลย
หนักก็พอดี ไม่หนักมาก กลดก็แบกเสีย บาตรก็สะพายเสีย
ย่ามเล็กใส่ทางบ่าข้างหนึ่งแล้วไปธุดงคกรรมฐานได้อย่างคล่องตัว”

และที่สำคัญเวลาออกธุดงคกรรมฐาน แล้วเกิดฝนตก
ของที่เก็บรักษาไว้ในบาตรใบใหญ่ก็จะไม่เปียกด้วย



พระเทพวิสุทธิมงคล (หลวงปู่ศรี มหาวีโร) เข้ากราบคารวะ
พระธรรมไตรโลกาจารย์ (หลวงปู่รักษ์ เรวโต)
ในงานพระราชทานเพ​ลิงสรีระสังขาร “หลวงปู่มหาบุญมี สิริธโร”
เมื่อวันเสาร์ที่ ๙ พฤษภาคม พุทธศักราช ๒๕๓๕
ณ เมรุชั่วคราววัดป่าวังเลิง อ.กันทรวิชัย จ.มหาสารคาม



ครูบาอาจารย์พระป่ากรรมฐาน สานุศิษย์หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต
ในเขต อ.ส่องดาว และ อ.สว่างแดนดิน จ.สกลนคร

ในงานพระราชทานเพลิงศพ “หลวงปู่บัวพา ปญฺญาภาโส”
เมื่อวันที่ ๒๘ กุมภาพันธ์ พุทธศักราช ๒๕๓๖
ณ วัดป่าพระสถิตย์ ต.พรานพร้าว อ.ศรีเชียงใหม่ จ.หนองคาย







จากซ้าย : พระคุณเจ้าองค์ที่ ๓ ถึง องค์ที่ ๗
คือ • พระนิเทศศาสนคุณ (หลวงพ่อสมาน สิริปญฺโญ)
• พระราชสังวรญาณ (หลวงปู่สมุทร อธิปญฺโญฺ)
• พระธรรมไตรโลกาจารย์ (หลวงปู่รักษ์ เรวโต)
• พระสุธรรมคณาจารย์ (หลวงปู่เหรียญ วรลาโภ)
• พระครูภาวนาวิมล (หลวงปู่บัวพันธุ์ กตปุญฺโญ)

หมายเหตุ : พระนิเทศศาสนคุณ (หลวงพ่อสมาน สิริปญฺโญ)
พระราชสังวรญาณ (หลวงปู่สมุทร อธิปญฺโญฺ)
และพระครูภาวนาวิมล (หลวงปู่บัวพันธุ์ กตปุญฺโญ)
ทั้ง ๓ รูปนี้เป็นหลานและทายาทธรรมของหลวงปู่บัวพาโดยตรง



พระธรรมวิสุทธิมงคล (หลวงตามหาบัว ญาณสมฺปนฺโน)



พระธรรมวิสุทธิมงคล (หลวงตามหาบัว ญาณสมฺปนฺโน)
หลวงปู่เหรียญ วรลาโภ และหลวงพ่อพุธ ฐานิโย
ในปะรำพิธีงานพระราชทานเพลิงศพหลวงปู่บัวพา ปญฺญาภาโส



• พระธรรมไตรโลกาจารย์ (หลวงปู่รักษ์ เรวโต)
• พระอุดมญาณโมลี (หลวงปู่จันทร์ศรี จนฺททีโป)
• พระธรรมวิสุทธิมงคล (หลวงตามหาบัว ญาณสมฺปนฺโน)
• พระสุธรรมคณาจารย์ (หลวงปู่เหรียญ วรลาโภ)
• พระเทพบัณฑิต (สมศักดิ์ ภูริปญฺโญ)
วัดจันทรสามัคคี จ.หนองคาย
• พระธรรมดิลก (สมาน สุเมโธ) วัดป่าแสงอรุณ จ.ขอนแก่น
• พระราชสังวรญาณ (หลวงพ่อพุธ ฐานิโย)
• พระโพธิธรรมาจารย์เถร (หลวงปู่สุวัจน์ สุวโจ)
• หลวงปู่เพียร วิริโย วัดป่าหนองกอง จ.อุดรธานี
• พระสาสนโสภณ (โกศล สิรินฺธโร) วัดสุทธจินดา จ.นครราชสีมา
[พระคุณเจ้าองค์ที่อยู่มุมขวามือ หน้าเสา ตัวเล็กๆ ผมขาว]

ส่วนพระคุณเจ้า ๒ องค์ที่อยู่มุมซ้ายบน สวมแว่นตา
คือ หลวงปู่อ่อนสา สุขกาโร และหลวงปู่หลอด ปโมทิโต



พระธรรมไตรโลกาจารย์ (หลวงปู่รักษ์ เรวโต)
พระอุดมญาณโมลี (หลวงปู่จันทร์ศรี จนฺททีโป)
พระธรรมวิสุทธิมงคล (หลวงตามหาบัว ญาณสมฺปนฺโน)





หีบบรรจุศพของหลวงปู่บัวพา ปญฺญาภาโส

จากซ้าย : พระครูญาณทัสสี (หลวงปู่คำดี ปภาโส),
พระอาจารย์สีทน สีลธโน และพระอาจารย์เผย วิริโย
ในงานถวายกุฏิของอุบาสกผู้ใกล้ชิดท่านหนึ่ง
เมื่อวันอาทิตย์ที่ ๒๘ ตุลาคม พุทธศักราช ๒๕๒๒
ณ วัดถ้ำผาปู่ บ้านนาอ้อ ต.นาอ้อ อ.เมือง จ.เลย



นั่งข้างบน : • หลวงปู่บุญจันทร์ กมโล
ซ้าย : • พระอาจารย์สนั่น รักขิตสีโล
ขวา : • หลวงปู่ลี ฐิตธมฺโม



แถวนั่ง จากซ้าย : หลวงปู่สมัย ฑีฆายุโก, หลวงปู่จันทร์โสม กิตฺติกาโร,
หลวงปู่ลี ฐิตธมฺโม, หลวงปู่อุ่น กลฺยาณธมฺโม
และหลวงตาแตงอ่อน กลฺยาณธมฺโม

แถวยืน จากซ้าย : หลวงปู่แปลง สุนฺทโร, หลวงพ่อคำบ่อ ฐิตปญฺโญ,
หลวงปู่สรวง สิริปุญฺโญ, หลวงปู่เกิ่ง วิฑิโต
และหลวงปู่ประสาร ปญฺญาพโล

บันทึกภาพร่วมกัน ณ อำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา
เมื่อครั้งพ่อแม่ครูบาอาจารย์ท่านรับนิมนต์
ไปโปรดลูกศิษย์ทางภาคใต้ และเมืองปีนัง ประเทศมาเลเซีย

หลวงปู่จันทร์โสม กิตฺติกาโร นำรูปภาพ ๒ ใบนี้กลับมาเผยแพร่
ต่อมาได้ขออนุญาตถ่ายเอกสารสีแจกกันในกลุ่มลูกศิษย์ของท่าน



จากซ้าย : หลวงปู่จันทร์โสม กิตฺติกาโร, หลวงปู่อุ่น กลฺยาณธมฺโม,
หลวงปู่สรวง สิริปุญฺโญ, หลวงตาแตงอ่อน กลฺยาณธมฺโม,
หลวงปู่ลี ฐิตธมฺโม, พระอาจารย์ไม่ทราบนามฉายา,
หลวงปู่สมัย ฑีฆายุโก, หลวงปู่แปลง สุนฺทโร, หลวงปู่เกิ่ง วิฑิโต,
หลวงพ่อคำบ่อ ฐิตปญฺโญ และหลวงปู่ประสาร ปญฺญาพโล

บันทึกภาพร่วมกัน ณ เมืองปีนัง ประเทศมาเลเซีย
เมื่อครั้งพ่อแม่ครูบาอาจารย์ท่านรับนิมนต์
ไปโปรดลูกศิษย์ทางภาคใต้ และเมืองปีนัง ประเทศมาเลเซีย

หลวงปู่จันทร์โสม กิตฺติกาโร นำรูปภาพ ๒ ใบนี้กลับมาเผยแพร่
ต่อมาได้ขออนุญาตถ่ายเอกสารสีแจกกันในกลุ่มลูกศิษย์ของท่าน



พ่อแม่ครูบาอาจารย์ท่านบันทึกภาพร่วมกันหน้าพระอุโบสถ
วัดบวรนิเวศวิหาร (วัดบวรนิเวศ ราชวรวิหาร)
ในพิธีพุทธาภิเษกพระกริ่งพระศาสดา ญสส. (รุ่นแรก)
เมื่อวันศุกร์ที่ ๒๔ มกราคม พุทธศักราช ๒๕๓๕

แถวนั่ง จากซ้าย : หลวงปู่เหรียญ วรลาโภ, หลวงปู่ลี ฐิตธมฺโม,
หลวงปู่บุญเพ็ง กปฺปโก, หลวงปู่บุญมา คมฺภีรธมฺโม,
พระอาจารย์สนั่น รกฺขิตสีโล, พระอาจารย์เปลี่ยน ปญฺญาปทีโป,
หลวงพ่อคำบ่อ ฐิตปญฺโญ และพระอาจารย์จันดี เขมปญฺโญ

แถวยืน จากซ้าย : หลวงปู่ไม อินฺทสิริ, หลวงปู่หลวง กตปุญฺโญ
และสมเด็จพระมหาธีราจารย์ (ปสฤทธิ์ เขมงฺกโร)



จากซ้าย : พระครูการุณยธรรมนิวาส (หลวงปู่หลวง กตปุญฺโญ),
หลวงปู่บุญเพ็ง เขมาภิรโต, หลวงปู่เหรียญ วรลาโภ,
หลวงปู่จันทร์โสม กิตฺติกาโร และหลวงพ่อคำบ่อ ฐิตปญฺโญ



จากซ้าย : • พระครูภาวนาทัศนวิสุทธิ (หลวงปู่แว่น ธนปาโล)
• พระนพีสีพิศาลคุณ (หลวงปู่มหาทองอินทร์ กุสลจิตฺโต)
• พระครูการุณยธรรมนิวาส (หลวงปู่หลวง กตปุญฺโญ)



๏๏ อาถรรพ์สมณศักดิ์ “พระนพีสีพิศาลคุณ”
ราชทินนามสงฆ์เชียงใหม่
http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=7&t=46163

จากซ้าย : หลวงปู่เมตตาหลวง (หลวงปู่สิงห์ สุนฺทโร)
หลวงปู่บุดดา ถาวโร และหลวงพ่อพุธ ฐานิโย



หลวงปู่บุดดา ถาวโร
เมตตาเดินทางมาเยี่ยม “หลวงปู่เทสก์ เทสรังสี”
เมื่อวันที่ ๘ มกราคม พุทธศักราช ๒๕๓๖
ณ วัดหินหมากเป้ง อ.ศรีเชียงใหม่ จ.หนองคาย
องค์หลวงปู่เทสก์จึงขอโอกาสนวดเส้นถวาย



หลวงปู่บุดดา ถาวโร เมตตามาเยี่ยมอาการอาพาธ
“หลวงปู่คำคะนิง จุลมณี”



หลวงปู่บุดดา ถาวโร กับ ครูบาชัยยะวงศาพัฒนา (ครูบาวงศ์)



หลวงปู่บุดดา ถาวโร กับ หลวงพ่อคง จตฺตมโล



หลวงปู่บุดดา ถาวโร กับ หลวงพ่อคูณ ปริสุทฺโธ

หลวงปู่จันทร์แรม เขมสิริ กับ หลวงพ่อพุธ ฐานิโย
เมื่อครั้งเดินทางไปแสวงบุญ ณ ประเทศอินเดีย
และถวายสักการะพุทธสังเวชนียสถาน



หลวงปู่ลี กุสลธโร มากราบนมัสการเยี่ยม
“หลวงปู่เจี๊ยะ จุนฺโท” ภายในกุฏิของหลวงปู่เจี๊ยะ
ณ วัดป่าภูริทัตตปฏิปทาราม อ.สามโคก จ.ปทุมธานี



หลวงปู่สุภา กนฺตสีโล วัดสีลสุภาราม จ.ภูเก็ต
กับ หลวงปู่คำน้อย จิตฺตคุตฺโต วัดภูกำพร้า จ.มุกดาหาร



หลวงปู่โง่น โสรโย เดินทางมากราบเยี่ยม
หลวงพ่อเกษม เขมโก ณ สำนักสุสานไตรลักษณ์
บ้านท่าคร่าวน้อย ต.สบตุ๋ย อ.เมือง จ.ลำปาง



จากซ้าย : พระมงคลญาณเถร (หลวงปู่มา ญาณวโร)
วัดสันติวิเวก ต.เมืองไพร อ.เสลภูมิ จ.ร้อยเอ็ด,
พระราชญาณวิสุทธิโสภณ (หลวงปู่ท่อน ญาณธโร)
วัดป่าศรีอภัยวัน ต.นาอ้อ อ.เมือง จ.เลย
และพระสุทธิสารมุนี (หลวงปู่บุญรักษ์ ฐิตปุญโญ)
วัดสําราญนิเวศ ต.บุ่ง อ.เมือง จ.อํานาจเจริญ
(หลวงปู่บุญรักษ์ท่านเป็นหลานของหลวงปู่เทสก์ เทสรังสี)
ทั้ง ๓ องค์ท่านนั่งอยู่ใต้กลด ด้านหลังกั้นด้วยฟาง นั่งกันอยู่บนตั่งเล็กๆ
และมีที่เก็บความร้อนของกาน้ำชา วางอยู่กลางวงสนทนาปราศัย
อากัปกิริยาที่นั่งสำรวมระวัง ช่างเป็นภาพที่ดูงดงามยิ่งนัก



แถวหน้า จากซ้าย : พระอาจารย์ประสงค์ กิตฺติสาโร
เจ้าอาวาสวัดป่าวิสุทธิธรรม (วัดป่าบ้านโคก) จ.สกลนคร รูปปัจจุบัน

หลวงตาแตงอ่อน กัลยาณธัมโม
วัดกัลยาณธัมโม (วัดป่าโชคไพศาล) จ.สกลนคร

หลวงปู่ผ่าน ปัญญาปทีโป วัดป่าปทีปปุญญาราม จ.สกลนคร

แถวหลัง จากซ้าย : พระอาจารย์บรรเทา สัญญโต
เจ้าอาวาสวัดกัลยาณธัมโม (วัดป่าโชคไพศาล) จ.สกลนคร รูปปัจจุบัน

อดีตพระครูสิริสุทธิคุณ (พระอาจารย์อัมพร สุทธสีโล)
อดีตเจ้าคณะอำเภอวานรนิวาส วัดธรรมนิเวศวนาราม จ.สกลนคร
ปัจจุบันท่านได้ลาสิกขาแล้ว

หลวงปู่สรวง สิริปุญโญ วัดป่าศรีฐานใน จ.ยโสธร

ในงานถวายกฐินแด่วัดกัลยาณธัมโม (วัดป่าโชคไพศาล)
บ้านหนองนาหาร-สมสนุก ต.นาซอ อ.วานรนิวาส จ.สกลนคร
เมื่อวันอาทิตย์ที่ ๗ พฤศจิกายน พุทธศักราช ๒๕๔๒



หมายเหตุ : พระอาจารย์ประสงค์ กิตฺติสาโร, พระอาจารย์บรรเทา สัญญโต
และอดีตพระครูสิริสุทธิคุณ (พระอาจารย์อัมพร สุทธสีโล)
ทั้ง ๓ องค์นี้มีศักดิ์เป็นหลานของ “หลวงตาแตงอ่อน กัลยาณธัมโม”
โดยอดีตพระครูสิริสุทธิคุณ (พระอาจารย์อัมพร สุทธสีโล)
มีสายเลือดใกล้ชิดที่สุด กล่าวคือ
เป็นบุตรของน้องสาวแท้ๆ ของหลวงตาแตงอ่อน กัลยาณธัมโม

แถวหน้าองค์กลาง : หลวงปู่มหาปราโมทย์ ปราโมชฺโช
บันทึกภาพร่วมกับพระภิกษุสามเณร ในสมัยองค์ท่านมาพักจำพรรษา
ณ วัดป่าห้วยน้ำริน บ้านห้วยน้ำริน ต.ขี้เหล็ก อ.แม่ริม จ.เชียงใหม่
ก่อนจะมาละสังขารที่วัดป่านิโครธาราม จ.อุดรธานี



องค์กลาง : พระรัชมงคลนายก (หลวงตาคำดี ปัญโญภาโส)
บันทึกภาพร่วมกับพระภิกษุสามเณร ณ ด้านหน้าอุโบสถหลังเก่า
วัดป่าห้วยน้ำริน ต.ขี้เหล็ก อ.แม่ริม จ.เชียงใหม่ ก่อนการบูรณะ



จากซ้าย : หลวงปู่ท่อน ญาณธโร, หลวงพ่อคำพอง ติสฺโส,
หลวงปู่พวง สุวีโร, หลวงปู่จันทร์โสม กิตฺติกาโร
และหลวงปู่เหรียญ วรลาโภ



แถวยืน จากซ้าย : หลวงปู่พวง สุวีโร, หลวงพ่อคำบ่อ ฐิตปัญโญ
และหลวงปู่บุญมา คัมภีรธัมโม

แถวนั่ง จากซ้าย : หลวงพ่อคำพอง ติสฺโส, หลวงปู่ผ่าน ปัญญาปทีโป,
หลวงปู่จันทร์แรม เขมสิริ และหลวงปู่ท่อน ญาณธโร



หลวงพ่อรื่น จิตฺตทโม กับ หลวงปู่เคน เขมาสโย
ในงานพิธีบำเพ็ญกุศลสรีระสังขาร “หลวงปู่เนย สมจิตฺโต”
ณ วัดป่าโนนแสนคำ ต.เจริญศิลป์ อ.เจริญศิลป์ จ.สกลนคร



พระครูวิมลสีลาภรณ์ (หลวงปู่เนย สมจิตฺโต)
ได้ละสังขารอย่างสงบด้วยโรคไตวายเฉียบพลัน
เมื่อวันศุกร์ที่ ๔ พฤษภาคม พ.ศ.๒๕๕๕ เวลา ๑๖.๓๒ น.
ณ กุฏิขององค์ท่าน วัดป่าโนนแสนคำ จ.สกลนคร
สิริอายุรวมได้ ๗๔ ปี ๗ เดือน ๑๗ วัน พรรษา ๕๔

ภายหลังต่อมาเกือบ ๙ เดือน หลวงพ่อรื่น จิตฺตทโม
วัดป่านิโครธาราม ต.หมากหญ้า อ.หนองวัวซอ จ.อุดรธานี
ได้ละสังขารอย่างสงบด้วยโรคปอดติดเชื้อรุนแรง
เมื่อวันพุธที่ ๓๐ มกราคม พ.ศ.๒๕๕๖ เวลา ๐๒.๓๒ น.
ณ โรงพยาบาลศรีนครินทร์ จ.ขอนแก่น
สิริอายุรวมได้ ๖๒ ปี ๔ เดือน พรรษา ๔๒

ต่อมาอีกประมาณ ๑ ปีเศษ หลวงปู่เคน เขมาสโย
วัดป่าหนองหว้า ต.ทรายมูล อ.สว่างแดนดิน จ.สกลนคร
ได้ละสังขารอย่างสงบด้วยโรคไตวาย
เมื่อวันศุกร์ที่ ๑๔ กุมภาพันธ์ พ.ศ.๒๕๕๗ เวลา ๐๘.๔๕ น.
ซึ่งตรงกับวันมาฆบูชา ณ โรงพยาบาลสกลนคร
สิริอายุรวมได้ ๘๖ ปี ๗ วัน พรรษา ๖๓

พ่อแม่ครูบาอาจารย์ทั้ง ๓ เป็นพระผู้ปฏิบัติดี ปฏิบัติชอบ ปฏิบัติตรง
ได้ถึงกาลละสังขารลงไปภายในระยะเวลาติดๆ กัน
พ่อแม่ครูบาอาจารย์กำลังหมดไปๆ แล้วเราเองก็กำลังแก่ขึ้นทุกวันๆ
อีกไม่นานนัก ไม่กี่ปีกี่เดือนก็จะต้องจากโลกนี้ไปเช่นกัน
ลมหายใจเข้า-ออกก็กำลังจะดับลงไปในอีกไม่ช้านานวัน
“พวกเราทั้งหลาย...บัดนี้กำลังทำอะไรอยู่”



จากซ้าย : ๏ หลวงปู่สมหมาย จิตฺตปาโล
ท่านเคยเดินธุดงค์ร่วมกับหลวงปู่เนย

๏ พระเทพสารมุนี (หลวงปู่เพชร สารธัมโม)
แห่งวัดพุทธรัตนาราม ประเทศสหรัฐอเมริกา

๏ หลวงปู่หนูเมย สิริธโร พระน้องชายของหลวงปู่เนย

๏ พระครูสุชีพภาวนาภิวัตร (หลวงพ่อเข็ม สุชีโว)
แห่งวัดป่าโนนนิเวศน์ จ.อุบลราชธานี สหธรรมิกของหลวงปู่เนย

ในงานประชุมเพลิงสรีระสังขาร “หลวงปู่เนย สมจิตฺโต”
เมื่อวันที่ ๒๕-๒๗ พฤษภาคม พุทธศักราช ๒๕๕๕
ณ เมรุชั่วคราว วัดป่าโนนแสนคำ อ.เจริญศิลป์ จ.สกลนคร



หลวงปู่จันทร์โสม กิตฺติกาโร กับ หลวงปู่จันทร์แรม เขมสิริ



หลวงปู่จันทร์โสม กิตฺติกาโร แห่งวัดป่าจันทรังสี
หรือวัดป่านาสีดา จ.อุดรธานี
ท่านเป็นพระที่พูดน้อย และไม่ค่อยได้เทศนาธรรม
สมัยก่อนๆ ท่านจึงเป็นพระผู้ใหญ่ที่ไม่ค่อยมีใครรู้จักมากนัก
ท่านก็เงียบๆ นั่งยิ้มอยู่ในอาสนะต้นๆ
แต่พอเริ่มมีคนรู้ว่าท่านเป็นหลานขององค์หลวงปู่เทสก์ เทสรังสี
ก็มักจะเข้าไปถามว่า “หลวงปู่เป็นหลานของหลวงปู่เทสก์หรือ”
หลวงปู่จันทร์โสมก็ตอบสั้นๆ “เขาว่ายังงั้นหรือ” แล้วท่านก็นั่งยิ้ม
พอมีคนทราบมากขึ้น ก็มีการพิมพ์ภาพหลวงปู่จันทร์โสมขึ้นมาแจก
แต่ท่านก็จะเขียมๆ ไม่ค่อยได้แจกภาพเท่าไร
ภาพเหล่านี้ท่านจึงนำติดมาให้เฉพาะลูกศิษย์เพียงครั้งละไม่กี่ใบเท่านั้น

เมื่อประมาณปีพุทธศักราช ๒๕๓๗ ท่านเข้ามากรุงเทพฯ
เพราะครูบาอาจารย์แถวบ้านผือ จ.อุดรธานี เช่น
หลวงพ่ออุทัย ธมฺมวโร วัดภูย่าอู่ และหลวงพ่อคูณ สุเมโธ วัดป่าภูทอง
นิมนต์เข้ามาพักที่วัดป่าเชิงเลน ริมคลองบางกอกน้อย ด้วยกัน
มีอยู่ครั้งหนึ่งหลวงปู่จันทร์โสมท่านมาเครื่องบินองค์เดียว
นั่งแทกซี่จากสนามบินดอนเมืองมายังวัดป่าเชิงเลน
ครั้นมาถึงแล้วไม่มีปัจจัยค่ารถ ท่านก็ยืนเก้ๆ กังๆ อยู่
พอดีมีญาติโยมผู้มีวาสนาไปเจอท่านในเวลานั้นพอดี
จึงได้ถวายปัจจัยค่ารถแด่ท่านให้แทกซี่



หลวงปู่จันทร์โสม กิตฺติกาโร
แห่งวัดป่าจันทรังสี (วัดป่านาสีดา) จ.อุดรธานี
กำลังก้มกราบพระอุดมญาณโมลี (หลวงปู่จันทร์ศรี จันททีโป)
แห่งวัดโพธิสมภรณ์ จ.อุดรธานี
อย่างนอบน้อมในคุณธรรมอันประเสริฐสุด



“หลวงปู่จันทร์โสม กิตฺติกาโร” ได้ละสังขารทิ้งขันธ์จากลูกศิษย์ลูกหาไปกว่า ๘ ปีแล้ว
ส่วน “พระอุดมญาณโมลี (หลวงปู่จันทร์ศรี จันททีโป)” ปัจจุบันสิริอายุ ๑๐๒ ปี
กำลังรักษาอาการอาพาธที่โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ ด้วยโรคเส้นเลือดสมองอุดตัน
เมื่อช่วงเช้าของวันอังคารที่ ๒๒ เมษายน พุทธศักราช ๒๕๕๗
คณะแพทย์ฯ ผู้ถวายการรักษาได้รายงานให้ทราบว่า หลวงปู่มีความรู้สึกตัวดี
สามารถลืมตา ขยับแขนขวาได้ดี แขนซ้ายเริ่มขยับได้มากขึ้น
การตรวจสภาพคลื่นแม่เหล็ก (MRI) บริเวณสมอง
พบว่าบริเวณสมองซีกขวาส่วนหน้าที่มีการขาดเลือด มีขนาดไม่เปลี่ยนแปลงจากเดิม
คณะแพทย์ฯ ได้ถวายการรักษาด้วยยาป้องกันการแข็งตัวของเลือด ให้สารน้ำทางเส้นเลือดต่อ
และได้ปรึกษาแพทย์อายุรกรรมโรคหัวใจ-แพทย์เวชศาสตร์ฟื้นฟู
เพื่อร่วมให้การรักษา และเริ่มการทำกายภาพบำบัดต่อไป
ทั้งนี้คณะแพทย์ฯ ได้กราบนิมนต์หลวงปู่พักรักษาในห้องไอซียู (ICU) ต่ออีกระยะหนึ่ง