ต้นขานาง (ต้นสาลกัลยาณี)
ต้นขานาง มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า “Alstonia macrohpylla Wall.” วงศ์ Homalium tomentosum Benth. ในภาษาบาลีเรียกว่า “ต้นสาลกัลยาณี” มีชื่อพื้นเมืองที่เรียกต่างกันไปในแต่ละท้องถิ่นของไทย คือ ขานาง (ภาคกลาง, เชียงใหม่, จันทบุรี), ขางนาง คะนาง (ภาคกลาง), ค่านางโคด (ระยอง), ช้างเผือกหลวง (เชียงใหม่), แซพลู้ (กะเหรี่ยง-กาญจนบุรี), ปะหง่าง (ราชบุรี), เปลือย (กาญจนบุรี), เปื๋อยคะนาง เปื๋อยนาง (อุตรดิตถ์), เปื๋อยค่างไห้ (ลำปาง), ลิงง้อ (นครราชสีมา) เป็นต้น
ต้นขานาง เป็นไม้ยืนต้นผลัดใบสูง 15-30 เมตร ลำต้นเปลาตรง เปลือกต้นสีขาวนวล เรือนยอดเป็นพุ่มทึบ กิ่งอ่อนมีขนสีน้ำตาลนุ่ม ใบเป็นใบเดี่ยวเรียงสลับ รูปไข่ กว้าง 5-13 ซม. ยาว 10-20 ซม. ขอบใบหยักคล้ายฟันเลื่อย ออกดอกเป็นช่อตามง่ามใบและปลายกิ่ง ดอกขนาดเล็ก สีเหลืองอ่อน ออกดอกช่วงเดือนมีนาคม-พฤษภาคม ผลเล็ก มีฐานดอกขยายคล้ายปีกติดที่ขั้วผล
ขานางเป็นพันธุ์ไม้ป่าเบญจพรรณชื้น พบมากในจังหวัดกาญจนบุรีและจังหวัดราชบุรี ชอบขึ้นบริเวณดินที่มีหินปูนปนอยู่มาก ที่สูงจากระดับน้ำทะเล 100-350 เมตร น้ำและความชื้นปานกลาง ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด
ประโยชน์ อาทิ ลำต้นเป็นสีน้ำตาลอมเหลือง แข็ง และเหนียว ใช้ทำเครื่องเรือน เสา และด้ามเครื่องมือทำการเกษตร
ปัจจุบัน ต้นขานางเป็นพันธุ์ไม้มงคลพระราชทานประจำจังหวัดกาญจนบุรี
......................................................
http://www.mc41.com/tree/kanjanaburi.htm
