“เข้าใจ”และ “ใช้เป็น”

การมองคนออก หรือการเข้าใจคนมิใช่เรื่องง่ายๆ
การมองคนนั้นจะต้องเข้าใจทั้งภายนอกและภายในของเขา
จะต้องมองให้เข้าใจทั้งข้อดีเด่นและข้ออ่อนด้อยของเขา
จะต้องเข้าใจทั้งด้านที่เป็นคุณและด้านที่เป็นโทษของเขา
ทั้งยังจะต้องคาดการเปลี่ยนแปลงของเขาได้อีกด้วย

การใช้คนให้เป็นมิใช่เรื่องง่ายๆ
จะต้องคะเนความสามารถของเขาอย่างถูกต้อง
ต้องเลือกจุดดีหลีกเลี่ยงจุดด้อย
ต้องรู้จักเปลี่ยนสิ่งที่ไร้ค่าให้เป็นสิ่งที่มีค่า
ขุดศักยภาพให้ถูกจุด ปั้นดินให้เป็นดาวได้

“สตรีจะโอนอ่อนให้กับผู้ที่เลี้ยงดูนางให้ผาสุกได้
ชายชาตรียอมสละชีวิตเพื่อคนที่รู้ใจ”

แล้วใครเล่าจะรู้ใจใคร
ตรงนี้คือเคล็ดลับของความสำเร็จของชีวิต
ไม่มีบุคคลใดไต่เต้าบันไดชีวิตขึ้นมาอย่างโดดเดี่ยว
ไม่มี่ใครทำงานคนเดียวได้
ทุกกิจกรรมเราล้วนต้องใช้คนอื่นช่วย

ใครเข้าใจคน และใช้คนเป็น เขาย่อมก้าวขึ้นได้สูง

ไม่ว่าเราจะมีความสามารถร่ำเรียนเก่งกาจปานใด
แต่ในการงานเราต้องใช้คนอื่นด้วยแน่นอน
เพื่อบรรลุความปรารถนา ความมุ่งหมายในชีวิต
เราต้องร่วมมือกับอื่น ใช้คนให้เป็น
เราพึ่งเขาก้าวขึ้นบันได
และก็ให้เขาพึ่งเราก้าวขึ้นบนบันไดได้ด้วยเช่นกัน

การรู้จักใช้คนเป็น เป็นคุณสมบัติพื้นฐานของผู้นำ
เป็นขั้นแรกแห่งความสำเร็จ
แต่ก่อนจะใช้คนได้ ก็ต้องรู้จัก “พิเคราะห์” เป็นเสียก่อน

เจียงไท่กง กุนซือคนสำคัญที่ทำให้ จิวบุ๋นอ๋อง และจิวบู๋อ๋อง
โค่นล้มทรราชย์ติวอ๋องลงได้
ก่อนที่จิวบุ๋นอ๋องจะมาพบ
เขาเร้นกายนั่งตกปลาอยู่ริมฝั่งแม่น้ำอุ้ยซุย ดูดั่งคนอนาถา....

ขงเบ้ง กุนซือของเล่าปี่
วีรบุรุษสามก๊กเร้นกายอยู่เชิงเขาโงลังกั๋งแดนลำหยง
ใช้ชีวิตสมถะทำไร่ไถนา
พวกเขามิได้อยู่อย่างสิ้นหวัง
แต่อยู่อย่างรอคอยจังหวะโอกาส

มังกรย่อมอยู่น้ำลึก มุกดาซ่อนอยู่ในหอยก้นทะเล
อัญมณีซ่อนอยู่ในเปลือกหอยอัปลักษณ์
ของมีค่าจะเป็นต้องลงทุนลงแรงค้นหา จึงจะได้มา

บุคคลที่มีค่า ต้องไปค้นหา
มีปัญญาพิเคราะห์มองคนออก
และลงทุนลงแรงแสวงหามา
ต้องพิเคราะห์คนเป็น จึงจะหาคนเข้ามาช่วยได้

แต่การรู้จักพิเคราะห์คนอย่างเดียว ก็ยังไม่แน่ว่าจะใช้คนได้เป็น

ในเรื่องไซ่ฮั๋น ฌ้อปาอ๋อง (ฉู๋ป๋าหวาง)
ก็เคยเคารพนับถือ ฟามเจ้ง (ฝ่าเจิ้ง) เลิศปัญญา
แต่แล้วฌ้อปาอ๋องกลับไม่ฟังคำแนะนำของ ฟามเจ้ง

ฌ้อป๋าอ๋อง รู้ดีว่า ตันเผง ฮั่นสิง แพอวด
มีความสามารถระดับขุนพล เก่งทั้งบุ๋นและบู๊
แต่เขาก็ไม่ให้ยศศักดิ์
ไม่ช่วงใช้ให้สมกับความสามารถ
สุดท้ายจึงไม่มีคนเก่ง
สุดท้ายจึงไม่มีคนเก่งคนชั้นยอดเหลืออยู่ในกองทัพอีกเลย

จุดจบของคนที่ใช้คนไม่เป็นอย่างฌ้อปาอ๋อง
ก็คือต้องเชือดคอตายอย่างเดียวดายริมฝั่งน้ำ

การรู้จักพิเคราะห์คนเป็นเงื่อนไขพื้นฐานของการใช้คนเป็น
แต่มิใช่ปัจจัยเดียวสำหรับการใช้คน
การมองคนออกนั่นเป็นจุดเริ่มต้น
แต่การใช้คนเป็นต้องมีอะไรๆอีกหลายประการเพิ่มขึ้นมา



(ที่มา : “เคล็บลับแห่งการพิเคราะห์และการใช้คน” โดย ทองแถม นาถจำนง
จัดพิมพ์โดย สำนักพิมพ์สุภาพใจ, หน้า ๙-๑๑)

อนุโมทนาสาธุ คุณมัทนา ณ หิมะวัน สำหรับบทความดีดีมีสาระ