ชวนคิดชวนทำ : 15 เทคนิค พัฒนาความคิดสร้างสรรค์

ใครๆก็อยากมีความคิดสร้างสรรค์กันทั้งนั้น
เพราะความคิดสร้างสรรค์ คือ ความสามารถที่จะประมวลข้อมูลผ่านทักษะการคิด
เพื่อนำมาแก้ไขปัญหาได้อย่างมีประสิทธิผลในแนวทางใหม่ๆ
อย่างหลากหลายไม่มีที่สิ้นสุด มันไม่ใช่ทักษะที่มีจำกัดเฉพาะเหล่าศิลปิน
นักดนตรี หรือนักเขียน แต่เป็นทักษะที่เป็นประโยชน์ต่อผู้คนทุกสาขาอาชีพ


และคุณก็สามารถพัฒนาทักษะนี้ให้ตนเองได้เช่นกัน
ลองนำ 15 เทคนิคต่อไปนี้ไปปฏิบัติ แล้วคุณจะกลายเป็นบุคคลใหม่
ที่เต็มเปี่ยมไปด้วยพลังความคิดสร้างสรรค์


1. ตั้งเป้าหมาย

ขั้นตอนแรกคือ มีความตั้งใจที่จะพัฒนาความคิดสร้างสรรค์
ไม่ผัดวันประกันพรุ่ง มีเป้าหมายที่แน่วแน่ พร้อมขอความช่วยเหลือจากผู้อื่น
และแบ่งเวลาในแต่ละวันเพื่อพัฒนาทักษะและทุ่มเทให้กับงานสร้างสรรค์ที่คุณสนใจ
เพราะคุณไม่สามารถพัฒนาความคิดสร้างสรรค์ให้เกิดขึ้นได้ ถ้าไม่มีเวลาให้กับมัน


2. ให้รางวัลความอยากรู้อยากเห็น

อุปสรรคอย่างหนึ่งที่พบได้บ่อยในการพัฒนาความคิดสร้างสรรค์
คือ การเข้าใจว่า ความอยากรู้อยากเห็นเป็นเรื่องการทำตามใจตัวเอง
แต่แทนที่จะตำหนิตัวเองเมื่อคุณอยากรู้อยากเห็นในบางเรื่อง
คุณควรให้รางวัลตัวเองมากกว่า
ลองให้โอกาสตัวคุณเองในการแสวงหาความคิดเห็นใหม่ๆ


3. เต็มใจรับความเสี่ยง

ในการเสริมสร้างทักษะความคิดสร้างสรรค์ คุณต้องยอมรับความเสี่ยงให้ได้
เพื่อพัฒนาความสามารถให้ก้าวหน้า แม้ว่าไม่อาจทำสำเร็จได้ทุกครั้ง
แต่อย่างน้อย ก็ช่วยพัฒนาและเสริมสร้างทักษะที่จะนำไปใช้ได้ในอนาคต


4. สร้างความมั่นใจให้ตัวเอง

ความไม่เชื่อมั่นในความสามารถของตัวเอง อาจทำลายความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ได้
นั่นคือเหตุผลที่ว่า ทำไมการสร้างความมั่นใจให้ตนเองจึงเป็นเรื่องสำคัญ
จงชื่นชมความเพียรพยายาม และอย่าลืมให้รางวัลตนเองเมื่อทำสำเร็จ
เพราะการให้รางวัลตัวเองเป็นเรื่องสำคัญ มันเป็นการพัฒนาแรงจูงใจภายในตัวเอง


5. ขจัดทัศนคติด้านลบ

มีการวิจัยที่ระบุว่า ความรู้สึกนึกคิดด้านบวก สามารถเพิ่มพลังความคิดสร้างสรรค์ได้
ถ้าคุณกำลังทำงานที่ต้องอาศัยความคิดริเริ่มหรือระดมความคิดละก็
ต้องสร้างบรรยากาศโดยรอบให้รื่นรมย์
เน้นการขจัดความคิดด้านลบหรือการตำหนิตัวเอง
ซึ่งอาจทำให้ความสามารถที่จะพัฒนาทักษะความคิดสร้างสรรค์
ให้แข็งแกร่งนั้น ลดน้อยถอยลง


6. สู้กับความกลัวการล้มเหลว

ความกลัวว่าจะทำผิดหรือล้มเหลว อาจทำให้การพัฒนาทักษะหยุดชะงักได้
เมื่อใดก็ตามที่คุณตกอยู่ในห้วงความรู้สึกเช่นนี้ ให้เตือนตัวเองว่า
ความผิดพลาดทั้งหลายเป็นเรื่องปกติที่เกิดขึ้นได้ในทางปฏิบัติ
แม้ว่าจะเจออุปสรรคเป็นครั้งคราว แต่ในที่สุด.. คุณก็จะไปถึงจุดหมายที่วางไว้


7. หาวิธีแก้ปัญหาที่หลากหลาย

ครั้งต่อไปเมื่อต้องเผชิญกับปัญหา ต้องมองปัญหาอย่างทะลุปรุโปร่ง
และลองมองหาวิธีแก้ไขที่หลากหลาย
แทนที่จะทำตามความคิดแรกที่ผุดขึ้นในสมอง
จงใช้เวลาคิดถึงหนทางอื่นๆที่อาจแก้ปัญหาได้
การทำเช่นนี้จะช่วยสร้างทักษะการแก้ไขปัญหาและความคิดสร้างสรรค์


8. ระดมสมอง

การระดมสมอง เป็นเทคนิคทั่วไปที่ใช้ในแวดวงวิชาการและอาชีพ
และยังเป็นเครื่องมือที่ทรงพลังในการพัฒนาความคิดสร้างสรรค์อีกด้วย
จงเริ่มด้วยการหยุดตัดสินและวิพากษ์วิจารณ์ตนเอง
จดบันทึกข้อคิดและวิธีแก้ปัญหาต่างๆ
โดยมีเป้าหมายที่จะระดมความคิดให้มากที่สุดเท่าที่จะทำได้ในช่วงเวลาสั้นๆ
แล้วกลั่นกรองเพื่อให้ได้แนวคิดที่ดีที่สุด


9. จดบันทึก

จดบันทึกเพื่อดูความคืบหน้าของสิ่งที่ทำและติดตามผล
การจดบันทึกเป็นหนทางที่ดีที่ช่วยสะท้อนสิ่งที่คุณทำได้สำเร็จ
และยังเป็นการมองหาลู่ทางที่เป็นไปได้เพื่อใช้แก้ปัญหา
นอกจากนี้ สมุดบันทึกยังเป็นแหล่งเก็บรวบรวมแนวคิดต่างๆ
ที่อาจเป็นแรงจูงใจได้ในอนาคต


10. สะสมความคิด

เคยสังเกตมั้ยว่า ไอเดียดีๆอย่างหนึ่งมักนำไปสู่ไอเดีย อีกอย่างหนึ่งได้
ดังนั้น การค่อยๆสะสมความคิดทีละเล็ก ทีละน้อย มาใช้ในงานที่กำลังทำอยู่
จึงเป็นสิ่งที่ควรทำ แต่ถ้าแนวคิดที่เลือกมาใช้ ยังไม่เหมาะสมสำหรับงานปัจจุบัน
ก็สามารถนำไปใช้กับงานอย่างอื่นได้ในอนาคต


11. สร้างแผนที่ความคิด

แผนที่ความคิดเป็นวิธีที่ดีที่ช่วยปะติดปะต่อแนวความคิดต่างๆเข้าด้วยกัน
เพื่อหาคำตอบให้กับคำถาม วิธีการก็คือเริ่มด้วยการเขียนหัวข้อเรื่องลงบนกระดาษ
แล้วเชื่อมโยงข้อความหรือไอเดียที่เกี่ยวข้องกับหัวข้อเรื่อง
คล้ายกับการระดมมันสมอง แต่วิธีนี้จะช่วยแตกแนวคิดเป็นข้อๆ
เพื่อให้เห็นภาพการเชื่อมโยงกันชัดเจนขึ้น


12. ท้าทายตนเอง

เมื่อคุณได้พัฒนาทักษะเบื้องต้นในการสร้างความคิดสร้างสรรค์แล้ว
จำเป็นต้องกระตุ้นตัวเองไปเรื่อยๆ เพื่อให้เกิดผลดียิ่งขึ้น
ไม่ว่าจะเป็นการทำงานในโครงการใหม่ หรือค้นหาวิธีใหม่ๆเพื่อใช้ในงานที่กำลังทำอยู่
มองหาแนว ทางที่ยากมากขึ้น และหลีกเลี่ยงการใช้วิธีแก้ปัญหาเดิมๆที่เคยใช้ในอดีต


13. มองหาแหล่งสร้างแรงบันดาลใจ

อย่านึกว่าความคิดสร้างสรรค์เกิดขึ้นเองได้ง่ายๆเสมอไป
แต่คุณจำเป็นต้องแสวงหาแหล่งที่จะกระตุ้นให้เกิดความคิดใหม่ๆ
อันจะจูงใจให้ค้นหาคำตอบให้กับคำถาม อาจเริ่มจากการอ่านหนังสือ
ไปเที่ยว ฟังเพลงโปรด หรือ คุยถกเถียงกับเพื่อนฝูง แล้วนำกลยุทธ์หรือเทคนิคที่ดีที่สุดมาใช้


14. เตรียมแผนสำรอง

เมื่อต้องเผชิญกับปัญหา ให้ตั้งคำถามประเภท “แล้วถ้า....”
เพื่อเป็นทางเลือกในการแก้ไขปัญหา หรือถ้าเลือกวิธีใดวิธีหนึ่งแก้ปัญหา
ผลจะออกมาอย่างไร? จะเห็นว่า การมองหาทางเลือกอื่นๆไว้ล่วงหน้า
จะช่วยพัฒนาทักษะการแก้ไขปัญหาของคุณได้อย่างสร้างสรรค์


15. สร้างแผนผังการดำเนินงาน

เมื่อคุณต้องทำงานชิ้นใหม่
จงเริ่มด้วยการวางแผนผังการดำเนินงานตั้งแต่เริ่มต้นจนจบ
ระบุอุปสรรคต่างๆที่อาจเกิดขึ้นได้
แผนผังนี้จะช่วยให้คุณมองเห็นผลลัพธ์ในตอนท้ายสุด
ซึ่งจะช่วยลดปัญหาที่อาจเกิดขึ้นได้ และเป็น วิธีแก้ปัญหาที่มีเอกลักษณ์


(จากหนังสือธรรมลีลา ฉบับที่ 124 มีนาคม 2554 โดย ประกายรุ้ง)
http://www.manager.co.th/Dhamma/ViewNew ... 0000028439
ภาพประกอบ...http://photos1.fotosearch.com/bthumb/UN ... 331761.jpg