นี่คือตัวอย่างแห่งการเห็นและรู้ทั้งสมมุติและปรมัตถ์หรือสภาวะ

ผมได้หมั่นฝึกนั่งกรรมฐาน ตอนนั้นสมองปลอดโปร่ง ไม่มีเรื่อง

เครียดมากมายนัก จึงทำสมาธิได้ดี ครั้งแรกๆที่เริ่มต้นก็รู้สึกว่าตัวเอง

ลอยๆขึ้นไปครับ แต่ไม่ได้สนใจอะไร

จนมีอยู่ครั้งหนึ่งหลังจากนั่งได้ประมาณ 15 นาทีได้ ผมรู้สึกว่างเปล่า

ไม่รู้สึกว่ามีร่างกายอยู่ตรงนี้ สบายอย่างบอกไม่ถูก รอบๆข้างกายรู้สึก

ว่าจะมีแต่แสงสว่างสีขาวจ้าอยู่รอบๆกายมองไปทางไฟนก็มีแต่แสง

สว่างสีขาวจ้าเต็มไปหมด แต่ว่าในใจก็ตกใจเหมือนกัน สั๊กพักผมจึง

ลืมตาขึ้น หลังจากที่ลืมตาขึ้น ผมรู้สึกว่าร่างกายของผมมันสดชื่น

มากๆยิ่งกว่าตอนเพิ่งตื่นหลังจากนอนอื่มๆซะอีก ทั้งๆที่ก็ดึกแล้ว

เหมือนกัน ไม่มีอาการปวดแข้งปวดขาเหมือนวันก่อนๆ ที่นั่งสมาธิ

เลย สบายกายอย่างบรรยายไม่ถูก

หลังจากนั้นอีกไม่กี่วัน มันเป็นคืนที่ทำให้ผมไม่สามารถทำให้เกิด

ความรู้สึกดีได้อีกต่อไป

คือว่าคืนนั้นหลังจากที่นั่งสมาธิไปได้สั๊กพัก หลังจากที่รู้สึกว่าตัว

ลอยๆแล้ว ผมก็รู้สึกว่าร่างกายว่างเปล่าเหมือนเดิม แต่ไม่ถึงกับขั้น

รู้สึกสบายกายเหมือนวันก่อน หลังจากนั้นก็เกิดเหตุการณ์ที่น่าขนลุก

(แค่คิดถึงที่ไรก็ทำให้ผมขนลุกทั้งตัวทุกครั้งเลยครับ-*-) หลังจาก

ผมอยู่ในความว่างปล่าวได้ไม่ถึงนาที ก็เริ่มมีหน้าตาของคนต่างๆ ทั้ง

เด็ก หญิง ชาย คนแก่ มีเฉพาะหน้าเท่านั้น ค่อยๆลอยผ่านเข้ามากระ

ทบที่หน้าผม ทีละคน ทีละคน จากช้าๆ เริ่มเร็วขึ้น เร็วขึ้น แล้วก็เร็ว

ขึ้นมาก กระทบผ่านหน้าผมไปเป็นร้อยๆ พันๆ หน้า ผมตกใจมาก จึง

ลืมตาขึ้น พร้อมกับหัวใจที่เต้นรัว มันน่ากลัวมากๆครับ คืนนั้นผม

นอนไม่หลับเลย -*- เกิดอะไรขึ้นกับผมครับเนี่ย


จนมาถึงทุกวันนี้ ผมได้ลองนั่งสมาธิหลายๆครั้ง แต่ว่าความคิดในหัว

มันวอกแวก ไม่อยู่กับที่นิ่งๆ เหมือนแต่ก่อน พออยู่นิ่งได้สั๊กแป๊ปมัน

ก็ไหลไปคิดเรื่องอื่นจนได้ การที่ผมไม่มีสมาธิอาจเป็นเพราะวัยที่

ผ่านอะไรมาพอสมควรของชีวิต เจอทั้งเรื่องดีและไม่ดีมารกสมอง

มากมายหรือเปล่า หรือว่าอาจจะเป็นกรรมของผมที่ไม่สามารถทำ

สมาธิให้มีความสุขรู้สึกปิติเหมือนวันก่อนได้อีกต่อไป


ยังมีอีกสองเรื่องที่อยากจะถาม คือว่าแต่ก่อนที่ผมทำสมาธิได้ดี ผม

สามารถควบคุมฝันของผมได้ ผมสามารถที่จะรู้ตัวว่าตัวเองกำลังฝัน

อยู่ สามารถที่จะตื่นขึ้นมาได้เมื่อต้องการตื่น แต่ปัจจุบันนี้ผมไม่

สามารถทำอย่างนั้นได้อีกแล้วครับ บางครั้งยังจำไม่ได้เลยว่าฝัน

อะไรไปบ้าง ทั้งๆที่ฝันเยอะแยะมากมาย ลืมบอกไปอย่างครับ ตั้งแต่

จำความได้(ผมจำความได้เฉพาะระยะเวลาที่ไม่เกิน 10 ปีที่ผ่านมา

เท่านั้นเอง นานกว่านั้น ผมจำได้แต่เรื่องสำสัญๆมากๆเท่านั้น เวลา

เพื่อนๆเล่าอะไรตอนสมัยที่เรียนด้วยกันให้ฟัง ผมก็จะจำไม่ได้เลยว่า

เราเคยทำอะไรอย่างนั้น เคยเล่นอ่ะไรอย่างนั้นด้วยกันด้วยหรอ ลืม

ไปหมดเลย) ผมฝันทุกวัน ไม่มีวันไหนที่ไม่ฝันเลยครับ ไม่ทราบว่ามี

ใครเป็นอย่างผมมั่งครับ เพราะอะไรถึงเป็นอย่างนี้ครับ

อีกเรื่องนึงที่อยากถามว่ามีใครรู้สึกอย่างนี้มั่ง มันเป็นความรู้สึกที่

บอกไม่ถูก เคยอยากจะถามหมอแต่ว่าอธิบายไม่ถูก ผมจะพยายาม

เรียบเรียงเป็นคำเขียนให้เข้าใจมากที่สุดแล้วกันน่ะครับ(ผมคิดว่า

การเขียนมันจะมีเวลากลั่นกรองความรู้สึกและเลือกคำได้อย่างตรง

ความรู้สึกได้มากกว่าการพูด)

มันเป็นความรู้สึกที่เกิดขึ้นตอนอยู่อนุบาล ซึ่งเป็นบ่อยมากๆ เวลา

ตอนที่นอนหงาย ขณะลืมตาดูดนมขวดอยู่ ผมจะรู้สึกเหมือนทุกสึ่ง

ทุกอย่างมันว่างเปล่า รอบๆกายเป็นสีดำมืดที่ไม่มีขอบสิ้นสุด ด้าน

บนก็เช่นกัน มันเวิ้งว้าง ว่างปล่าวไปหมด เหมือนว่าเราเป็นเชื่อโรค

ตัวเล็กๆมากๆ ที่อยู่ในกล่องลังที่ปิดอย่างมิดชิด มันรู้สึกอ้าวว้าง ว่าง

ปล่าว ไม่มีอะไรเลยในโลกนี้ ความรู้สึกนี้มันคืออะไรหรือครับ

ทุกวันนี้ไม่รู้สึกอะไรอย่างนั้นอีกแล้ว มันเริ่มจางลงประมาณช่วง ป.3

แล้วก็ค่อยๆหายไปในที่สุด แต่จำได้เมื่อไม่กี่ปีมานี้ ความรู้สึกนั้นได้

กลับมาอีกครั้ง แต่เป็นครั้งเดียว และเป็นเวลาไม่ถึง 10 วินาทีเท่านั้น

http://board.palungjit.com/f4/อยากทราบว่าเมื่อเห็นหน้าผู้คนมากมายลอยมาเต็มไปหมดขณะทำสมาธิ-มีความหมายว่าอะไร-11916.html

ขอกราบบาทพระศาสดาด้วยเศียรเกล้า

ดีใจอย่างสุดซึ้งน้ำตาซึม ดีใจจริงๆ ที่ได้เกิดมานับถือพระพุทธศาสนา

สาธุชนผู้มีนัยน์ตามีธุลีในจักษุน้อย โปรดพิจารณาสัมมาสติในฐานสติปัฏฐาน link นี้ครับ

ว่าเหมาะกับชาวพุทธ หรือ มนุษย์ทั่วไปหรือไม่อย่างไร ?


viewtopic.php?f=2&t=21861

นำมาให้พิจารณาตรงนี้หน่อยหนึ่ง

สติปัฏฐานในฐานะสัมมาสติ


สติปัฏฐาน (สติ+ปัฏฐาน) แปลว่า ที่ตั้งของสติบ้าง

การที่สติเข้าไปตั้งอยู่ คือ มีสติกำกับอยู่บ้าง ฯลฯ

โดยหลักการ ก็คือ การใช้สติ หรือ วิธีปฏิบัติเพื่อใช้สติให้บังเกิดผลดีที่สุด

อย่างที่กล่าวถึงในพุทธพจน์ในมหาสติปัฏฐานสูตรว่า

“ภิกษุทั้งหลาย ทางนี้เป็นมรรคาเอก (ทางเดียว) เพื่อความบริสุทธิ์ของสัตว์ทั้งหลาย

เพื่อข้ามพ้นความโศก และ ปริเทวะ เพื่อความอัสดงแห่งทุกข์ และ โทมนัส

เพื่อบรรลุโลกุตรธรรม เพื่อกระทำให้แจ้งซึ่งนิพพาน นี้ คือ สติปัฏฐาน ๔” *


(* ที.ม.10/273/325 ; ม.มู.12131/103 สติปัฏฐานมาใน อภิ.วิ.35/431-464/257-

279 ด้วย)


การเจริญสติปัฏฐาน เป็นวิธีปฏิบัติธรรมที่นิยมกันมาก ถือว่ามีพร้อมทั้งสมถะ และวิปัสสนาในตัว

ผู้ปฏิบัติอาจเจริญสมถะจนได้ฌานก่อนแล้วจึงเจริญวิปัสสนา ตามแนวสติปัฏฐานไปจนถึงที่สุดก็ได้

หรือ จะอาศัยสมาธิเพียงขั้นต้นๆ เท่าที่จำเป็นมาประกอบ เจริญวิปัสสนาเป็นตัวนำตามแนวสติปัฏฐาน

นี้ ไปจนถึงที่สุดก็ได้

วิปัสสนา เป็นหลักปฏิบัติสำคัญในพระพุทธศาสนา ที่ได้ยินได้ฟังกันมาก

พร้อมกับที่มีความเข้าใจไขว้เขวอยู่มากเช่นเดียวกัน จึงเป็นเรื่อง ที่ควรทำความเข้าใจตามสมควร

จากการศึกษาคร่าวๆ ในเรื่องสติปัฏฐานต่อไป นี้ จะช่วยให้เกิดความเข้าใจในความหมายของวิปัสสนาดีขึ้น

ทั้งในแง่สาระสำคัญขอบเขต ความกว้างขวาง และความยืดหยุ่นในการปฏิบัติ ตลอดจนโอกาสที่จะฝึกฝน

ปฏิบัติ โดยสัมพันธ์กับการดำเนินชีวิตของคนทั่วไปว่าเป็นไปได้ และ มีประโยชน์เพียงใด เป็นต้น


สาระสติปัฏฐาน มีใจความโดยสังเขป คือ


1. กายานุปัสสนา การพิจารณากาย หรือ ตามดูรู้ทันกาย

1. 1 อานาปานสติ คือไปในที่สงัด นั่งขัดสมาธิ ตั้งสติกำหนดลมหายใจเข้าออก

โดยอาการต่างๆ

1.2 กำหนดอิริยาบถ คือ เมื่อ ยืน เดิน นั่ง นอน หรือ ร่างกายอยู่ในอาการอย่างไร ๆ ก็รู้ชัดในอาการ

ที่เป็นอยู่นั้นๆ

1.3 สัมปชัญญะ คือ สร้าง ในการกระทำทุกอย่าง และความเคลื่อนไหวทุกอย่าง เช่น

การก้าวเดิน การเหลียวมอง การเหยียดมือ นุ่งห่มผ้า กิน ดื่ม เคี้ยว ถ่ายอุจจาระ ปัสสาวะ

การตื่น การนอนหลับ การพูด การนิ่ง เป็นต้น

1.4 ปฏิกูลมนสิการ คือ พิจารณาร่างกายของตนตั้งแต่ศีรษะจดปลายเท้า ซึ่งมีส่วนประกอบ

ที่ไม่สะอาดต่างๆ มากมายมารวมๆ อยู่ด้วยกัน

1.5 ธาตุมนสิการ คือ พิจารณากายของตน โดยให้เห็นแยกประเภทเป็นธาตุ 4 แต่ละอย่างๆ

1.6 นวสีวถิกา คือ มองเห็นศพที่อยู่ในสภาพต่างๆ กัน โดยระยะเวลา 9 ระยะ ตั้งแต่ตาย ใหม่ๆ

ไปจนถึงกระดูกผุ แล้วในแต่ละกรณีนั้น ให้ย้อนมานึกถึงร่างกายของตน ว่าก็จะต้องเป็นเช่นนั้น

เหมือนกัน



2. เวทนานุปัสสนา การตามดูรู้ทันเวทนาคือ

เมื่อเกิดรู้สึกสุขก็ดี

ทุกข์ก็ดี

เฉยๆ ก็ดี ทั้งที่เป็นชนิดสามิส และนิรามิส ก็รู้ชัดตามที่มันเป็นอยู่ในขณะนั้นๆ


3. จิตตานุปัสสนา การตามดูรู้ทันจิต คือ

จิตของตนในขณะนั้นๆ เป็นอย่างไร เช่น มีราคะ ไม่มีราคะ มีโทสะ ไม่มีโทสะ มีโมหะ ไม่มีโมหะ

ฟุ้งซ่าน เป็นสมาธิ หลุดพ้น ยังไม่หลุดพ้น ฯลฯ ก็รู้ชัดตามที่มันเป็นอยู่ ในขณะนั้นๆ


4. ธัมมานุปัสสนา การตามดูรู้ทันธรรม คือ

4.1 นิวรณ์ * คือ รู้ชัดในขณะนั้นๆว่า นิวรณ์ 5 แต่ละอย่างๆ มีอยู่ในใจตนหรือไม่

ที่ยังไม่เกิดเกิดขึ้นได้อย่างไร

ที่เกิดขึ้นแล้ว ละเสียได้อย่างไร

ที่ละได้แล้ว ไม่เกิดขึ้นอีกต่อไปอย่างไร รู้ชัดตามที่มันเป็นอยู่ในขณะนั้นๆ

4.2 ขันธ์ คือ กำหนดรู้ว่าขันธ์ 5 แต่ละอย่าง คือ อะไร เกิดขึ้นได้อย่างไร ดับไปได้อย่างไร

4.3 อายตนะ คือ รู้ชัดในอายตนะภายในภายนอก แต่ละอย่างๆ

รู้ชัดในสัญโญชน์ที่เกิดขึ้น เพราะอาศัยอายตนะนั้นๆ

รู้ชัดว่า สัญโญชน์ที่ยังไม่เกิด เกิดขึ้นได้อย่างไร

ที่เกิดขึ้นแล้วละเสียได้อย่างไร

ที่ละได้แล้ว ไม่เกิดขึ้นได้อีกต่อไปอย่างไร

4.4 โพชฌงค์ คือ รู้ชัดในขณะนั้นๆ ว่า โพชฌงค์ 7 แต่ละอย่างๆ มีอยู่ในใจตนหรือไม่

ที่ยังไม่เกิด เกิดขึ้นได้อย่างไร

ที่เกิดขึ้นแล้วเจริญเต็มบริบูรณ์ได้อย่างไร

4.5 อริยสัจ คือ รู้ชัดอริยสัจ 4 แต่ละอย่างๆ ตามความเป็นจริง ว่าคืออะไร เป็นอย่างไร




* นิวรณ์ สิ่งที่กีดกั้นขัดขวางการทำงานของจิต

กรัชกาย ซัง มั่วนิ่ม อีกแระ