26176.ญาณที่ ๗ วิปัสสนาญาณ

มหาราชันย์

ปัญญาในการพิจารณาอารมณ์แล้วพิจารณาเห็นความแตกไป เป็นวิปัสนาญาณ[ญาณในความเห็นแจ้ง]

วิปัสสนาญาณ เป็นญาณในวิปัสสนา, ญาณที่นับเข้าในวิปัสสนาหรือที่จัดเป็นวิปัสสนา
.....คือ เป็นความรู้ที่ทำให้เกิดความเห็นแจ้ง เข้าใจสภาวะของสิ่งทั้งหลายตามเป็นจริง

ปัญญาในการพิจารณาอารมณ์แล้วพิจารณาเห็นความแตกไป เป็น วิปัสสนาญาณอย่างไร ฯ
จิตมีรูปเป็นอารมณ์ เกิดขึ้นแล้วย่อมแตกไป พระโยคาวจรพิจารณา อารมณ์นั้นแล้ว ย่อมพิจารณาเห็นความแตกไปแห่งจิตนั้น ย่อมพิจารณาเห็น อย่างไร

ชื่อว่าพิจารณาเห็น .........
.....ย่อมพิจารณาเห็นโดยความเป็นของไม่เที่ยง ไม่พิจารณาเห็นโดยความเป็นของเที่ยง
.....ย่อมพิจารณาเห็นโดยความเป็นทุกข์ ไม่พิจารณาเห็นโดยความเป็นสุข
.....ย่อมพิจารณาเห็นโดยความเป็นอนัตตา ไม่พิจารณาเห็นโดยความเป็นอัตตา
.....ย่อมเบื่อหน่าย ไม่เพลิดเพลิน
.....ย่อมคลายกำหนัด ไม่กำหนัด
.....ย่อมให้ดับ ไม่ให้เกิด
.....ย่อมสละคืน ไม่ถือมั่น

เมื่อพิจารณา เห็นโดยความเป็นของไม่เที่ยง ย่อมละนิจจสัญญาได้
เมื่อพิจารณาเห็นโดย ความเป็นทุกข์ ย่อมละสุขสัญญาได้
เมื่อพิจารณาโดยความเป็นอนัตตา ย่อมละอัตตสัญญาได้
เมื่อเบื่อหน่าย ย่อมละความเพลิดเพลินได้
เมื่อคลายกำหนัด ย่อมละราคะได้
เมื่อให้ดับ ย่อมละสมุทัยได้
เมื่อสละคืน ย่อมละความถือมั่นได้ ฯ

มีต่อ

เจริญในธรรมครับ

มหาราชันย์

จิตมีเวทนาเป็นอารมณ์ ฯลฯ
จิตมีสัญญาเป็นอารมณ์ ฯลฯ
จิตมีสังขารเป็นอารมณ์ ฯลฯ
จิตมีวิญญาณเป็นอารมณ์ ฯลฯ
จิตมีจักษุเป็น อารมณ์ ฯลฯ
จิตมีชราและมรณะเป็นอารมณ์
เกิดขึ้นแล้วย่อมแตกไป

พระโยคาวจรพิจารณาอารมณ์นั้นแล้ว พิจารณาเห็นความแตกไปแห่งจิตนั้น ย่อม พิจารณาเห็นอย่างไร
ชื่อว่าพิจารณาเห็น ย่อมพิจารณาเห็นโดยความเป็นของ ไม่เที่ยง เมื่อสละคืน ย่อมละความถือมั่นได้ ฯ

การก้าวไปสู่อัญญวัตถุแต่ปุริมวัตถุ
การหลีกไปด้วยปัญญาอันรู้ชอบ
การคำนึงถึงอันเป็นกำลังธรรม ๒ ประการ คือ การพิจารณาหาทาง และความเห็นแจ้ง

บัณฑิตกำหนดเอาด้วยสภาพเดียวกัน โดยความเป็นไปตามอารมณ์ ความน้อมจิตไปในความดับ ชื่อว่าวิปัสสนาอันมีความเสื่อมไปเป็นลักษณะ

การที่พระโยคาวจรพิจารณาอารมณ์แล้ว พิจารณาเห็นความ แตกไปแห่งจิตและความปรากฏโดยความเป็นของสูญ ชื่อว่า อธิปัญญาวิปัสสนา (ความเห็นแจ้งด้วยอธิปัญญา)

พระโยคาวจรผู้ฉลาดในอนุปัสนา ๓ ในวิปัสสนา ๔ ย่อมไม่ หวั่นไหวเพราะทิฐิต่างๆ เพราะความเป็นผู้ฉลาดความ ปรากฏ ๓ ประการ ฯ

ชื่อว่าญาณ เพราะอรรถว่ารู้ธรรมนั้น ชื่อว่าปัญญา เพราะอรรถว่ารู้ชัด เพราะเหตุนั้นท่านจึงกล่าวว่า ปัญญาในการพิจารณาอารมณ์ แล้วพิจารณาเห็น ความแตกไป เป็นวิปัสสนาญาณ ฯ

เจริญในธรรมครับ

มหาราชันย์

ความโศกทั้งหลาย
ย่อมไม่มีแก่ผู้มีจิตมั่นคง ไม่ประมาท
เป็นมุนีผู้ศึกษาในทางแห่งมโนปฏิบัติ ผู้คงที่
สงบระงับแล้วมีสติในกาลทุกเมื่อ

สหสฺสมปิ เจ วาจา อนตฺถปทสญฺหิตา
เอกํ อตฺถปทํ เสยฺโย ยํ สุตฺวา อุปสมฺมติ

หากว่าวาจาแม้ตั้งพัน ประกอบด้วยบทอันไม่เป็นประโยชน์ไซร้
บทอันเป็นประโยชน์บทหนึ่ง ที่บุคคลฟังแล้วย่อมสงบ ประเสริฐกว่า

เจริญในธรรมครับ

กฎการใช้บอร์ด

26176.ญาณที่ ๗ วิปัสสนาญาณ

ผู้ใช้งานขณะนี้


ทั่วไป เว็บธรรมจักร