อ้างอิง.....

ปัญญาในการประกาศธรรมต่าง ๆ เป็นอรรถสันทัสสนญาณอย่างไร ฯ

.....ขันธ์ ๕
......อายตนะ ๑๒
......ธาตุ ๑๘
......กุศลธรรม
......อกุศลธรรม
......อัพยากตธรรม

********************************

“อกุศลธรรม” หมายถึง ธรรมที่เป็นอกุศล, สภาวะที่ตรงข้ามกับกุศล ได้แก่
....อกุศลมูล ๓ (โลภะ โทสะ โมหะ) และกิเลสที่ตั้งอยู่ฐานเดียวกันกับอกุศลมูลนั้น
....นามขันธ์ ๔ (เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ วิญญาณขันธ์) อันสัมปยุตด้วยอกุศลมูลนั้น
....กายกรรม วจีกรรม มโนกรรม อันมีอกุศลมูลเป็นสมุฏฐาน
สภาวธรรมเหล่านี้ชื่อว่า ธรรมเป็นอกุศล



“อัพยากตธรรม” หมายถึง วิบากแห่งกุศลธรรมและอกุศลธรรม ที่เป็นกามาวจร รูปาวจร อรูปาวจร โลกุตตระ
....เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ วิญญาณขันธ์
....ธรรมเป็นกิริยา ไม่ใช่กุศล ไม่ใช่อกุศล ไม่ใช่กรรมวิบาก
....รูปทั้งหมด และอสังขตธาตุ (นิพพาน)
สภาวธรรมเหล่านี้ชื่อว่า ธรรมเป็น อัพยากฤต


เจริญในธรรมครับ

อ้างอิง.....

ปัญญาในการประกาศธรรมต่าง ๆ เป็นอรรถสันทัสสนญาณอย่างไร ฯ

.....ขันธ์ ๕
......อายตนะ ๑๒
......ธาตุ ๑๘
......กุศลธรรม
......อกุศลธรรม
......อัพยากตธรรม
......กามาวจรธรรม


********************************


“กามาวจรธรรม”
ธรรมเป็นกามาวจร เป็นไฉน?

....ขันธ์ ธาตุ อายตนะ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ
ซึ่งท่องเที่ยวอยู่นับเนื่องอยู่ ในภูมิระหว่างนี้ คือ ......
เบื้องต่ำกำหนดอเวจีนรกเป็นที่สุด
เบื้องสูงกำหนดเทพชั้นปรนิมมิตวสวัตตีเป็นที่สุด ....อันใด

สภาวธรรมเหล่านี้ชื่อว่า ธรรมเป็นกามาวจร



เจริญในธรรมครับ

อ้างอิง.....

ปัญญาในการประกาศธรรมต่าง ๆ เป็นอรรถสันทัสสนญาณอย่างไร ฯ
.....ขันธ์ ๕
......อายตนะ ๑๒
......ธาตุ ๑๘
......กุศลธรรม
......อกุศลธรรม
......อัพยากตธรรม
......กามาวจรธรรม
......รูปาวจรธรรม
......อรูปาวจรธรรม

********************************


“รูปาวจรธรรม”
ธรรมเป็นรูปาวจร เป็นไฉน?

....ธรรมคือจิตและเจตสิก.....
....ของท่านผู้เข้าสมาบัติ (กุศลฌาน) หรือ
....ของท่านผู้อุปบัติ (วิปากฌาน) หรือ
....ของท่านผู้อยู่ด้วยทิฏฐธรรมสุขวิหาร (กิริยาฌาน)
ซึ่งท่องเที่ยวอยู่ นับเนื่องอยู่ ในภูมิระหว่างนี้ คือ
เบื้องต่ำกำหนดพรหมโลกเป็นที่สุด
เบื้องสูงกำหนดเทพชั้นอกนิษฐ์ เป็นที่สุด อันใด

สภาวธรรมเหล่านี้ชื่อว่า ธรรมเป็นรูปาวจร

*******************************


“อรูปาวจรธรรม”
ธรรมเป็นอรูปาวจร เป็นไฉน?

....ธรรมคือจิตและเจตสิก.....
....ของท่านผู้เข้าสมาบัติ (กุศลฌาน) หรือ
....ของท่านผู้อุปบัติ (วิปากฌาน) หรือ
....ของท่านผู้อยู่ด้วยทิฏฐธรรมสุขวิหาร (กิริยาฌาน)
ซึ่งท่องเที่ยวอยู่ นับเนื่องอยู่ในภูมิระหว่างนี้ คือ
เบื้องต่ำกำหนดเทพผู้เข้าถึงอากาสานัญจายตนภูมิเป็นที่สุด
เบื้องสูงกำหนดเทพผู้เข้าถึงเนวสัญญานาสัญญายตนภูมิ เป็นที่สุด

สภาวธรรมเหล่านี้ชื่อว่า ธรรมเป็นอรูปาวจร



เจริญในธรรมครับ

อ้างอิง.....

ปัญญาในการประกาศธรรมต่าง ๆ เป็นอรรถสันทัสสนญาณอย่างไร ฯ

.....ขันธ์ ๕
......อายตนะ ๑๒
......ธาตุ ๑๘
......กุศลธรรม
......อกุศลธรรม
......อัพยากตธรรม
......กามาวจรธรรม
......รูปาวจรธรรม
......อรูปาวจรธรรม
......โลกุตตรธรรม


********************************


“โลกุตตรธรรม”


“โลกุตตรธรรม” คืออะไร ?

ชื่อว่า “โลกุตระ”
เพราะอรรถว่า .......
.....ข้ามพ้นโลก ข้ามพ้นแต่โลก ข้ามไปจากโลก
.....ล่วงพ้นโลก ล่วงพ้นโลกอยู่ เป็นอดิเรกในโลก
.... สลัดออกแต่โลก สลัดออกจากโลก สลัดไปจากโลก สลัดออกไปจากโลก
.....สละออกแต่โลก สละออกจากโลก สละออกไปจากโลก
.....ไม่ตั้งอยู่ในโลก ไม่ดำรงอยู่ในโลก ไม่ติดอยู่ในโลก
.....ไม่เปื้อนในโลก ไม่ไล้ในโลก ไม่ไล้ด้วยโลก ไม่ฉาบในโลก ไม่ฉาบด้วยโลก
.....หลุดไปในโลก หลุดไปจากโลก พ้นไปจากโลก หลุดพ้นไปแต่โลก
.....ไม่เกี่ยวข้องในโลก ไม่เกี่ยวข้องด้วยโลก
.....พรากออกแต่โลก พรากออกจากโลก พรากออกไปแต่โลก
.....หมดจดแต่โลก หมดจดกว่าโลก หมดจดจากโลก
.....สะอาดแต่โลก สะอาดกว่าโลก สะอาดจากโลก
.....ออกแต่โลก ออกจากโลก ออกไปจากโลก
.....เว้นแต่โลก เว้นจากโลก เว้นไปจากโลก
.....ไม่ข้องในโลก ไม่ยึดในโลก ไม่พัวพันในโลก
.....ตัดโลกขาดอยู่ ตัดโลกขาดแล้ว
.....ให้โลกระงับอยู่ ให้โลกระงับแล้ว
.....ไม่กลับมาสู่โลก ไม่เป็นคติของโลก ไม่เป็นวิสัยของโลก ไม่เป็นสาธารณะแก่โลก
.....สำรอกโลก ไม่เวียนมาสู่โลก ละโลก ไม่ยังโลกให้เกิด
.....ไม่ลดโลก นำโลก กำจัดโลก ไม่อบโลกให้งาม
.....ล่วงโลก ครอบงำโลกตั้งอยู่ .........ฉะนี้แล ฯ



เจริญในธรรมครับ

มาตามอ่านนะค่ะ งงที่ท่านอาจารย์มหาราชันย์เขียน
เวทนาใกล้ เป็นไฉน


อกุศลเวทนาเป็นเวทนาใกล้กับอกุศลเวทนา...

นี้งงน่ะค่ะอกุศลเวทนาเป็นเวทนาใกล้กับอกุศลเวทนา มันเป็น
เวทนาใกล้กันหรือคะมันไม่เป็นเวทนาตัวเดียวกันหรือคะเพราะชื่ออกุศล
เวทนาเหมือนกัน อาจารย์อธิบายเพิ่มเติมให้เข้าใจมากขึ้นอีกนิดนะคะ


ขอบคุณค่ะ
ศรีวรรณ์ ไคร้งาม

ป.ล. พรุ่งนี้จะมาตามอ่านอีกค่ะ

สวัสดียามดึกครับคุณศรีวรรณ์ ไคร้งาม

ธรรมชาติของจิตนั้นเกิดดับได้ทีละดวง ไม่เกิดพร้อมกัน
ซึ่งจิตเหล่านั้นแต่ละประเภทจะเกิดดับตามกันเป็นกลุ่ม

เช่นจิตโกรธเป็นอกุศลจิต ความโกรธจะทรงตัวอยู่ชั่วระยะเวลาหนึ่ง จิตโกรธจะทยอยเกิดดับ เกิดดับ ตามกันเป็นกลุ่ม ๆ ในกรณีอย่างนี้จึงกล่าวว่า อกุศลเวทนาเป็นเวทนาใกล้กับอกุศลเวทนาครับ


ส่วนจิตเมตตา เป็นกุศลจิต ความเมตตาจะทรงตัวอยู่ชั่วระยะเวลาหนึ่ง จิตเมตตาจะทยอยเกิดดับ เกิดดับ ตามกันเป็นกลุ่ม ๆ ในกรณีอย่างนี้จึงกล่าวว่า กุศลเวทนาเป็นเวทนาใกล้กับกุศลเวทนาครับ



เจริญในธรรมครับ