ลานธรรมจักร
http://dhammajak.net/forums/

ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม เป็นไฉน ?
http://dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=2&t=32360
หน้า 1 จากทั้งหมด 1

เจ้าของ:  กรัชกาย [ 06 มิ.ย. 2010, 17:15 ]
หัวข้อกระทู้:  ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม เป็นไฉน ?

การปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม เป็นไฉน ?

มีคำถามที่ยินบ่อยๆว่า

การปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม ต้องทำอย่างไร แค่ไหนเพียงไร จึงจะเรียกว่า การปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม

ธรรมหมวดนี้มีความเป็นมาอย่างไร พิจารณาดู

เจ้าของ:  กรัชกาย [ 06 มิ.ย. 2010, 17:19 ]
หัวข้อกระทู้:  Re: ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม เป็นไฉน ?

องค์ปฏิบัติที่จะทำให้เป็นโสดาบัน หรือ ข้อปฏิบัติที่นำไปสู่ความเป็นโสดาบัน

พระพุทธเจ้า:สารีบุตร พูดกันว่า โสตาปัตติยังคะ โสตาปัตติยังคะ โสตาปัตติยังคะ เป็นไฉน ?

พระสารีบุตร: พระองค์ผู้เจริญ การเสวนาสัตบุรุษ เป็นโสตาปัตติยังคะ ๑

การฟังธรรมของสัตบุรุษ เป็นโสตาปัตติยังคะ ๑

การคิดหาเหตุผลโดยถูกวิธี เป็นโสตาปัตติยังคะ ๑

การปฏิบัติธรรมหลักย่อยคล้อยแก่หลักใหญ่ เป็นโสตาปัตติยังคะ ๑”

(สํ.ม.19/1427/434)

“ภิกษุทั้งหลาย โสตาปัตติยังคะ ๔ ประการเหล่านี้ กล่าวคือ การเสวนาสัตบุรุษ

การฟังธรรมของสัตบุรุษ การคิดหาเหตุผลโดยถูกวิธี การปฏิบัติธรรมหลักย่อยคล้อยแก่หลักใหญ่” *

(สํ.ม.19/1620/509)

“ภิกษุทั้งหลาย ธรรม ๔ ประการเหล่านี้ เจริญแล้ว ทำให้มากแล้ว ย่อมเป็นไปเพื่อการประจักษ์แจ้ง

โสดาปัตติผล”

(สํ.ม.19/1634/516)

เจ้าของ:  กรัชกาย [ 06 มิ.ย. 2010, 17:22 ]
หัวข้อกระทู้:  Re: ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม เป็นไฉน ?

ความจริงธรรมหมวดนี้ มิใช่จะเป็นไปเพื่อโสดาปัตติผลเท่านั้น แต่อำนวยผลเกี่ยวกับความก้าวหน้าทางปัญญา

ทุกระดับจนถึงการบรรลุอรหัตผล จึงอาจเรียกชื่ออื่นๆ ได้อีกหลายอย่าง

แต่ท่านเน้นสำหรับการปฏิบัติขั้นนี้ จึงมีชื่อเฉพาะว่าโสดาปัตติยังคะ*

เจ้าของ:  กรัชกาย [ 06 มิ.ย. 2010, 17:32 ]
หัวข้อกระทู้:  Re: ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม เป็นไฉน ?

การเสวนาสัตบุรุษ = สัปปุริสังเสวะ

การฟังธรรมของสัตบุรุษ = สัทธัมมสวนะ

การคิดหาเหตุผลโดยถูกวิธี = โยนิโสมนสิการ

การปฏิบัติธรรมหลักย่อยคล้อยแก่หลักใหญ่ = ธัมมานุธัมมปฏิบัติ (การปฏิบัติธรรมสมควคแก่ธรรม)

เจ้าของ:  กรัชกาย [ 06 มิ.ย. 2010, 17:36 ]
หัวข้อกระทู้:  Re: ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม เป็นไฉน ?

*ธรรม ๓ ข้อแรก ก็คือปัจจัยแห่งสัมมาทิฐิ ซึ่งเป็นหลักธรรมสำคัญ (เสวนาสัตบุรุษ=กัลยาณมิตตตา,

ฟังธรรมของสัตบุรุษ = ปรโตโฆสะฝ่ายดี)


ส่วนธัมมานุธัมมปฏิบัติ ที่แปลว่า ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรมนั้น หมายถึงการปฏิบัติธรรมให้ถูกต้องตาม

หลักการ ตามความมุ่งหมาย คือ หลักย่อยคล้อยตามหลักใหญ่ หลักเบื้องต้นเอื้อแก่หรือเป็นไปเพื่อ

หลักเบื้องปลาย เช่น ปฏิบัติศีลถูกหลัก เป็นไปเพื่อการบรรลุมรรคผล นิพพาน มิใช่ปฏิบัติโดยงมงาย

ไร้หลักการ หรือทำให้เขวไปด้วยตัณหาและทิฐิ

คัมภีร์จูฬนิทเทส แสดงตัวอย่างธรรมหรือธรรมหลักใหญ่ เช่น สติปัฏฐาน ๔ มรรคมีองค์ ๘ เป็นต้น

(คือ โพธิปักขิยธรรม ๓๗ ประการ นั่นเอง) และอนุธรรมหรือธรรมหลักย่อยเช่น การบำเพ็ญศีล

การสำรวมอินทรีย์ ความรู้ประมาณในอาหาร ชาคริยานุโยค และสติสัมปชัญญะ เป็นต้น

พึงปฏิบัติธรรมหลักย่อยเช่น ศีล และการสำรวมอินทรีย์นี้อย่างมีจุดหมาย ให้สอดคล้องและอุดหนุนแก่ธรรม

หลักใหญ่ เช่น สติปัฏฐาน ๔ เป็นต้นนั้น

เจ้าของ:  กรัชกาย [ 06 มิ.ย. 2010, 17:40 ]
หัวข้อกระทู้:  Re: ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม เป็นไฉน ?

(ขยายความที่มี * ข้างบน) โสตาปัตติยังคะ *(องค์ของโสดาบัน)

* ในบาลี คือ สํ.ม.19/1635-1653/517-516 ฯลฯ กล่าวว่าธรรม ๔ อย่างนี้ เป็นไปเพื่อประจักษ์

สกทาคามิผล จนถึงอรหัตผล และเป็นไปเพื่อประโยชน์ในทางปัญญาอีกมากมายหลายอย่าง เช่น

เพื่อความเจริญงอกงามแห่งปัญญา เพื่อความไพบูลย์แห่งปัญญา เพื่อความมีปัญญาแหลมคม

เพื่อความมีนิพเพธิกปัญญา คือ ปัญญาที่จะทำลายกิเลสได้ ฯลฯ โดยเฉพาะที่ว่าเป็นไปเพื่อความเจริญงอก

งามแห่งปัญญานั้น ทำให้ได้ชื่อว่าปัญญาวุฒิธรรมด้วย ...และเป็นธรรมมีอุปการะมากแก่ผู้เป็นมนุษย์

ซึ่งอาจเรียกง่ายๆว่า พหุการธรรม

ไฟล์แนป:
IMG_0819.jpg
IMG_0819.jpg [ 35.9 KiB | เปิดดู 3837 ครั้ง ]

เจ้าของ:  กรัชกาย [ 09 มิ.ย. 2010, 17:19 ]
หัวข้อกระทู้:  Re: ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม เป็นไฉน ?

(เพิ่มรายละเอียดธรรมานุธรรมปฏิบัติอีกหน่อย)

ธรรมานุธรรมปฏิบัติ หรือ ธัมมานุธัมมปฏิบัติ แปลกันมาว่า ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม

แปลตามความหมายว่า ปฏิบัติธรรมน้อยคล้อยแก่ธรรมใหญ่ หรือปฏิบัติธรรมหลักย่อยคล้อยตามหลักใหญ่

แปลเข้าใจง่ายๆว่า ปฏิบัติธรรมถูกหลัก คือ ทำให้ข้อปฏิบัติย่อยเข้ากันได้ สอดคล้องกัน

และส่งผลแก่หลักการใหญ่ เป็นไปเพื่อจุดหมายที่ต้องการ *

ธรรมานุธรรมปฏิบัติ เป็นสิ่งสำคัญมาก อาจเรียกได้ว่าเป็นตัวตัดสินว่า การปฏิบัติธรรมหรือการกระทำนั้นๆ

จะสำเร็จผลบรรลุจุดมุ่งหมายได้หรือไม่

ถ้าไม่มีธรรมานุธรรมปฏิบัติ การปฏิบัติธรรม หรือ ดำเนินตามหลักการก็คลาดเคลื่อน ผิดพลาด เลื่อนลอย

ว่างเปล่า งมงาย ไร้ผล หนำซ้ำอาจมีผลในทางตรงข้าม คือ เกิดโทษขึ้นได้

ในทางธรรม ท่านเน้นความสำคัญของการมีความคิดมีความเข้าใจเกี่ยวกับเรื่องนี้ไว้มาก

:b48: :b48: :b48: :b48: :b48: :b48: :b48: :b48: :b48:


ศึกษาวิธีคิดหรือโยนิโสมนสิการแบบอรรถธรรมสัมพันธ์ที่

viewtopic.php?f=2&t=22337&p=109812#p109812

เจ้าของ:  กรัชกาย [ 09 มิ.ย. 2010, 17:25 ]
หัวข้อกระทู้:  Re: ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม เป็นไฉน ?

ขยายความ คห.บนที่มี * พร้อมที่อ้างอิง แต่ตัดออกบ้าง


* ตัวอย่างความหมายของธรรมานุธรรมปฏิบัติจากบาลีและอรรถกถา: ปฏิบัติธรรมานุธรรม คือ ปฏิบัติชอบ

ปฏิบัติสอดคล้อง ปฏิบัติไม่ขัด ปฏิบัติคล้อยตามอรรถ (ขุ.จู..30/540/270)

ธรรมานุธรรมปฏิบัติ คือ ดำเนินปฏิปทาส่วนบุพภาค (ส่วนเบื้องต้น,เริ่มต้น)อันเป็นธรรมคล้อยตามแก่

โลกุตรธรรม ๙ (ที.อ.2/236; 3/276; สํ.อ.2/326 ฯลฯ)คือ ดำเนินปฏิปทาส่วนบุพภาคพร้อม

ทั้งศีล อันเป็นธรรมสอดสมแก่โลกุตรธรรม ๙ คือ ดำเนินปฏิปทาส่วนบุพภาคพร้อมทั้งศีลเพื่ออรรถ

คือ โลกุตรธรรม ๙ คือปฏิบัติวิปัสสนาธรรมอันเป็นธรรมคล้อยตามอริยธรรม คือ ดำเนินวิปัสสนาธรรม

อันเป็นธรรมอนุรูปแก่อริยธรรม คือ ดำเนินปฏิปทาที่เป็นธรรมคล้อยตามนิพพานธรรม ซึ่งเป็นโลกุตระ คือ

เจริญวิปัสสนาภาวนาอันเป็นธรรมน้อย เพราะสอดคล้อยแก่โลกุตรธรรม

ธรรมานุธรรม คือ ธรรมและอนุธรรม ธรรมานุธรรม ไขความว่า อนุธรรม คือปฏิปทาอันเหมาะกันแก่ธรรม

โลกุตรธรรม ๙ ชื่อว่าธรรม วิปัสสนา เป็นต้น ชื่อว่าอนุธรรม ปฏิปทาอันเหมาะกันแก่ธรรมนั้นชื่อว่า

อนุธรรมปฏิปทา

หน้า 1 จากทั้งหมด 1 เขตเวลา GMT + 7 ชั่วโมง
Powered by phpBB © 2000, 2002, 2005, 2007 phpBB Group
http://www.phpbb.com/