ลานธรรมจักร http://dhammajak.net/forums/ |
|
ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม เป็นไฉน ? http://dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=2&t=32360 |
หน้า 1 จากทั้งหมด 1 |
เจ้าของ: | กรัชกาย [ 06 มิ.ย. 2010, 17:15 ] |
หัวข้อกระทู้: | ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม เป็นไฉน ? |
การปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม เป็นไฉน ? มีคำถามที่ยินบ่อยๆว่า การปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม ต้องทำอย่างไร แค่ไหนเพียงไร จึงจะเรียกว่า การปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม ธรรมหมวดนี้มีความเป็นมาอย่างไร พิจารณาดู |
เจ้าของ: | กรัชกาย [ 06 มิ.ย. 2010, 17:19 ] |
หัวข้อกระทู้: | Re: ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม เป็นไฉน ? |
องค์ปฏิบัติที่จะทำให้เป็นโสดาบัน หรือ ข้อปฏิบัติที่นำไปสู่ความเป็นโสดาบัน พระพุทธเจ้า:สารีบุตร พูดกันว่า โสตาปัตติยังคะ โสตาปัตติยังคะ โสตาปัตติยังคะ เป็นไฉน ? พระสารีบุตร: พระองค์ผู้เจริญ การเสวนาสัตบุรุษ เป็นโสตาปัตติยังคะ ๑ การฟังธรรมของสัตบุรุษ เป็นโสตาปัตติยังคะ ๑ การคิดหาเหตุผลโดยถูกวิธี เป็นโสตาปัตติยังคะ ๑ การปฏิบัติธรรมหลักย่อยคล้อยแก่หลักใหญ่ เป็นโสตาปัตติยังคะ ๑” (สํ.ม.19/1427/434) “ภิกษุทั้งหลาย โสตาปัตติยังคะ ๔ ประการเหล่านี้ กล่าวคือ การเสวนาสัตบุรุษ การฟังธรรมของสัตบุรุษ การคิดหาเหตุผลโดยถูกวิธี การปฏิบัติธรรมหลักย่อยคล้อยแก่หลักใหญ่” * (สํ.ม.19/1620/509) “ภิกษุทั้งหลาย ธรรม ๔ ประการเหล่านี้ เจริญแล้ว ทำให้มากแล้ว ย่อมเป็นไปเพื่อการประจักษ์แจ้ง โสดาปัตติผล” (สํ.ม.19/1634/516) |
เจ้าของ: | กรัชกาย [ 06 มิ.ย. 2010, 17:22 ] |
หัวข้อกระทู้: | Re: ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม เป็นไฉน ? |
ความจริงธรรมหมวดนี้ มิใช่จะเป็นไปเพื่อโสดาปัตติผลเท่านั้น แต่อำนวยผลเกี่ยวกับความก้าวหน้าทางปัญญา ทุกระดับจนถึงการบรรลุอรหัตผล จึงอาจเรียกชื่ออื่นๆ ได้อีกหลายอย่าง แต่ท่านเน้นสำหรับการปฏิบัติขั้นนี้ จึงมีชื่อเฉพาะว่าโสดาปัตติยังคะ* |
เจ้าของ: | กรัชกาย [ 06 มิ.ย. 2010, 17:32 ] |
หัวข้อกระทู้: | Re: ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม เป็นไฉน ? |
การเสวนาสัตบุรุษ = สัปปุริสังเสวะ การฟังธรรมของสัตบุรุษ = สัทธัมมสวนะ การคิดหาเหตุผลโดยถูกวิธี = โยนิโสมนสิการ การปฏิบัติธรรมหลักย่อยคล้อยแก่หลักใหญ่ = ธัมมานุธัมมปฏิบัติ (การปฏิบัติธรรมสมควคแก่ธรรม) |
เจ้าของ: | กรัชกาย [ 06 มิ.ย. 2010, 17:36 ] |
หัวข้อกระทู้: | Re: ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม เป็นไฉน ? |
*ธรรม ๓ ข้อแรก ก็คือปัจจัยแห่งสัมมาทิฐิ ซึ่งเป็นหลักธรรมสำคัญ (เสวนาสัตบุรุษ=กัลยาณมิตตตา, ฟังธรรมของสัตบุรุษ = ปรโตโฆสะฝ่ายดี) ส่วนธัมมานุธัมมปฏิบัติ ที่แปลว่า ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรมนั้น หมายถึงการปฏิบัติธรรมให้ถูกต้องตาม หลักการ ตามความมุ่งหมาย คือ หลักย่อยคล้อยตามหลักใหญ่ หลักเบื้องต้นเอื้อแก่หรือเป็นไปเพื่อ หลักเบื้องปลาย เช่น ปฏิบัติศีลถูกหลัก เป็นไปเพื่อการบรรลุมรรคผล นิพพาน มิใช่ปฏิบัติโดยงมงาย ไร้หลักการ หรือทำให้เขวไปด้วยตัณหาและทิฐิ คัมภีร์จูฬนิทเทส แสดงตัวอย่างธรรมหรือธรรมหลักใหญ่ เช่น สติปัฏฐาน ๔ มรรคมีองค์ ๘ เป็นต้น (คือ โพธิปักขิยธรรม ๓๗ ประการ นั่นเอง) และอนุธรรมหรือธรรมหลักย่อยเช่น การบำเพ็ญศีล การสำรวมอินทรีย์ ความรู้ประมาณในอาหาร ชาคริยานุโยค และสติสัมปชัญญะ เป็นต้น พึงปฏิบัติธรรมหลักย่อยเช่น ศีล และการสำรวมอินทรีย์นี้อย่างมีจุดหมาย ให้สอดคล้องและอุดหนุนแก่ธรรม หลักใหญ่ เช่น สติปัฏฐาน ๔ เป็นต้นนั้น |
เจ้าของ: | กรัชกาย [ 06 มิ.ย. 2010, 17:40 ] | ||
หัวข้อกระทู้: | Re: ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม เป็นไฉน ? | ||
(ขยายความที่มี * ข้างบน) โสตาปัตติยังคะ *(องค์ของโสดาบัน) * ในบาลี คือ สํ.ม.19/1635-1653/517-516 ฯลฯ กล่าวว่าธรรม ๔ อย่างนี้ เป็นไปเพื่อประจักษ์ สกทาคามิผล จนถึงอรหัตผล และเป็นไปเพื่อประโยชน์ในทางปัญญาอีกมากมายหลายอย่าง เช่น เพื่อความเจริญงอกงามแห่งปัญญา เพื่อความไพบูลย์แห่งปัญญา เพื่อความมีปัญญาแหลมคม เพื่อความมีนิพเพธิกปัญญา คือ ปัญญาที่จะทำลายกิเลสได้ ฯลฯ โดยเฉพาะที่ว่าเป็นไปเพื่อความเจริญงอก งามแห่งปัญญานั้น ทำให้ได้ชื่อว่าปัญญาวุฒิธรรมด้วย ...และเป็นธรรมมีอุปการะมากแก่ผู้เป็นมนุษย์ ซึ่งอาจเรียกง่ายๆว่า พหุการธรรม
|
เจ้าของ: | กรัชกาย [ 09 มิ.ย. 2010, 17:19 ] |
หัวข้อกระทู้: | Re: ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม เป็นไฉน ? |
(เพิ่มรายละเอียดธรรมานุธรรมปฏิบัติอีกหน่อย) ธรรมานุธรรมปฏิบัติ หรือ ธัมมานุธัมมปฏิบัติ แปลกันมาว่า ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม แปลตามความหมายว่า ปฏิบัติธรรมน้อยคล้อยแก่ธรรมใหญ่ หรือปฏิบัติธรรมหลักย่อยคล้อยตามหลักใหญ่ แปลเข้าใจง่ายๆว่า ปฏิบัติธรรมถูกหลัก คือ ทำให้ข้อปฏิบัติย่อยเข้ากันได้ สอดคล้องกัน และส่งผลแก่หลักการใหญ่ เป็นไปเพื่อจุดหมายที่ต้องการ * ธรรมานุธรรมปฏิบัติ เป็นสิ่งสำคัญมาก อาจเรียกได้ว่าเป็นตัวตัดสินว่า การปฏิบัติธรรมหรือการกระทำนั้นๆ จะสำเร็จผลบรรลุจุดมุ่งหมายได้หรือไม่ ถ้าไม่มีธรรมานุธรรมปฏิบัติ การปฏิบัติธรรม หรือ ดำเนินตามหลักการก็คลาดเคลื่อน ผิดพลาด เลื่อนลอย ว่างเปล่า งมงาย ไร้ผล หนำซ้ำอาจมีผลในทางตรงข้าม คือ เกิดโทษขึ้นได้ ในทางธรรม ท่านเน้นความสำคัญของการมีความคิดมีความเข้าใจเกี่ยวกับเรื่องนี้ไว้มาก ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ศึกษาวิธีคิดหรือโยนิโสมนสิการแบบอรรถธรรมสัมพันธ์ที่ viewtopic.php?f=2&t=22337&p=109812#p109812 |
เจ้าของ: | กรัชกาย [ 09 มิ.ย. 2010, 17:25 ] |
หัวข้อกระทู้: | Re: ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม เป็นไฉน ? |
ขยายความ คห.บนที่มี * พร้อมที่อ้างอิง แต่ตัดออกบ้าง * ตัวอย่างความหมายของธรรมานุธรรมปฏิบัติจากบาลีและอรรถกถา: ปฏิบัติธรรมานุธรรม คือ ปฏิบัติชอบ ปฏิบัติสอดคล้อง ปฏิบัติไม่ขัด ปฏิบัติคล้อยตามอรรถ (ขุ.จู..30/540/270) ธรรมานุธรรมปฏิบัติ คือ ดำเนินปฏิปทาส่วนบุพภาค (ส่วนเบื้องต้น,เริ่มต้น)อันเป็นธรรมคล้อยตามแก่ โลกุตรธรรม ๙ (ที.อ.2/236; 3/276; สํ.อ.2/326 ฯลฯ)คือ ดำเนินปฏิปทาส่วนบุพภาคพร้อม ทั้งศีล อันเป็นธรรมสอดสมแก่โลกุตรธรรม ๙ คือ ดำเนินปฏิปทาส่วนบุพภาคพร้อมทั้งศีลเพื่ออรรถ คือ โลกุตรธรรม ๙ คือปฏิบัติวิปัสสนาธรรมอันเป็นธรรมคล้อยตามอริยธรรม คือ ดำเนินวิปัสสนาธรรม อันเป็นธรรมอนุรูปแก่อริยธรรม คือ ดำเนินปฏิปทาที่เป็นธรรมคล้อยตามนิพพานธรรม ซึ่งเป็นโลกุตระ คือ เจริญวิปัสสนาภาวนาอันเป็นธรรมน้อย เพราะสอดคล้อยแก่โลกุตรธรรม ธรรมานุธรรม คือ ธรรมและอนุธรรม ธรรมานุธรรม ไขความว่า อนุธรรม คือปฏิปทาอันเหมาะกันแก่ธรรม โลกุตรธรรม ๙ ชื่อว่าธรรม วิปัสสนา เป็นต้น ชื่อว่าอนุธรรม ปฏิปทาอันเหมาะกันแก่ธรรมนั้นชื่อว่า อนุธรรมปฏิปทา |
หน้า 1 จากทั้งหมด 1 | เขตเวลา GMT + 7 ชั่วโมง |
Powered by phpBB © 2000, 2002, 2005, 2007 phpBB Group http://www.phpbb.com/ |