อบรมการเดินจงกรม



ธรรมโอวาท
ของ
พระญาณสิทธาจารย์
(หลวงปู่สิม พุทฺธาจาโร)
วัดถ้ำผาปล่อง ต.บ้านถ้ำ อ.เชียงดาว จ.เชียงใหม่

ใช้ระเบียบหลวงปู่มั่น


พระอาจารย์มั่น ภูริทัตโต


ทางเดินจงกรมของหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต
ณ วัดป่าภูริทัตตถิราวาส (วัดป่าบ้านหนองผือ)
บ้านหนองผือ ต.นาใน อ.พรรณานิคม จ.สกลนคร



ต้นพรรษาปี ๒๕๓๒ หลวงปู่กำหนดให้ลูกศิษย์ตั้งข้อวัตร
ให้แต่ละรูป แต่ละองค์ "เดินจงกรมให้ได้สองชั่วโมง"
เป็นอุบายอันเฉียบขาดในการสู้กับกิเลส
โดยเฉพาะความง่วงเหงาหาวนอน
โดยยกระเบียบหลวงปู่มั่น (พระอาจารย์มั่น ภูริทัตโต)
เป็นหลักฐานอ้างอิง

"...ระเบียบหลวงปู่มั่นนั้น
ตั้งแต่ฉันน้ำฮ้อนน้ำอุ่น อาบน้ำแล้ว
เพิ่นก็เข้าใส่ทางจงกรมแล้วนะ
บ่แม่นไปคุยกันในโรงน้ำร้อนนะ
ต้องเข้าทางจงกรม เดินจงกรม
แล้วท่านเดินตั้งแต่
สมมติว่าเดินตั้งแต่ ๖ โมงถึง ๗ โมงถึง ๘ โมงอย่างนี้เป็นต้น
เรียกว่า เดินจงกรมสองชั่วโมง
แล้วท่านก็ขึ้นไหว้พระสวดมนต์
ไหว้พระสวดมนต์นั่งกรรมฐานก็อยู่ในขั้นสองชั่วโมงเหมือนกัน
อีกสองชั่วโมงเป็น ๔ ทุ่ม
เมื่อถึง ๔ ทุ่ม จากนั้นไปท่านก็พักผ่อนละ เรียกว่า จำวัด

จำวัดนี้ก็อยู่ในขั้นสี่ชั่วโมง
๔ ทุ่ม ๕ ทุ่ม ๖ ทุ่ม ก็เที่ยงคืน ตี ๑ ตี ๒ ท่านก็ตื่นละ
มันเป็นวรรคตอนของท่านภาวนานะ
พอตี ๒ นี้ก็ตื่นมาละ ล้างหน้าล้างตา
ถ้าวันไหนลงเดินจงกรมมา ก็ตี ๓ ตี ๔
๒, ๓, ๔ นี้ นี้ถ้าเดินจงกรมก็เดินสองชั่วโมง
๕, ๖ ขึ้นมานี้ก็มาไหว้พระสวดมนต์นั่งภาวนา
พอแจ้งสว่างได้เวลาบิณฑบาต

ท่านทำอยู่เวลาท่านมีชีวิตอยู่
จนท่านไม่ต้องใช้นาฬิกาเหมือนพวกเราสมัยนี้หรอก
เอานาฬิกาธรรมนั่นเอง
ต้องมี ระเบียบธรรม น่ะจึงเป็นไปได้"

พอถึงกลางพรรษา
ในช่วงทำวัตรสวดมนต์เย็นคืนหนึ่ง
หลวงปู่ก็ลุกขึ้นมาติดตามผลงาน
โดยจี้ถามสมาชิกทุกรูปนามประมาณกว่า ๓๐
ที่จำพรรษา ณ ถ้ำผาปล่อง ในปีนั้น

ไล่เรียงตั้งแต่หัวแถวจรดท้ายแถวเลยทีเดียว
บรรยากาศของการประเมินผลในคืนนั้น
มีตัวอย่างให้สัมผัสได้พอสมควร
อย่างน้อยก็คงเป็นที่รื่นรมย์สำหรับองค์ผู้ประเมิน
เพราะบ่อยครั้งท่านซักไซ้ไล่เรียงไปพลางหัวเราะหึๆ

"เป็นอย่างไรล่ะ ได้ปฏิบัติอะไรบ้าง ?"
หลวงปู่ทักถามลูกศิษย์ซึ่งมีที่พำนักอยู่ที่ถ้ำโสดา

"เรื่องทางจงกรมเรื่องภาวนา
ได้ทำดีขึ้นมา รึว่าบ่ได้สองชั่วโมงซี
โธ่...บ่ได้เรื่อง ต้องได้สองชั่วโมง
ทำเล่นๆ อยู่บ่ได้ความแต่อย่างใด
ต้องเหมือนว่า จากนี้ไปหลังทำวัตรสวดมนต์"

"จากนี้ไปเดินให้ได้สองชั่วโมง
จึงค่อยไหว้พระสวดมนต์ด้วยตนเอง
แล้วก็นั่งภาวนา
นี่ถ้าจะเดินจงกรมนี่ซักสิบนาทีถึงหรือบ่ถึง ?
รึทางจงกรมลายหรือบ่ลายก็บ่ฮู้
ต้องตั้งใจใหม่ ไปทำอย่างนี้บ่ได้นะ"



"การเดินจงกรมนี้เป็นอุบายสำคัญ
คือ ร่างกายสะดวกสบาย ไปนั่งอย่างเดียว
คือ ท่องหนังสือก็ได้แต่หนังสืออย่างเดียวพอละ มันบ่ได้
ต้องมีข้อวัตรประจำ
การเดินบ่ต้องพยายามอะไรมากเด้อ
เดินไปถึงกุฏิก็เอาสิ่งของไว้
มีบ่ ทางจงกรมตรงนั้นมีไหมล่ะ ?
มันจะตกลงซีถ้ำโสดาน่ะ
เห็นว่าทางขึ้นมันลื่น ฝนตกน่ะที่ลื่น ลื่นมาก ทางขึ้นไปน่ะ
ถ้าฝนไม่ตกล่ะ มันจะบ่ได้สำเร็จโสดาก่อน
เวลามันเพริดลงภูเขาน่ะ โสดาตายแล้ว มันตกภูเขา
มันเป็น (ท่านหัวเราะ) โซดาขวดเน้อ...ระวังไว้"



"...ทางจงกรมยาวแค่ไหน ทางนั้น โอ้ ยี่สิบกว่าก้าว
มันก็ดีแล้ว หาบ่ได้ละในเมืองโสดา
มันได้ขนาดนั้น นึกว่าไปขดอยู่
บ่ได้ ต้องให้มีทางจงกรม
ต้องพยายามจุดไฟบ้าง อย่าไปเหยียบงู ไม่ได้
ถ้าเหยียบหัวมันก็บ่เป็นหยัง ปากมันงับลง
ถ้าไปเหยียบหางละบ่ได้ อันตราย
ต้องตั้งใจขึ้นมาเน้อ
ท่านว่าเอาพิธีเดินจงกรมเข้าแก้ (มันก็แก้บ่ได้ละ)
ง่วงเหงาหาวนอน แก้ให้มันได้"



"...ลุกจากนี้ไปแล้วละได้เดินจงกรมไหม
คือว่า ต้องทำให้เป็นวัตรนะ จึงจะได้
บังคับตัวเองให้เป็นวัตร
คือว่า ทุกคืนทุกวันน่ะ หลวงปู่มั่นท่านทำนะ
โน่นถามดู รูปเพิ่นอยู่นั่น ถามหลวงปู่มั่นให้ดีว่า
หลวงปู่ได้เดินจงกรมอย่างหลวงปู่สิมว่าไหม
ถามเพิ่นก็ได้ ถ้าเพิ่นนิ่ง บ่ปากละ เออ...ถูก มันแม่นละ
ถ้าบ่ถูก ท่านว่าเอา อูย...บ่ถูก ท่านว่าไป"



"ต้องตั้งใจลงไป อธิษฐานใจลงไปแล้วมันจึงทำได้
ถ้าไปทำลอยๆ อย่างนั้นบ่ได้
ลอยไปลอยมาหนักเข้าก็ได้แต่ ชะยา สะนา กะตา พุทธา
แล้วก็นอน (หลวงปู่ท่านหัวเราะ)

พอจบพุทธาแล้วก็นอนลงไปเลย
บ่ได้เรื่องละเน้อ
ต้องตั้งใจขึ้นมาใหม่ เอาให้ได้"



คัดลอกเนื้อหาจาก
หนังสือละอองธรรม
สิงหาคม, ๒๕๕๕. หน้า ๕๓-๕๖



:: รวมคำสอน “หลวงปู่สิม พุทฺธาจาโร”
http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=72&t=42673

:: ประวัติและปฏิปทา “หลวงปู่สิม พุทฺธาจาโร”
http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=13&t=21573