ลานธรรมจักร
http://dhammajak.net/forums/

รัชกาลที่ ๔ พระบูรพาจารย์ในการก่อตั้งวงศ์พระธรรมยุต
http://dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=22&t=45383
หน้า 1 จากทั้งหมด 1

เจ้าของ:  สาวิกาน้อย [ 14 พ.ค. 2013, 05:12 ]
หัวข้อกระทู้:  รัชกาลที่ ๔ พระบูรพาจารย์ในการก่อตั้งวงศ์พระธรรมยุต

พระราชกรณียกิจด้านการศึกษาฝ่ายวิปัสสนาธุระ

นิทรรศการเฉลิมพระเกียรติ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
ในโอกาสที่วันพระบรมราชสมภพครบ ๒๐๐ ปี
๑๘ ตุลาคม พ.ศ.๒๕๔๗


รูปภาพ
พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๔
ทรงฉลองพระองค์ด้วยพระภูษาขาว ทรงสมาทานอุโบสถศีล
ทรงประทานพระธรรมเทศนาแก่ข้าราชบริพารฝ่ายในเนื่องในวันธรรมสวนะ
ในวงวิชาการเชื่อกันว่าภาพถ่ายภาพนี้
เป็นภาพเดี่ยวที่ทรงฉายเป็นภาพสุดท้ายในพระชนมชีพ
ทรงฉายเมื่อปีเถาะ พุทธศักราช ๒๔๑๐
สันนิษฐานว่าถ่ายโดย พระยากษาปณ์กิจโกศล (โหมด อมาตยกุล)
เจ้ากรมกษาปณ์สิทธิการ ชาวไทยคนแรกที่ถ่ายรูปเป็น
(คำอธิบายประกอบภาพโดย : อาจารย์ชลทัต สุขสำราญ)


:b44: * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * :b44:

พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๔ เมื่อครั้งยังทรงผนวชอยู่ ได้ทรงศึกษาวิปัสสนาธุระ ณ สำนักวัดสมอราย (วัดราชาธิวาส) ซึ่งเป็นอรัญญิกาวาสที่มีชื่อเสียงในครั้งนั้น รวมทั้งทรงศึกษาในสำนักที่มีชื่อเสียงอื่นๆ เช่น สำนักวัดพลับ (วัดราชสิทธาราม) เป็นต้น ทรงรอบรู้ลัทธิของสำนักต่างๆ จนทั่วถึง ประกอบกับมีพระปรีชาแตกฉานในพระไตรปิฎก จึงได้ทรงส่งเสริมพระภิกษุ สามเณร ในความปกครองของพระองค์ให้ศึกษาเล่าเรียนในพระธรรมวินัย ทั้งด้านคันถธุระและวิปัสสนาธุระอย่างจริงจัง และพระองค์เองได้ทรงนำพาปฏิบัติเป็นแบบอย่างโดยได้ทรงวางแนวทางไว้ดังนี้

ในระหว่างพรรษา พระภิกษุ สามเณร ต้องเล่าเรียนคันถธุระ คือ ศึกษาพระคัมภีร์ เพราะเป็นช่วงเวลาที่พระภิกษุ สามเณร อยู่ประจำที่ไม่ไปแรมคืนที่ไหน เมื่อถึงหน้าแล้งพระภิกษุ สามเณร ควรจาริกไปสู่ป่าเขาแสวงหาที่สงบวิเวกเจริญพระกรรมฐาน เป็นการศึกษาวิปัสสนาธุระ แม้พระองค์เองก็นำพาพระภิกษุ สามเณร ผู้เป็นศิษย์หลวง เสด็จจาริกไปตามป่าเขาในภูมิภาคต่างๆ เป็นประจำทุกปี

นอกจากนี้ยังได้ทรงพระราชนิพนธ์คำสอนเกี่ยวกับเรื่องวิปัสสนาธุระ แนะนำแจกจ่ายแก่พระภิกษุ สามเณร และพุทธบริษัทผู้สนใจ เพื่อเป็นแนวทางในการศึกษาและปฏิบัติไว้หลายเรื่อง

จากการฟื้นฟูและส่งเสริมการศึกษาปฏิบัติด้านวิปัสสนาธุระอย่างจริงจังของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวดังกล่าวแล้ว จึงได้เกิดความนิยมในด้านวิปัสสนาธุระขึ้นในหมู่พระภิกษุ สามเณร และคฤหัสถ์อย่างกว้างขวาง ทำให้มีพระอาจารย์ฝ่ายวิปัสสนาธุระที่มีชื่อเสียงเกิดขึ้นจำนวนมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในภาคอีสานของไทย ดังเป็นที่รู้จักกันอย่างกว้างขวาง เช่น พระอาจารย์เสาร์ กนฺตสีโล, พระอาจารย์มั่น ภูริทตฺโต, พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (จันทร์ สิริจนฺโท) และพระโพธิญาณเถร (พระอาจารย์ชา สุภทฺโท) เป็นต้น ซึ่งล้วนสืบเนื่องมาจากอันเตวาสิก (คือศิษย์) ของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทั้งสิ้น


:b44: * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * :b44:

พระวิปัสสนาธุระที่เป็นอันเตวาสิก (ศิษย์)
ในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๔
พระบูรพาจารย์ผู้บุกเบิก
ผู้เป็นกำลังสำคัญในการก่อตั้งวงศ์พระธรรมยุต
และพลิกฟื้นปฏิปทาพระธุดงคกรรมฐาน
ให้กลับคืนสู่บวรพระพุทธศาสนาในประเทศไทย

:b50: :b49: เท่าที่ปรากฏรายนาม ได้แก่

(๑) สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาปวเรศวริยาลงกรณ์
(พระองค์เจ้าฤกษ์ ปญฺญาอคฺโค)

วัดบวรนิเวศวิหาร (วัดบวรนิเวศ ราชวรวิหาร)

(๒) สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช (สา ปุสฺสเทโว)
วัดราชประดิษฐสถิตมหาสีมาราม ราชวรวิหาร

(๓) สมเด็จพระวันรัต (ทับ พุทฺธสิริ)
อดีตเจ้าอาวาสรูปที่ ๑ วัดโสมนัส ราชวรวิหาร

(๔) พระเทพโมลี (เอี่ยม ธมฺมสิริ)
อดีตเจ้าอาวาสรูปที่ ๒ วัดเครือวัลย์ วรวิหาร

(๕) พระอมรโมลี (นพ พุทฺธิสณฺโห)
วัดบุปผาราม วรวิหาร

(๖) พระปลัดเรือง สุวฑฺฒโน
วัดบวรนิเวศวิหาร (วัดบวรนิเวศ ราชวรวิหาร)

(๗) พระอมราภิรักขิต (เกิด อมโร)
วัดบรมนิวาส ราชวรวิหาร

(๘) สมเด็จพระพุฒาจารย์ (ศรี อโนมสิริ)
วัดสัมพันธวงศาราม วรวิหาร

(๙) พระครูโกฑัญญูธรรมธาดา (ดิศ)
อดีตเจ้าอาวาสรูปที่ ๑ วัดราชผาติการาม วรวิหาร

(๑๐) พระอาจารย์ม้าว เทวธมฺมี หรือท่านเทวธมฺมี (ม้าว)
วัดศรีอุบลรัตนาราม (วัดศรีทอง) ต.ในเมือง อ.เมือง จ.อุบลราชธานี

(๑๑) พระครูปทุมธรรมธาดา (ก่ำ คุณสมฺปนฺโน)
อดีตเจ้าอาวาสรูปที่ ๑ วัดปทุมวนาราม ราชวรวิหาร

(๑๒) พระชลโธปมคุณมุนี (พุฒ ปุณฺณโก)
วัดเขาบางทราย ต.บางทราย อ.เมือง จ.ชลบุรี

(๑๓) พระญาณรักขิต (สุข พฺรหฺมสโร)
วัดบรมนิวาส ราชวรวิหาร
ต่อมาลาสิกขาเป็นขุนนางที่ พระธรรมการบดี

(๑๔) พระศรีวิสุทธิวงศ์ (ฟัก โสภิโต)
วัดบวรนิเวศวิหาร (วัดบวรนิเวศ ราชวรวิหาร)
ต่อมาลาสิกขาเป็นขุนนางที่ พระยาศรีสุนทรโวหาร

(๑๕) พระครูปลัดทัด ธมฺมรกฺขิโต
วัดบวรนิเวศวิหาร (วัดบวรนิเวศ ราชวรวิหาร)
ต่อมาลาสิกขาเป็นขุนนางที่ พระศรีภูริปรีชา


รูปภาพ

รูปภาพ

สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาปวเรศวริยาลงกรณ์
(พระองค์เจ้าฤกษ์ ปญฺญาอคฺโค)
วัดบวรนิเวศวิหาร (วัดบวรนิเวศ ราชวรวิหาร)
แขวงวัดบวรนิเวศ เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร


รูปภาพ

สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช (สา ปุสฺสเทโว)
วัดราชประดิษฐสถิตมหาสีมาราม ราชวรวิหาร
แขวงพระบรมมหาราชวัง เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร


รูปภาพ

สมเด็จพระวันรัต (ทับ พุทฺธสิริ) วัดโสมนัส ราชวรวิหาร
แขวงวัดโสมนัส เขตป้อมปราบศัตรูพ่าย กรุงเทพมหานคร

เจ้าของ:  สาวิกาน้อย [ 24 พ.ค. 2013, 17:16 ]
หัวข้อกระทู้:  Re: พระวิปัสสนาธุระที่เป็นอันเตวาสิก (ศิษย์) ในรัชกาลที่ ๔

รูปภาพ

พระเทพโมลี (เอี่ยม ธมฺมสิริ) วัดเครือวัลย์ วรวิหาร
แขวงวัดอรุณ เขตบางกอกใหญ่ กรุงเทพมหานคร


รูปภาพ

พระอมราภิรักขิต (เกิด อมโร) วัดบรมนิวาส ราชวรวิหาร
แขวงรองเมือง เขตปทุมวัน กรุงเทพมหานคร


รูปภาพ

สมเด็จพระพุฒาจารย์ (ศรี อโนมสิริ)
วัดสัมพันธวงศาราม วรวิหาร
แขวงสัมพันธวงศ์ เขตสัมพันธวงศ์ กรุงเทพมหานคร


รูปภาพ

พระอาจารย์ม้าว เทวธมฺมี หรือท่านเทวธมฺมี (ม้าว)
วัดศรีอุบลรัตนาราม (วัดศรีทอง) ต.ในเมือง อ.เมือง จ.อุบลราชธานี


รูปภาพ

พระครูปทุมธรรมธาดา (ก่ำ คุณสมฺปนฺโน)
วัดปทุมวนาราม ราชวรวิหาร
แขวงปทุมวัน เขตปทุมวัน กรุงเทพมหานคร


รูปภาพ

รูปภาพ

พระชลโธปมคุณมุนี (พุฒ ปุณฺณโก)
วัดเขาบางทราย (พระอารามหลวง)
ต.บางทราย อ.เมือง จ.ชลบุรี


ขอขอบพระคุณที่มาของรูปภาพ ::
- อาจารย์ณรงค์ชัย โตประเสริฐ
- อาจารย์ชลทัต สุขสำราญ (แอ๋ม) :b8: :b8: :b8:


:b44: กระทู้เกี่ยวเนื่องกัน • สัทธิวิหาริก-อันเตวาสิก •
http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=30&t=40263

:b44: ประวัติคณะสงฆ์ธรรมยุติกนิกาย
http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=22&t=47044

เจ้าของ:  น้องพลอย [ 28 ส.ค. 2019, 21:02 ]
หัวข้อกระทู้:  Re: รัชกาลที่ ๔ พระบูรพาจารย์ในการก่อตั้งวงศ์พระธรรมยุต

:b8: :b8: :b8:
Kiss

เจ้าของ:  ดาราวรรณ [ 22 พ.ย. 2021, 09:07 ]
หัวข้อกระทู้:  Re: รัชกาลที่ ๔ พระบูรพาจารย์ในการก่อตั้งวงศ์พระธรรมยุต

onion

หน้า 1 จากทั้งหมด 1 เขตเวลา GMT + 7 ชั่วโมง
Powered by phpBB © 2000, 2002, 2005, 2007 phpBB Group
http://www.phpbb.com/