วันเวลาปัจจุบัน 29 มี.ค. 2024, 16:23  



เขตเวลา GMT + 7 ชั่วโมง




กลับไปยังกระทู้  [ 6 โพสต์ ]    Bookmark and Share
เจ้าของ ข้อความ
โพสที่ยังไม่ได้อ่าน เมื่อ: 20 เม.ย. 2010, 22:42 
 
ภาพประจำตัวสมาชิก
ออฟไลน์
Moderators-1
Moderators-1
ลงทะเบียนเมื่อ: 30 เม.ย. 2007, 17:21
โพสต์: 4148

อายุ: 0
ที่อยู่: กทม.

 ข้อมูลส่วนตัว www


รูปภาพ

พิ ธี ส ว ด พ ร ะ ป ริ ต ร ร า มั ญ
พระมหาจรูญ ญาณจารี


โบราณประเพณีเก่าแก่ของไทยประการหนึ่ง
ที่มีความสำคัญ และมีความหมายยิ่งต่อองค์พระมหากษัตริย์โดยตรง
หากแต่ไม่ค่อยได้มีผู้ใดรู้จักเท่าใดนัก

เนื่องจากเป็นพิธีที่ปฏิบัติกัน
เฉพาะในหอศาสตราคม พระบรมมหาราชวัง
และเป็นพิธีที่จัดทำขึ้นเฉพาะส่วนพระองค์เท่านั้น


พิธีนี้มีความหมายอย่างยิ่ง ต่อพระราชกิจวัตรประจำวัน
เนื่องจากเป็นพิธีที่สวดเพื่อทำน้ำพระพุทธมนต์ทูลเกล้าฯ ถวาย
ส่วนหนึ่งสำหรับจัดเป็นน้ำสรงพระพักตร์ และน้ำโสรจสรง
อีกส่วนหนึ่ง เพื่อประพรมพระที่นั่งองค์สำคัญ ในเขตพระราชฐานชั้นใน

นอกจากนี้ พิธีดังกล่าวยังมีลักษณะพิเศษอีกประการหนึ่งคือ
จะนิมนต์เฉพาะพระสงฆ์มอญเข้ามาสวดบทสวดพระปริตรมอญเท่านั้น


ความสำคัญของพิธีสวดพระปริตรรามัญ
เพื่อทำน้ำพระพุทธมนต์ ในพระบรมมหาราชวังนั้น
ปรากฏตามพระบรมราชาธิบาย
ในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวว่า

"ในพระราชนิเวศน์เวียงวัง ของพระเจ้าแผ่นดินสยาม
ตามแบบแผนบุรพประเพณีสืบมา

พระสงฆ์รามัญ ได้สวดพระปริตรตามแบบอย่างข้างรามัญ
ถวายน้ำพระพุทธมนต์และน้ำสรงพระองค์ ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าแผ่นดิน
และเป็นน้ำสำหรับสรงพระพักตร์ ประพรมเป็นทักษิณาวัฏรอบขอบ
ในจังหวัดพระราชมหามณเฑียรนี้ทุกวัน

เป็นการพระราชพิธีมีสำหรับบรมราชตระกูลสืบมาแต่โบราณ
พระสงฆ์อื่น ๆ แม้นมีฐานันดรยศปรากฏด้วยเกียรติคุณ
คือ เรียนรู้พระคัมภีร์ที่เป็นพระราชาคณะเปรียญ
หรือที่เป็นอาจารย์บอกภาวนาวิธี
หรือพระสงฆ์ที่รู้ประกอบวิทยามนต์ดล
เป็นที่นับถือของคนเป็นอันมากก็ดี
ก็ไม่มีราชบัญญัติ ที่จะได้รับวาระผลัดเปลี่ยน
มาสวดพระปริตรถวายน้ำพระพุทธมนต์เลย


เหตุอันนี้ได้ทรงพระราชดำริว่า
ชะรอยจะมีเหตุวิเศษอย่างหนึ่งแต่โบราณรัชกาล
เป็นมหัศจรรย์อยู่อย่างไรแน่แท้

เพราะว่าปกติธรรมดาคนชาวภาษาใด ประเทศใด
ก็ย่อมนับถือพระสงฆ์และแพทย์หมอต่าง ๆ
ตามประเทศ ตามภาษาของตัว
ในการสวดและการบุญต่าง ๆ แลการปริตรรักษาตนรักษาไข้

แต่การซึ่งมีนิยมเฉพาะให้พระสงฆ์รามัญพวกเดียว
ประจำสวดปริตรอย่างรามัญ ในพระราชวังนี้
จะมีความยืนยันมา ในพระราชพงศาวดาร
หรือจดหมายเหตุการต่อมาเป็นแน่นอนก็ไม่มี ”


(มีต่อ)


แก้ไขล่าสุดโดย กุหลาบสีชา เมื่อ 20 เม.ย. 2010, 22:44, แก้ไขแล้ว 1 ครั้ง

โพสที่ยังไม่ได้อ่าน เมื่อ: 20 เม.ย. 2010, 22:48 
 
ภาพประจำตัวสมาชิก
ออฟไลน์
Moderators-1
Moderators-1
ลงทะเบียนเมื่อ: 30 เม.ย. 2007, 17:21
โพสต์: 4148

อายุ: 0
ที่อยู่: กทม.

 ข้อมูลส่วนตัว www


อนึ่ง เมื่อมีการเสด็จพระราชดำเนินประทับแรมราตรี
ณ ตำบลใดเป็นทางไกล
คือเสด็จไปการสงคราม
หรือแทรกโพนช้างในแผ่นดินก่อน ๆ

พระสงฆ์รามัญสวดพระปริตรนี้
ก็ต้องตามเสด็จพระราชดำเนินด้วยทุกครั้ง


เมื่อครั้งแผ่นดินพระบาทสมเด็จพระนารายณ์มหาราชเจ้า
เสด็จไปประทับอยู่กรุงลพบุรี ๘ เดือน ในฤดูแล้งทุกปี
ก็ได้อาราธนาพระสงฆ์รามัญวัดตองปุ
ให้ตามเสด็จขึ้นไปตั้งอารามชื่อวัดตองปุ
อยู่สวดพระปริตรถวายพระพุทธมนต์ทุกวัน

อารามนั้นก็มีปรากฏจนทุกวันนี้
แลน้ำพระพุทธมนต์พระปริตรนี้
ย่อมเป็นที่เห็นว่ามีอำนาจป้องกันอุปัทวันตรายต่าง ๆ ได้จริง

ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ซึ่งได้ดำรงสิริรัตนราไชยสวริยาธิปัตย์ เถลิงถวัลยราช
ณ กรุงเทพมหานคร อมรรัตนโกสินทร์มหินทราอยุธยานี้
ก็ได้ทรงถือน้ำพระพุทธมนต์ประปริตรที่พระสงฆ์รามัญสวดถวายนั้น
เป็นน้ำสรงพระพักตร์และน้ำสรงมาทุกพระองค์

สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ ได้นิพนธ์อธิบายเพิ่มเติม
ถึงราชประเพณีดังกล่าวในหนังสือ "ตำนานพระปริตร" โดยแสดงให้เห็นว่า


แม้ปกติจะมีการแต่งตั้งตำแหน่งพระครูปริตรไทย ๔ รูป
และพระครูปริตรมอญ ๔ รูป
สำหรับสวดทำน้ำพระพุทธมนต์ในงานพระราชพิธีโดยทั่วไปแล้วนั้น

แต่สำหรับพิธีสวดทำน้ำพระพุทธมนต์ที่หอศาสตราคม
ในพระบรมมหาราชวังนั้นมีเฉพาะพระครูปริตรมอญเท่านั้นเข้ามาสวดทุกวัน


ดังความว่า

(มีต่อ)


โพสที่ยังไม่ได้อ่าน เมื่อ: 20 เม.ย. 2010, 22:55 
 
ภาพประจำตัวสมาชิก
ออฟไลน์
Moderators-1
Moderators-1
ลงทะเบียนเมื่อ: 30 เม.ย. 2007, 17:21
โพสต์: 4148

อายุ: 0
ที่อยู่: กทม.

 ข้อมูลส่วนตัว www


"แต่การสวดพระปริตรทำน้ำพระพุทธมนตร์
ถือเป็นการสำคัญในราชประเพณีอย่างหนึ่ง
มีตำแหน่งพระครูพระปริตไทย ๔ รูป พระครูพระปริตมอญ ๔ รูป
สำหรับสวดทำน้ำพระพุทธมนตร์

ในบรรดางานพระราชพิธีซึ่งมีสรงมุรธาภิเษก
พระราชาคณะไทยรูป ๑ มอญรูป ๑ กับพระครูพระปริต ๘ รูปนั้น
สวดทำน้ำพระพุทธมนตร์สำหรับสรงมุรธาภิเษกทุกงาน

และโดยปกติพระครูพระปริตรมอญ
ต้องเข้ามาสวดทำน้ำพระพุทธมนตร์ที่หอศาสตราคมทุกวัน


น้ำมนตร์พระปริตรนั้น
ส่วนหนึ่งแบ่งส่งไปสำหรับเป็นน้ำสรงพระพักตร์และโสรจสรง
อีกส่วนหนึ่งในบาตร ๒ ใบให้สังฆการีถือตามพระครูพระปริต ๒ รูป
เข้าไปเดินประพรมด้วยกำหญ้าคาที่ในพระราชวังเวลาบ่าย ๑๔ นาฬิกา
ทุกวันเป็นนิตย์มาแต่โบราณ ”


เมื่อมีการสวดพระปริตรเป็นพิธีหลวง
จึงได้ทรงแต่งตั้งพระครูพระปริตรประจำพระราชวัง
สำหรับการสวดพระปริตร และสวดพระพุทธมนต์สำหรับทำน้ำมนต์
และสำหรับเสกทรายโดยเฉพาะ

โดยมีพระสงฆ์ฝ่ายรามัญ ๔ รูป
ซึ่งแต่เดิมจำพรรษาอยู่ตามวัดต่าง ๆ
ที่สังกัดอยู่ในคณะรามัญนิกาย
เช่น วัดบวรมงคล วัดราชคฤห์ วัดชนะสงคราม เป็นต้น


ต่อมาภายหลังได้เปลี่ยนแปลง
เป็นพระสงฆ์มอญจากวัดชนะสงครามเพียงอารามเดียว
ทั้งนี้สาเหตุอาจเนื่องมาจากการจัดเวรหมุนเวียนพระแต่ละแห่งเกิดความไม่สะดวก

หรือเป็นเพราะหลังสงครามโลกครั้งที่สอง
มีพระที่สวดพระปริตรรามัญหลบภัยสงครามไปอยู่ตามวัดในต่างจังหวัด
จะเหลืออยู่ก็แต่ที่วัดชนะสงคราม
จึงได้สวดวัดเดียวนับแต่นั้นมา

(มีต่อ)


โพสที่ยังไม่ได้อ่าน เมื่อ: 20 เม.ย. 2010, 23:03 
 
ภาพประจำตัวสมาชิก
ออฟไลน์
Moderators-1
Moderators-1
ลงทะเบียนเมื่อ: 30 เม.ย. 2007, 17:21
โพสต์: 4148

อายุ: 0
ที่อยู่: กทม.

 ข้อมูลส่วนตัว www


ตำแหน่งพระครูปริตรรามัญทั้ง รูป ได้แก่

๑. พระครูราชสังวร
๒. พระครูสุนทรวิลาส
๓. พระครูราชปริต
๔. พระครูสิทธิเตชะ


ตำแหน่งพระครูปริตรรามัญทั้งหมดนี้
ปัจจุบันประจำอยู่ที่วัดชนะสงคราม
รับหน้าที่เข้าไปสวดพระปริตรทำน้ำพระพุทธมนต์
ในพระบรมมหาราชวังที่หอศาสตราคมเรื่อยมา
จนกระทั่งถึง พ.ศ.๒๔๘๙


ปรากฏว่า พระสงฆ์ที่สามารถสวดพระปริตรรามัญได้นั้
มีน้อยรูปลง ไม่พอจะผลัดเปลี่ยนกัน

พระครูราชสังวร (พิศ อายุวฑฺฒโก)
ผู้รักษาการเจ้าอาวาสวัดชนะสงครามในครั้งนั้น
จึงได้มีหนังสือถึงกรมการศาสนา ขอลดวันสวดลงมา
เหลือสวดเฉพาะวันธรรมสวนะเท่านั้น

พิธีเริ่มแต่เวลา ๑๓ นาฬิกา พระสงฆ์ ๔ รูป
พร้อมด้วยพระครูปริตรผู้เป็นประธาน ๑ รูป
สวดพระปริตรอย่างภาษารามัญที่หอศาสตราคม
เมื่อเสร็จราว ๑๔ นาฬิกา มีเจ้าหน้าที่ถือบาตรน้ำมนต์นำพระ ๒ รูป
ไปประพรมน้ำพระพุทธมนต์รอบหมู่พระมหามณเฑียรเป็นเสร็จพิธี

ในการสวดพระปริตรรามัญที่หอศาสตราคม ในชั้นเดิม
มีการหมุนเวียนผลัดเปลี่ยนกันระหว่างพระครูปริตทั้ง ๔ รูป
ในการไปสวดแต่ละวันโดยแบ่งกันรับผิดชอบตามวัน-เวลา ดังนี้

๑. พระครูราชสังวร รับผิดชอบวันธรรมสวนะขึ้น ๘ ค่ำ
๒. พระครูสุนทรวิลาส รับผิดชอบรวันธรรมสวนะขึ้น ๑๕ ค่ำ
๓. พระครูราชปริต รับผิดชอบวันธรรมสวนะแรม ๘ ค่ำ
๔. พระครูสิทธิเตชะ รับผิดชอบวันธรรมสวนะแรม ๑๕ ค่ำ


โดยที่พระครูปริตรทั้ง ๔ รูป จะทำหน้าที่เป็นประธานในการสวดแต่ละครั้ง
ซึ่งจะมีพระมอญอีก ๔ รูปมาสวดร่วมด้วย รวมเป็นสวด ๕ รูปในแต่ละวัน

ในปัจจุบันพระสงฆ์มอญมีจำนวนลดน้อยลงโดยลำดับ
เช่นเดียวกับพระสงฆ์ไทย
สืบเนื่องจากสาเหตุหลายประการ

แม้แต่ในวัดชนะสงคราม
ซึ่งเป็นพระอารามหลวงที่พระสงฆ์มอญ
มีบทบาทโดยตรงกับราชประเพณีสำคัญดังกล่าว
ก็กำลังประสบสภาพการณ์เช่นเดียวกัน


:b8: :b8: :b8:

(ที่มา : http://www.monstudies.com/thaismf112/in ... ic=397.750)

:b8: :b8: :b8:

:b44: กระทู้เกี่ยวเนื่องกัน :b44:

• ตำนานพระปริตร : เ จ็ ด ตำ น า น
http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=23&t=19722

• ตำนานพระปริตร : สิ บ ส อ ง ตำ น า น
http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=23&t=19723

• ความหมายและการสวดพระปริตร
http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=23&t=44177

• พิธีสวดพระปริตรรามัญ : พระมหาจรูญ ญาณจารี
http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=23&t=30982

• ว่าด้วยโมรปริตร
http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=28&t=30605


โพสที่ยังไม่ได้อ่าน เมื่อ: 30 เม.ย. 2010, 08:36 
 
ภาพประจำตัวสมาชิก
ออฟไลน์
สมาชิก ระดับ 10
สมาชิก ระดับ 10
ลงทะเบียนเมื่อ: 08 เม.ย. 2010, 08:14
โพสต์: 829

อายุ: 0

 ข้อมูลส่วนตัว


อนุโมทนาสาธุคร๊าบบ


โพสที่ยังไม่ได้อ่าน เมื่อ: 03 พ.ย. 2014, 17:36 
 
ออฟไลน์
อาสาสมัคร
อาสาสมัคร
ลงทะเบียนเมื่อ: 17 ก.ย. 2012, 15:32
โพสต์: 2863


 ข้อมูลส่วนตัว


ขอโมทนาค่ะ :b8: :b1: ช่างดีแท้ๆ


แสดงโพสต์จาก:  เรียงตาม  
กลับไปยังกระทู้  [ 6 โพสต์ ] 

เขตเวลา GMT + 7 ชั่วโมง


 ผู้ใช้งานขณะนี้

กำลังดูบอร์ดนี้: ไม่มีสมาชิก และ บุคคลทั่วไป 5 ท่าน


ท่าน ไม่สามารถ โพสต์กระทู้ในบอร์ดนี้ได้
ท่าน ไม่สามารถ ตอบกระทู้ในบอร์ดนี้ได้
ท่าน ไม่สามารถ แก้ไขโพสต์ของท่านในบอร์ดนี้ได้
ท่าน ไม่สามารถ ลบโพสต์ของท่านในบอร์ดนี้ได้
ท่าน ไม่สามารถ แนบไฟล์ในบอร์ดนี้ได้

ค้นหาสำหรับ:
ไปที่:  
Google
ทั่วไป เว็บธรรมจักร