ตำนานการลอยกระทงเพื่อบูชาท้าวพกาพรหม

กล่าวถึงเมื่อครั้งดึกดำบรรพ์ มีกาเผือกสองตัวผัวเมีย
ทำรังอยู่บนต้นไม้ในป่าหิมพานต์ ใกล้ฝั่งแม่น้ำ
วันหนึ่งกาตัวผู้ออกไปกากินแล้วหลงทาง กลับรังไม่ได้
ปล่อยให้นางกาตัวเมียซึ่งกกไข่อยู่ 5 ฟอง
รอด้วยความกระวนกระวายใจ

จนมีพายุใหญ่พัดรังกระจัดกระจาย ฟองไข่ตกลงน้ำ
แม่กาถูกลมพัดไปทางหนึ่ง เมื่อแม่กาย้อนกลับมา
มีรังไม่พบฟองไข่ จึงร้องไห้จนขาดใจตาย
ไปเกิดเป็นท้าวพกาพรหมอยู่ในพรหมโลก
ฟองไข่ทั้ง 5 นั้นลอยน้ำไปในสถานที่ต่างๆ

บรรดาแม่ไก่ แม่นาค แม่เต่า แม่โค และแม่ราชสีห์
มาพบเข้า จึงนำไปรักษาไว้ตัวละ 1 ฟอง
ครั้งถึงกำหนดฟักกลับกลายเป็นมนุษย์ทั้งหมด
ไม่มีฟองไหนเกิดมาเป็นลูกกาตามชาติกำเนิดเลย
กุมารทั้ง 5 ต่างเห็นโทษภัยในการเป็นฆราวาส
และเห็นอานิสงส์ในการบรรพชา

จึงลามารดาเลี้ยงไปบวชเป็นฤาษี ฤาษีทั้ง 5 ได้มีโอกาสพบปะกัน
และถามถึงนามวงศ์และมารดาของกันและกัน
จึงทราบว่าเป็นพี่น้องกัน ฤาษีทั้ง 5 มีนามดังนี้

คนแรก ชื่อ กกุสันโธ (วงศ์ไก่)
คนที่สอง ชื่อ โกนาคมโน (วงศ์นาค)
คนที่สาม ชื่อ กัสสโป (วงศ์เต่า)
คนที่สี่ ชื่อ โคตโม (วงศ์โค)
คนที่ห้า ชื่อ เมตเตยโย (วงศ์ราชสีห์)

ต่างตั้งจิตอธิษฐานว่า
ถ้าต่อไปจะได้ไปเกิดเป็นพระพุทธเจ้า ขอให้ร้อนไปถึงมารดา
ด้วยแรงอธิษฐาน ท้าวพกาพรหมจึงเสด็จมาจากเทวโลก
จำแลงองค์เป็นกาเผือก แล้วเล่าเรื่องราวแต่หนหลังให้ฟัง
พร้อมบอกว่าถ้าคิดถึงมารดา

เมื่อถึงเพ็ญเดือน 11 เดือน 12 ให้เอาด้ายดิบผูกไม้ตีนกา
ปักธูปเทียนบูชาลอยกระทงในแม่น้ำ
ทำอย่างนี้เรียกว่าคิดถึงมารดา แล้วท้าวพกาพรหมก็ลากลับไป

ตั้งแต่นั้นมาจึงมีการลอยกระทงเพื่อบูชาท้าวพกาพรหม
แล้วเพื่อบูชารอยพระบาท ซึ่งประดิษฐานอยู่ริมฝั่งแม่น้ำนัมมทานที
ส่วนฤาษีทั้ง 5 ต่อมาได้ตรัสรู้เป็นพระพุทธเจ้า ดังนี้

ฤาษีองค์แรก กกุสันโธ
ได้แก่ พระพุทธเจ้าทรงพระนามว่า พระกกุสันโธ

ฤาษีองค์ที่สอง โกนาคมโน
ได้แก่ พระพุทธเจ้าทรงพระนามว่า พระโกนาคมน์

ฤาษีองค์ที่สาม กัสสโป
ได้แก่ พระพุทธเจ้าทรงพระนามว่า พระกัสสปะ

ฤาษีองค์ที่สี่ โคตโม
ได้แก่ พระพุทธเจ้าทรงพระนามว่า พระสมณโคดม

ฤาษีองค์ที่ห้า เมตเตยโย
ได้แก่ พระพุทธเจ้าทรงพระนามว่า พระศรีอาริยเมตไตรย

พระพุทธเจ้า 3 พระองค์แรกได้มาบังเกิดบนโลกแล้วในอดีตกาล
พระพุทธเจ้าพระองค์ที่ 4 คือ พระสมณโคดม พระสัมมาสัมพุทธเจ้าองค์ปัจจุบัน
พระพุทธเจ้าพระองค์ที่ 5 คือ พระพุทธเจ้าที่จะมาบังเกิดบนโลกในอนาคต
ได้แก่ พระศรีอาริยเมตไตรย

ที่มา...
http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=23&t=26453