ลานธรรมจักร http://dhammajak.net/forums/ |
|
อธิบายศัพท์ธรรมะ 4 http://dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=66&t=38021 |
หน้า 1 จากทั้งหมด 1 |
เจ้าของ: | หัสพล พวงแก้ว [ 08 พ.ค. 2011, 00:04 ] |
หัวข้อกระทู้: | อธิบายศัพท์ธรรมะ 4 |
ขออนุญาตอธิบายศัพท์ธรรมะครับ เพราะเห็นว่าน่าจะมีประโยชน์สำหรับท่านที่เป็นสมาชิกในลานธรรมจักรแห่งนี้และก็รวมถึงผู้ที่เป็นบุคคลทั่วไปที่เปิดเข้ามาอ่านด้วยจะได้รู้ความหมายของคำจากธรรมะมากขึ้น เพื่อเวลาได้ฟังธรรมจากครูบาอาจารย์จะได้มีความเข้าใจมากขึ้นครับ สติปัฎฐาน 4 ทางเอกที่จะนำไปสู่มรรคผลนิพพานมี 4 ฐาน 1. กายานุปัสสนา สติปัฎฐาน พิจารณากายในกาย ดูร่างกาย คือ ดูลมหายใจ , ดูการเคลื่อนไหวของร่างกาย , ดูอิริยาบถ , ดูร่างกายเป็นปฏิกูล , ดูร่างกายเป็นธาตุ 4 , ดูรา่งกายเป็นซากศพ 2. เวทนานุปัสสนา สติปัฎฐาน พิจารณาเวทนาในเวทนา ดูจิต คือ ดูการเสวยอารมณ์ คือ ให้รู้ว่ากำลังมัสุข , ทุกข์ ไม่สุขไม่ทุกข์ , ดูว่าอารมณ์อิงอามิสอยู่หรือไม่ 3. จิตตานุปัสสนา สติปัฏฐาน พิจารณาจิตในจิต ดูจิต คือ รู้ว่าจิตมีราคะ , ไม่มีราคะ , รู้ว่าจิตมีโทสะ , ไม่มีโทสะ , รู้ว่าจิตมีความหลง , ไม่มีความหลง (โมหะ) รู้ว่าจิตหดหู่ , รู้ว่าจิตฟุ้งซ่าน , รู้ว่าจิตมีอารมณ์ใหญ่ , ไม่มีอารมณ์ใหญ่ , รู้ว่าจิตมีอารมณ์เยี่ยมกว่า(ในทางธรรม), ไม่มีอารมณ์เยี่ยมกว่า , รู้ว่าจิตตั้งมั่น , จิตไม่ตั้งมั่น , รู้ว่าจิตหลุดพ้น , ไม่หลุดพ้น 4. ธัมมานุปัสสนา สติปัฏฐาน พิจารณาธรรมในธรรม ดูสภาวะธรรมคือ ดูนิวรณ์ 5 , ดูขันธ์ 5 , ดูการกระทบกันของอายตนะภายใน (ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ) และอายตนะภายนอก (รูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส ธัมมารมณ์) ระลึกถึงโพชฌงค์ 7 (สติ-ความระลึกได้ , ธัมมวิจยะ-การวินิจฉัยธรรม , วิริยะ-ความเพียร , ปีติ-ความอิ่มใจ , ปัสสัทธิ-ความสงบ , สมาธิ-จิตตั้งมั่น , อุเบกขา-ความวางเฉย) พิจารณาอริยสัจ 4 (ทุกขสัจ , สมุทัยสัจ=ตัณหา , นิโรธสัจ , มรรคสัจ=ศีล สมาธิ ปัญญา) สัมมัปปธาน 4 องค์แห่งความเพียร 4 อย่าง เพื่อความเจริญแห่งมรรคผล 1. สังวรปธาน เพียรระวังบาปที่ยังไม่เกิด ไม่ให้เกิดขึ้น 2. ปหานปธาน เพียรละบาปที่เกิดขึ้นแล้ว ให้สิ้นไป 3. ภาวนาปธาน เพียรเจริญกุศลที่ยังไม่เกิด ให้เกิดขึ้น 4. อนุรักขนาปธาน เพียรรักษากุศลที่เกิดขึ้นแล้ว ไม่ให้เสื่อมไป อิทธิบาท 4 ปัจจัยแห่งความสำเร็จในกิจการทั้งปวง ทั้งทางโลกและทางธรรม 1. ฉันทะ มีความพอใจ รักใคร่ในสิ่งนั้น 2. วิริยะ มีความเพียร ไม่ย่อท้อต่ออุปสรรค 3. จิตตะ เอาใจฝักใผ่จดจ่อไม่ทอดธุระ 4. วิมังสา พิจารณาตริตรองหาข้อดีข้อเสียเพื่อแก้ไขให้ดีขึ้นอยู่เสมอ จากหนังสือ สันติรำลึก โดย หลวงพ่อชุมพล พลปญฺโญ |
หน้า 1 จากทั้งหมด 1 | เขตเวลา GMT + 7 ชั่วโมง |
Powered by phpBB © 2000, 2002, 2005, 2007 phpBB Group http://www.phpbb.com/ |