เป็นการละโทสะได้แบบบางเบา...หลวงพ่อสรุศักดิ์ ท่านเทศน์ว่าเป็นโทสะที่จะไม่เป็นเหตุให้กระทำผิดศีลที่จะนำตนเองไปสู่อบาย จึงปิดอบายภูมิได้...
ก็เลยสงสัยต่อไปว่าปุถุชนก็มี โทสะมูลจิต 2 เหมือนกัน จะมีความต่างจากพระโสดาบันอย่างไร?
ไปดูจากรูปอกุศลจิตที่พระโสดาบันละได้ที่คุณลุงเอามาโพส ก็เห็นความต่างตรงทิฏฐิสัมปยุตและวิปปยุตนี่เองที่ทำให้พระโสดาบันมีโทสะมูลจิตที่จะไม่กระทำผิดศีลที่จะนำตนเองไปสู่อบายภูมิ ซึ่งต่างจากปุถุชนที่ยังประกอบด้วยความเห็นผิด ยังละทิฏฐิคตสัมปยุตติจิต 4 ไม่ได้
ไม่ทราบเข้าใจถูกไหม ถ้าไม่ถูกรบกวนคุณลุงอธิบายให้เข้าใจด้วยค่ะ

ขอบคุณค่ะคุณลุง จะนำไปเป็นข้อสังเกตค่ะ
ยังมีความสงสัยเรื่อง บุคคลที่เกิดมาประกอบด้วยปัญญา ที่สามารถสำเร็จ ฌาน อภิญญา มรรค ผล นิพพาน ในชาติปัจจุบัน จะต้องเป็นผู้ที่เคยสะสมปัญญาในการเจริญวิปัสสนา หรือ เคยได้ฌาน อภิญญา เป็นเหตุเป็นปัจจัยมาก่อน และบุญบารมีที่ได้เคยสั่งสมไว้ เรียกว่า ปุพเพกตปุญญตา ใช่หรือไม่

อันนี้ตรงนี้เข้าใจถูกต้อง ครับ แต่ว่าคนเรานั้นแม้จะสะสม ปุพเพกตปุญญตามาก็จริง
แต่ถึงช่วงจะตายอาจมีกรรมชนิดใกล้ตายมาส่งผลให้ไปเกิดเสียที่ไหนก็ได้
ในทางอภิธรรมท่านเรียกมรณาสันนวิถี เช่น บางที่คนชาตินี้ทำบุญมามากกลับลงอบายก็มี
บางคนชาตินี้ทำบาปมากกลับขึ้นสวรรค์ก็มี เพราะเรามีทั้งดีทั้งชั่วปะปนกัน แล้วแต่ว่าโอกาส
ของดีและชั่วจะมาส่งผลตอนใกล้ตาย ที่นี้ ปุพเพกตปุญญตานั้น บางที่เราไปเกิดเสียในชาติที่
ไม่มีพระพุทธศาสนาเสียบ้าง ไปเกิดในอบายเสียบ้าง ไปเกิดในสวรรค์เสียบ้าง
จึงทำให้สิ่งที่เราสั่งสมไว้ไกลออกไปกลายเป็นสั่งสมกรรมใหม่ๆขึ้นมาอีก ถ้าเราเกิดเป็นมนุษย์
อีกเป็นชาติที่ใกล้ๆกัน แล้วเรามีโอกาสได้ศึกษาธรรมะ เจริญสมถะ และวิปัสสนามาในชาติที่แล้วนั้น
ชาตินี้ก็ย่อมได้ชื่อว่าเราสะสมปัญญา มีปัญญา ย่อมได้เจริญ สมถะ วิปัสสนา ในชาติด้วยแล้ว
ย่อมเป็นผู้ ที่สำเร็จ ฌาน อภิญญา มรรค ผล นิพพานได้ในชาตินี้ได้
แต่ธรรมดากรรมใหม่ๆหรือที่ใกล้ๆ จะส่งผลได้ง่ายกว่า เหมือนวัวที่เขาต้อนเข้าคอก
ตัวที่เข้าทีหลังจะเป็นตัวที่ออกก่อน แต่ตัวที่เข้าทีหลังไม่ยอมออกตัวต่อไปก็จะออกเป็นตัวต่อไป
กรรมก็เช่นเดียวกัน ปุพเพกตปุญญตานั้นเป็นการพูดรวมๆโดยที่ยังไม่ขยายรายละเอียดมากนัก
ถ้าจะพูดกันเรื่องกรรมต้องพูดกันเยอะ ถ้าจะพูดเรื่อง ปุพเพกตปุญญตา ก็หนีไม่พ้นในเรื่องกรรมด้วย

ขอบคุณค่ะคุณลุง

การละโทสะได้เบาบางลงได้แก่พระโสดาบันบุคคล และพระสกทาคามีบุคคล
พระโสดาบันบุคคลทำให้โทสะเบาบางก็เพื่อจะปิดประตูอบายภูมิ ส่วนพระสกทาคามี
ทำให้โทสะเบาบางลงขึ้นไปอีกก็เพื่อที่จะทำให้พระอนาคามีบังเกิดขึ้นแก่ตนเอง

การที่พระโสดาบันยังละโทสะไม่ได้นั้นก็หมายความว่าโทสะเหลือเพียงเล็กน้อยเท่านั้น
เช่น นางวิสาขาคราวที่หลานตายที่มีความเสียใจนั้นก็ด้วยอำนาจของโทสะ
แต่โทสะนั้นมิใช่เสียใจแบบฟูมฟายเหมือนปุถุชน แต่นางวิสาขาเสียใจแบบว่า
หลานไม่น่าที่จะมาด่วนตายเสียก่อนที่จะได้บรรลุที่ควรจะได้รับเท่านั้น

อกุศลจิต ๔ ดวงหลังที่เป็นวิปปยุตเป็นอกุศลจิตที่มีมานะอยู่ซึ่งเป็นโลภะที่ละเอียดมาก
ต้องละด้วยอำนาจของอรหันตมรรคจิตเท่านั้นจึงจะประหานได้