ลานธรรมจักร
http://dhammajak.net/forums/

การเกิดขึ้นของจิตตามภูมิ
http://dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=66&t=53328
หน้า 1 จากทั้งหมด 2

เจ้าของ:  ลุงหมาน [ 01 พ.ย. 2016, 07:41 ]
หัวข้อกระทู้:  การเกิดขึ้นของจิตตามภูมิ

ิเชิญท่านทั้งหลายสดับคำของข้าพเจ้าผู้จะกล่าวการเกิดขึ้นของจิตในภูมิโดยจำแนกตามบุคคลทั้งหมด
ได้อาศัยการคัดลอกมาในคัมภีร์ อภิธัมมาวตาร หน้า ๑๑๘ เป็นต้นไป

๑๙๐.
การเกิดขึ้นของจิตตามภูมิ
ตึสภูมิสุ จิตฺตานิ กติ ชายนฺติ เม วท
จุทฺทเสว ตุ จิตฺตานิ โหนฺติ สพฺพาสุ ภูมิสุ.


ถามว่า : จิตที่เกิด ๓๐ ภูมิ มีกี่ดวง
ตอบว่า : จิต ๑๔ ดวงนี้
มหากุศลจิต ๘
ทิฏฐิคตวิปปยุตตจิต ๔
อุทธัจจสัมปยุตตจิต ๑
มโนทวาราวัชชนจิต ๑

ย่อมเกิดได้ทั้งหมด ๓๐ ภูมิ

ไฟล์แนป:
cats.jpg
cats.jpg [ 43.22 KiB | เปิดดู 6101 ครั้ง ]

เจ้าของ:  ลุงหมาน [ 01 พ.ย. 2016, 08:34 ]
หัวข้อกระทู้:  Re: การเกิดขึ้นของจิตตามภูมิ

๑๙๑.
สทา วีสติ จิตฺตานิ กาเมเยว ภเว สิยุํ
ปญฺจ รูปภเวเยว จตฺตาเรว อรูปิสุ.


จิต ๒๐ ดวง
โทสมูลจิต ๒ กามาวจรวิปากจิต ๑๘ (เว้นกุศลวิบากจักขุวิญญาณจิต ๑ กุศลวิบากโลตวิญญาณจิต ๑ กุศลวิบากสัมปฏิจฉนจิต ๑ สันตีรณจิต ๒ )
ย่อมเกิดในกามภูมิเสมอ

จิต ๕ ดวง (รูปาวจรวิปากจิต ๕) เกิดในรูปภูมิ
จิต ๔ ดวง (อรูปาวจรวิปากจิต ๔)เกิดในอรูปภูมิ

(อกุศลวิปากจิตอาจเกิดขึ้นได้แก่พรหมทั้งหลายโดยปรารภรูปที่ไม่น่าพอใจเป็นต้น ที่ปรากฏในกามภูมิ เพราะไม่มีอนิฏฐารมณ์อย่างใดอย่างหนึ่งในพรหมโลก จิตเหล่านี้จึงกำหนดไว้ในกามภูมิเท่านั้น)

เจ้าของ:  ลุงหมาน [ 01 พ.ย. 2016, 10:19 ]
หัวข้อกระทู้:  Re: การเกิดขึ้นของจิตตามภูมิ

๑๙๒.
กามรูปภเวเสฺวว อฏฺฐารส ภวนฺติ หิ
เทฺวจตฺตาลีส จิตฺตานิ โหนฺติ ตีสุ ภเวสุปิ

จิต ๑๘ ดวง
[รูปาวจรกุศลจิต ๕ รูปาวจรกิริยาจิต ๕ กุศลวิบากจักขุวิญญาน ๑ กุศลวิบากโสตวิญญาน ๑ กุศลวิบากสัมปฏิจฉนจิต ๑ สันตีรณจิต ๒ อเหตุกิริยาจิต ๒ (เว้นโวฏฐัพพนจิต ๑) และโสดาปัตติมรรคจิต ๑ ]
ย่อมเกิดในกามภูมิและรูปภูมิ

จิต ๔๒ ดวง
[มหากุศลจิต ๘ มหากิริยาจิต ๘ อรูปาวจรกุศลจิต ๔ อรูปาวจรกิริยาจิต ๔ โลกุตตรจิต ๗(เว้นโสดาปัตติมรรคจิต) อกุศลจิต ๑๐ (เว้นโทสมูลจิต ๒) และมโนทวาราวัขขนจิต ๑]
ย่อมเกิดในกามภูมิทั้ง ๓

เจ้าของ:  ลุงหมาน [ 02 พ.ย. 2016, 04:31 ]
หัวข้อกระทู้:  Re: การเกิดขึ้นของจิตตามภูมิ

๑๙๓.
ฐเปตวา ปน สพฺพาสํ จตสฺโสปายภูมิโย
เตรเสว จ จิตฺตานิ โหนฺติ ฉพฺพีสฺภูมิสุ.

จิต ๑๓ ดวงนั้น
(มหากิริยาจิต ๘ อรหันตมรรคจิต ๑ อรหัตตผลจิต ๑ อนาคามิผลจิต ๑
เนวสัญญานาสัญญากุศลจิต ๑ เนวสัญญานาสัญญากิริยาจิต ๑ )
ย่อมเกิดใน ๒๖ ภูมิ เว้นอบายภูมิ ๔

เจ้าของ:  ลุงหมาน [ 02 พ.ย. 2016, 04:53 ]
หัวข้อกระทู้:  Re: การเกิดขึ้นของจิตตามภูมิ

๑๙๔.
อปรานิ จตสฺโสปิ ฐเปตฺวารุปฺปภูมิโย
จิตฺตานิ ปน ชายนฺติ ฉ จ ฉพฺพีสภูมิสุ.

จิตที่นอกจาก ๖ ดวงนี้
(กุศลวิบากจักขุวิญญาณจิต ๑ กุศลวิบากโสตวิญญาณจิต ๑ กุศลวิบากสัมปฏิจฉนจิต ๑ สันตีรณจิต ๒ ปัญจทวาราวัชชนจิต ๑)
ย่อมเกิดในภูมิ ๒๖ ภูมิ (เว้นอบายภูมิ ๔)

เจ้าของ:  ลุงหมาน [ 02 พ.ย. 2016, 05:12 ]
หัวข้อกระทู้:  Re: การเกิดขึ้นของจิตตามภูมิ

๑๙๕.
สุทฺธาวาสิกเทวานํ ฐเปตฺวา ปญฺจ ภูมิโย
ปญฺจ จิตฺตานิ ชายนฺเต ปญฺจวีสติภูมิสุ.

จิต ๕ ดวงนี้
(ทิฏฐิคตสัมปยุตตจิต ๔ วิจิกิจฉาสัมปยุตตจิต ๑)
ย่อมเกิดในภูมิ ๒๕ (เว้นเกิดในสุทธาวาสภูมิ ๕ )

(ฏีกาใหม่อธิบายว่า จิต ๕ ดวงนี้ไม่เกิดในเกิดในพรหมโลกขั้นสุทธาวาส เพราะเป็นภูมิที่อยู่ของพระอนาคามีและพระอรหันต์ และท่านเหล่านั้นได้ละจิตเหล่านี้ด้วยโสดาปัตติมรรคแล้ว

เจ้าของ:  ลุงหมาน [ 02 พ.ย. 2016, 05:38 ]
หัวข้อกระทู้:  Re: การเกิดขึ้นของจิตตามภูมิ

๑๙๖.
อปรานิ ทุเว โหนฺติ ปญฺจวีสติภูมิสุ
ฐเปตวา เนวสญฺญญฺจ จตสฺโสปายภูมิโย

จิต ๒ ดวง
(อากิญจัญญายตนกุศลจิต ๑ กิริยาจิต ๑)
ย่อมเกิดในภูมิ ๒๕ ภูมิ
(เว้นอบายภูมิ ๔ และเนวสัญญายตนภูมิ ๑)

(ฏีกาใหม่อธิบายว่า ตติยารุปปกุศลจิต และตติยารุปปกิริยาจิต เป็นอารมณ์ที่ล่วงพ้นไปของเนวสัญญานาสัญญา จึงไม่เกิดในเนวสัญญายตนภูมิ และจิตเหล่านั้นก็ไม่เกิดในอบายภูมิ เพราะมีแต่อเหตุกปฏิสนธิเท่านั้นในอบายภูมิ)

เจ้าของ:  ลุงหมาน [ 02 พ.ย. 2016, 06:18 ]
หัวข้อกระทู้:  Re: การเกิดขึ้นของจิตตามภูมิ

๑๙๗.
เทฺวปิ จิตฺตานิ ชายนฺติ จตุวีสติภูมิสุ
อากิญฺญํ เนวสญฺญญฺจ ฐเปตฺวาปายภูมิโย

จิต ๒ ดวง
(วิญญานัญจายตนกุศลจิต ๑ กิริยาจิต ๑)
ย่อมเกิดในภูมิ ๒๔
(เว้นอบายภูมิ ๔ อากิญจัญญายตนภูมิ และเนวสัญญานาสัญญายตนภูมิ)

เจ้าของ:  ลุงหมาน [ 02 พ.ย. 2016, 07:13 ]
หัวข้อกระทู้:  Re: การเกิดขึ้นของจิตตามภูมิ

๑๙๘.
อปายภูมิโย หิตฺวา ติสฺโส อารุปฺปภูมิโย
เทฺวเยว ปน จิตฺตานิ โหนฺติ เตวีสภูมิสุ.

จิต ๒ ดวง
(อากาสานัญจายตนกุศลจิต ๑ กิริยาจิต ๑)
ย่อมเกิดใน ๒๓ ภูมิ
(เว้นอบายภูมิ ๔ และอรูปภูมิเบื้องบน ๓)

เจ้าของ:  ลุงหมาน [ 03 พ.ย. 2016, 06:16 ]
หัวข้อกระทู้:  Re: การเกิดขึ้นของจิตตามภูมิ

๑๙๙.
อรูเป จ อปาเย จ ฐเปตฺวา อฏฺฐ ภูมิโย
เอกาทสวิธํ จิตฺตํ โหนฺติ ทฺวาวิสภูมิสุ.

จิต ๑๑ ดวง
(รูปาวจรกุศลจิต ๕ รูปาวจรกิริยาจิต ๕ หสิตุปปาทจิต ๑)
ย่อมเกิดในภูมิ ๒๒
(เว้นอบายภูมิ ๔ อรูปภูมิ ๔)

เจ้าของ:  ลุงหมาน [ 03 พ.ย. 2016, 06:31 ]
หัวข้อกระทู้:  Re: การเกิดขึ้นของจิตตามภูมิ

๒๐๐.
สุทฺธาวาเส อปาย จ ฐเปตฺวา นว ภูมิโย
เอกวีสาสุ นิจฺจมฺปิ จตฺตาโรว ภวนฺติ หิ.

จิต ๔ ดวง
(โสดาปัตติผลจิต ๑ สกทาคามิมรรคจิต ๑ สกทาคามิผลจิต ๑ อนาคามิมรรคจิต ๑ )
ย่อมเกิดเสมอใน ๒๑ ภูมิ
(สุทธาวาส ๕ อบายภูมิ ๔)

เจ้าของ:  ลุงหมาน [ 03 พ.ย. 2016, 06:48 ]
หัวข้อกระทู้:  Re: การเกิดขึ้นของจิตตามภูมิ

๒๐๑.
เอกํ สตฺตรสเสฺวว จิตฺตํ ชายติ ภูมิสุ
สุทฺธาวาเส ฐเปตฺวา ตุ อปายารุปฺปภูมิโย.

จิต ๑ ดวง (โสตาปัตติมรรคจิต)
ย่อมเกิดในภูมิ ๑๗ เท่านั้น
(เว้นสุทธาวาส ๕ อบายภูมิ ๔ และอรูปภูมิ ๔)

เจ้าของ:  ลุงหมาน [ 03 พ.ย. 2016, 07:03 ]
หัวข้อกระทู้:  Re: การเกิดขึ้นของจิตตามภูมิ

๒๐๒.
ทฺวาทเสว ตุ ชายนฺเต เอกาทสสุ ภูมิสุ
ฐเปตฺวา ปน สพฺพาปิ ภูมิโย หิ มหคฺคตา.

จิต ๑๒ ดวง
(โทสมูลจิต ๒ กุศลวิบากฆานวิญญาณจิต ๑ กุศลวิบากชิวหาวิญญาณจิต ๑
กุศลวิบากกายวิญญาณจิต ๑ อกุศลวิปากจิต ๗)
ย่อมเกิดในกามภูมิ ๑๑
(เว้นพรหมทั้งหมด)

[อนิฏฐารมณ์ไม่มีในพรหมโลก ดังนั้นอกุศลวิปากจิตจึงไม่เกิดในพรหมโลก แต่จิตดังกล่าว
อาจเกิดขึ้นแก่พรหมในบางคราวเมื่อพบอนิฏฐารมณ์ที่ปรากฏในกามภูมิ]

เจ้าของ:  ลุงหมาน [ 04 พ.ย. 2016, 06:13 ]
หัวข้อกระทู้:  Re: การเกิดขึ้นของจิตตามภูมิ

๒๐๓.
กามาวจรเทวานํ มนุสฺสานํ วเสน ตุ
อฏฐ จิตฺตานิ ชายนฺเต สทา สตฺตสุ ภูมิสุ


จิต ๘ ดวง(มหาวิปากจิต ๘)
ย่อมเกิดเสมอใน (กามสุคติภูมิ ๗) เทวดา ๖ ชั้น มนุษย์ ๑

เจ้าของ:  ลุงหมาน [ 04 พ.ย. 2016, 06:27 ]
หัวข้อกระทู้:  Re: การเกิดขึ้นของจิตตามภูมิ

๒๐๔.
ปญฺจมฌานปาเกโก ชายเต ฉสุ ภูมิสุ
จตฺตาริ ปน จิตฺตานิ ตืสุ ตีเสฺวว ภูมิสุ.

ปัญจมฌานวิปากจิต ๑ ย่อมเกิดในภูมิ ๖ ภูมิ (เวหัปผลา ๑ และสุทธาวาส ๕)

จิต ๔ ดวง (ปฐมฌานวิปากจิต ๑ ทุติยฌานวิปากจิต ๑ ตติยฌานวิปากจิต ๑ จตุตถวิปากจิต ๑)
ย่อมเกิดในรูปภูมิ ๓ (ปฐมฌานภูมิ ๓ ทุติยฌานภูมิ ๓ ตติยฌานภูมิ ๓ ตามลำดับ)

รูปาปฐมฌานวิปากจิต ๑ เกิดในปฐมฌานภูมิ ๓ คือ
พรหมชั้นปาริสัชชา พรหมชั้นปุโรหิตา และพรหมชั้นมหาพรหม

รูปาวจรทุติยฌานจิต ๑ และรูปาวจรตติยฌานวิปากจิต ๑ เกิดในภูมิทุติยฌานภูมิ ๓ คือ
พรหมชั้นปริตตาภา พรหมชั้นอัปปมาณาภา พรหมชั้นอาภัสสรา

รูปาวจรจตุตถฌานวิปากจิต ๑ เกิดในตติยฌานภูมิ ๓ คือ
พรหมชั้นปริตตสุภา พรหมชั้นอัปปมาณสุภา พรหมชั้นสุภกิณหา

หน้า 1 จากทั้งหมด 2 เขตเวลา GMT + 7 ชั่วโมง
Powered by phpBB © 2000, 2002, 2005, 2007 phpBB Group
http://www.phpbb.com/