การศึกษาพระพุทธศาสนาทั้งหมด ซึ่งรวมถึงการศึกษาพระไตรปิฎก อันมีพระอภิธรรมปิฎกอยู่ด้วยนั้น พูดสั้นๆ ว่าศึกษาธรรม มีจุดหมายในที่สุดก็เพื่อดับกิเลส
ดับทุกข์ ทํานิพพานให้ประจักษ์ แจ้งถึงบรมสุขและช่วยคนอื่นให้ทําได้อย่างนั้นด้วยหรือพูดอีกอย่างหนึ่งว่า เพื่อพาตนและช่วยคนอื่นให้ข้ามพ้นวัฏสงสาร
พระพุทธเจ้าตรัสว่า ธรรมนั้นอุปมาเหมือนแพ สําหรับใช้ข้ามสายน้ําไปยังฝั่งโน้น ทรงเปรียบเทียบว่า เหมือนบุรุษผู้เดินทางไกล พบห้วงน้ําใหญ่ ฝั่งข้างนี้ น่าหวาดระแวง น่ากลัวภัย แต่ฝั่งข้างโน้น ปลอดโปรง ไม่มีภัย ก็แล เรือ หรือสะพานสําหรับข้ามไป ก็ไม่มีบุรุษนั้นคิดได้ก็เก็บรวมเอาท่อนไม้กิ่งไม้และใบไม้มาผูก เป็นแพ แล้วอาศยแพนั้น พยายามเอาด้วยมือและเท่า ข้ามไปถึงฝั่งโน้นได้โดยสวัสดีเป็นอันว่า ธรรมนั้นเหมือนแพที่ใช้ข้ามห้วงน้ํา ท่อนไม้กิ่งไม้เถาวัลยย์มีอยู่มากมาย คนที่รู้จักใช้ทําแพเป็น และไม่มัวโอ้เอ้เถลไถล อาศัยวัสดุนิดหน่อยและเพียงไม่นาน ก็ข้ามฝั่งไป แต่ท่อนไม้กิ่งไม้เถาวัลย์ไม่ว่าจะมีมากมายเท่าไร คนไม่รู้จักทํา ไม่รู้จักใช้หรือรู้มาก แต่มัวโอ้เอ้เถลไถล วุ่นวายนอกเรื่อง เมื่อไรๆ กไม่ไปสักที
การเล่าเรียนพระไตรปิฎก รวมทั้งพระอภิธรรมนี้ที่เรียกว่าปริยัติก็เหมือนมารู้จักไม่รู้จักทํารู้จักใช้แพใชพายใช้ถ่อเคยยกไม้ไผ่เป็นตัวอย่าง คนหนึ่งมาจะข้ามน้ำอย่างที่ว่า พบไม้ไผ่ รู้แค่ว่าไม้ไผ่นี่เหมาะ ทำแพข้ามน้ำได้ดีหาไม้ไผ่มาได้ไม่กี่ลํา มีปัญญาสามารถ อุปกรณ์เช่นพายที่ทําอย่างดีก็ไม่มีใช่แค่มือเท่า ในเวลามิช้าดังชั่วบัดเดี๋ยว เขาข้ามน้ำไปถึงฝั่งแล้วบางคนเรียนให้รู้ละเอียดลึกล้ํากว้างขวางออกไปในเรื่องไม้ไผ่เช่นว่า ไม้ไผ่นั้นแตกต่างกับไม้อื่นอย่างนั้นอย่างนี้มีคุณสมบัติพิเศษอย่างไร มีต่างกันออกไปกี่พันธุ์ไผ่พันธุ์ไหนเป็นอย่างไร อย่างไหนเหมาะสําหรับใช้งานอะไร ถ้าจะใช้ทําแพลอยน้ำไผ่่พันธุ์ไหนลอยน้ำดี พันธุ์ไหนแช่น้ำอยู่ได้ทนทาน ถ้าใช้สารนี้ทาหรือแช่จะช่วยให้แข็งแรงทนทาน หรือกันสัตวเล็กที่เป็นอันตรายมาอาศัยหรือกัดกิน ฯลฯ ถ้าจะทําแพบรรทุกคนเท่านี้ควรทําแพขนาดไหน ใช้ไม้ไผ่ในปริมาณเท่าใด จะใช้อุปกรณ์เช่นพาย ถ่อ หรือใบเรือ จะทําจะผลิตขึ้นมาอย่างไร อาจจะถึงกับทํากิจการปลูกไม้เศรษฐกิจ หรือตั้งโรงงานใหญ่ขนมาผลิตเรือแพและอุปกรณ์เหล่านี้ขายเลยทีเดียวถึงตอนนี้ก็ขอให้คิดให้มองง่ายๆ คนหนึ่งมา รู้แค่ว่าไม้ไผ่นี่ละใช้พาข้ามน้ําไปได้ไม่พูดไม่จา ก็ทําแพพอพาตัวเองข้ามน้ําไปได้ไม่ยากไม่ช้าเลยส่วนอีกคนหนึ่ง รู้เรื่องไม้ไผ่ให้พอที่จะทําแพใหญ่สักหน่อยที่จะช่วยพาญาติ
เพื่อนพ้องไปด้วย บางคนหาความรู้ที่จะทําแพอย่างดีชนิดที่พาคนข้ามไปได้มากมายโดยปลอดภัย แถมบรรทุกคนไปได้เที่ยวแล้วเที่ยวเล่าบางคนเรียนรู้เรื่องไม่เรื่องการผลิตพาหนะอย่างดีถึงตั้งโรงงานผลิต คนอื่นได้อาศัยใช่พาหนะนั้นข้ามกันไปๆ แต่ตัวเขาเองที่รู้เชี่ยวชาญขนาดตั้งโรงงานผลิตนั้นไม่เคยใช้แพหรือพาหนะข้ามน้ําไปไหนสักทีการเรียนปริยัติจนถึงพระอภิธรรม ตลอดทั้งพระไตรปิฎก ก็คล้ายกับอุปมาที่
ยกมานี้ บางคนพื้นดีมีโยนิโสมนสิการ ฟังพระพุทธเจ้าตรัสนิดเดียว ก็กลายเป็นพระอริยะไปแล้ว บางท่านเจอคนบ้าเดินสวนทางมา ได้ยินคําที่คนบ้านั้นบ่น ตนเองก็บรรลุอริยธรรม บางคนได้เรียนรู้มากขน จึงจะเข้าถึงธรรมได้ บางคนสําหรับตนเรียนเท่านี้ก็ถึงแล้ว แต่ที่เรียนกว้างออกไป ก็เพื่อช่วยคนอื่นได้มากขนด้วย
บางคนจะเรียนรู้มากสักเท่าไร ถึงจะเป็นคนดี ก็ได้แค่เป็นเหมือนคนตาบอดถือตะเกียง ช่วยส่องทางให้ประโยชน์แก่คนอื่นที่จะเดินไปในทางที่ถูกที่ดี
| ไฟล์แนป: |
|
Image-4505.jpg [ 124.25 KiB | เปิดดู 1408 ครั้ง ] |
