ผัสสะที่เจือด้วยอาสวะกิเลส
สาสวผสฺสอุปคมนลกฺขณา สุขสญฺญา, สุขสญฺญา-การสำคัญผิดคิดว่าเป็น
สุข สาสวผสฺสอุปคมนลกฺขณา ที่มีการเข้าถึงสิ่งนั้นด้วยการสัมผัสที่มือาสวะเป็น
อารมณ์ กล่าวคือ การได้สัมผัสกับผัสสะที่ยังมีอาสวะอยู่ ก็ในยุคปัจจุบันนี้ก็มีแยะ
มาก ผัสสะที่มีอาสวะทำให้เกิดสุขสัญญา ได้สัมผัสสิ่งที่ดี ๆ นุ่ม ๆ สวย ๆ งาม ๆ
อันนี้แลเรียกว่า 'สาสวผสฺสอุปคมน' ทำให้เกิดลักษณะสุขสัญญา คือ เกิดความ
เข้าใจผิดคิดว่าเป็นสุขจริง ๆ มีลักษณะการเข้าถึงอารมณ์ได้ด้วยผัสสะ ที่บอกว่ามี
อาสวะเป็นอารมณ์ก็คือ การได้ลิ้มสัมผัสกับอารมณ์เป็นอาสวะ ซึ่งเป็นเครื่องบ่ง
บอกถึงลักษณะของสุขสัญญาซึ่งมันก็ไม่ใช่ว่าจะเป็นลักษณะตัวเดียวกันเท่านั้น
เพราะว่าการเข้าถึงมันก็ได้แก่การสัมผัสอารมณ์ที่ดี ๆ ซึ่งยังเป็นอารมณ์ทางโลกีย์
อยู่ จะเรียกว่าเป็นเหตุของสุขสัญญาก็ว่าได้
ตสฺสา อสฺสาโท ปทฏฺฐานํ.
อสฺสาโท -ตัณหาที่ทำให้เกิดความยินดีหรือความยินดี ปทฎฺฐานํ -เป็น
ปทัฏฐาน ตสฺสา สุขสฺญฺญาย -ของสุขสัญญานั้น
หมายความว่าแม้เราจะ ได้สัมผัสอะ ไรที่ดี ถ้าเราไม่เกิดความยินดีแล้ว มันก็
ไม่เกิดวิปีลลาสประเภทสุขสัญญา อย่างเช่น พระอรหันด์ ท่านใช้สอยอะไรก็แล้ว
แต่ ท่านไม่มีอัสสาทะ ท่านจึงไม่เกิดสัญญาวิปัลลาส คือท่านไม่คิดว่ามันเป็นสุข
แต่จะรู้ตามเป็นความจริงว่าอันนี้คืออะ ไร แต่ในกรณีของปถุชน ถ้ได้สัมผัสสิ่งที่
ดี ๆ ก็จะเกิดอัสสาทะ กล่าวคือความยินดี อัสสาทะนี้จะทำให้เกิดสัญญาวิปัลลาส
สงฺขตลกุขณานํ ธมฺมานํ อสมนุปสฺสนลกุขณา นิจฺจสญฺญา
นิจฺจสญฺญา -ความสำคัญว่าเป็นของยั่งยืน คือ ความสำคัญผิด อสมนุ-
ปสฺสนลกฺขณา -มีการ ไม่พยายามตามพิจารณา สงฺขตลกฺขณานํ ธมฺมานํ ในธรรม
ทั้งหลายที่เป็นสังขตธรรม (ธรรมชาติที่มีลักษณะถูกปัจจัยสร้างขึ้นมา ท่านเรียก
ว่า สังขตลักขณะ) ไม่พิจารณาธรรมที่เป็นสังขตลักษณะ หมายความว่า ยกเว้น
พระนิพพานซึ่งไม่เป็นสังขตลักษณะ นอกนั้น เป็นสังขดลักษณะทั้งสิ้น
สงฺขตา ธมฺมา อสงฺขตา ธมฺมา ในที่นี้ก็เหมือนกับสงฺขตา ธมฺมานั่นเอง
การไม่พิจารณาสังขตธรรมตามที่เป็นจริงเป็นลักษณะของนิจจสัญญา เป็นเครื่อง
บ่งบอกให้ทร าบว่าเกิดนิจจสัญญา เป็นความสำคัญผิดคิดว่ามันเป็นของเที่ยงแท้
แน่นอน ลืมนึกไปว่าสังขดธรรมนั้นเป็นธรรมชาติที่เปลี่ยนแปลงได้ สังขต
ลักขณะ ก็อนิจจลักษณะ นั่นคือ อนิจฺจํ ทุกขํ อนตฺตา อันนี้แลท่านเรียกว่า สังขต
ลักษณะ ถ้าไม่พิจารณาโดยถ้วนถี่ก็จะมองไม่เห็นลักษณะ ๓ อย่างนี้
ตสฺสา วิญฺญาณํ ปทฎฺฐานํ
วิญฺญาณํ-ก็คือจิต ปทฎฺฐานํ -เป็นปทัฏฐาน ตสฺสา นิจฺจสญฺญาย แก่นิจจ
สัญญานั้น
| ไฟล์แนป: |
|
20220806_045610.jpg [ 112.46 KiB | เปิดดู 680 ครั้ง ] |