แนวการกำหนดพิจารณาของพระสาวก
เอกเทสเมวาดิ สกอตฺตภาเว สงฺขาเร อนวเสสโต ปริคฺคเหตุญฺจ สมฺมสิตุญฺจ
อสกฺโกนฺโต อตฺตโน อภินีหารสมุทาคตณาณพลานุรูป๋ เอกเทสเมว ปริคฺคเหตฺวา
สมฺมสนฺโต ฯเปฯ ตสฺมา สสนฺตานคเต สพฺพธมฺเม ปรสนฺตานคเต จ เตสํ
สนฺตานวิภาค่ อกตฺวา พหิทธาภาวสามญฺญโต สมฺมสติ, อยํ สาวกานํ สมฺมสนจาโร.
(ม.ฎี. ๗/๒๗๔)
ข้อความว่า เอกเทสเมว พึงทราบว่า โยคีนั้นเมื่อไม่สามารถที่จะกำหนดพิจารณา
สังขารทั้งหลายในอัตตภาพของตนได้อย่างทั่วถึง จึงได้ทำการกำหนดพิจารณา
เฉพาะบางส่วนเท่านั้น โดยสมควรแก่กำลังแห่งญาณปัญญาที่ได้มาด้วยการสร้าง
บารมีของตน ฯลฯ ดังนั้น โยคีย่อมสามารถที่จะพิจารณาสภาวธรรมทั้งปวงที่เกิด
ชื้นในชันธสันดานของตน ส่วนสภาวธรรมที่เกิดขึ้นในขันธสันดานของบุคคลอื่นนั้น
โยคีสามารถที่จะนำมาพิจารณาร่วมโดยความเป็นพหิทธธรรมที่เหมือนกัน โดยไม่
ต้องกระทำการ แยกแยะว่าเป็นขันธสั่นดานภายในภายนอกของบุคคลเหล่านั้น ก็
อัชฌัตตธรรมและพหิทธธรรมตามที่กล่าวมานี้ได้ชื่อว่าเป็นสัมมสนจาระกล่าวคือ
เป็นที่หรือเป็นวิสัยแห่งการกำหนดพิจารณา สำหรับพระสาวกทั้งหลาย
ด้วยเหตุนี้แล โยคีจึงไม่ควรที่จะแสวงหาหรือจินตนาการหาพหิทธธรรมแล้ว
นำมากำหนดพิจารณา เพราะว่าการที่ตั้งใจแสวงหารูปเสียงเป็นต้นซึ่งเป็นอารมณ์
ภายนอกมากำหนดนั้นจะทำให้โยคีผู้นั้นเกิดอุทธัจจะความฟุ้งซ่านได้ ก็ความฟุ้งซ่าน
นั้นจะทำให้โยคีไม่สามารถกำหนดทัน เป็นเหตุให้สมาธิและปัญญาทั้งหลายไม่
สามารถที่จะแก่กล้าได้อย่างรวดเร็ว ดังนั้น แม้จะใช้เวลานาน เช่น หนึ่งเดือน เป็นต้น
ก็อาจจะไม่ได้บรรลุธรรมวิเศษใดๆก็ได้ในขณะที่คนมีสุตะมากพยายามที่จะพิจารณา
โดยคิดตามสุตะกล่าวคือประสบการณ์หรือความรู้ที่ตนเคยได้ยินได้ฟังมา ก็จะทำให้
ไม่สามารถได้ปัจจักขญณ สมาธิและปัญญาของโยคีผู้นั้น ก็จะไม่แก่กล้าเช่นกัน
| ไฟล์แนป: |
|
Beggar-Poeple-PNG-File.png [ 291.21 KiB | เปิดดู 1639 ครั้ง ] |