ลักษณะการปรากฏของอนัตตา
เมื่อโยคีกำหนดอาการของนามรูปตามที่ปรากฏอยู่ ก็จะเห็นเพียงนามรูปที่
กำลังเกิดดับอยู่ทุกขณะ ซึ่งเป็นเหตุทำให้เกิดญาณประจักษ์ว่า ไม่มีสิงใดที่เป็น
แก่นสาร พอที่จะเรียกได้ว่าเป็นตัวตน เพราะเหตุนั้น ชื่อว่าตัวตนย่อมไม่มีโดยแท้
จริงแล้ว มีแต่เพื่ยงนามรูปที่กำลังเกิดดับอยู่ทุกขณะเท่านั้น สิ่งเหล่านี้หาไช่อัตตาไม่
เป็นเพียงนามและรูปเท่านั้น
เมือประจักษ์แจ้งในนามรูปเช่นนี้แล้วก็จะเกิดความรู้ซึ้งว่ารูปเหล่านี้ไม่อยาก
ให้เกิดก็ไม่ได้ เมื่อมีปัจจัยพร้อมเพียงมันก็เกิดขึ้นของมันเอง ไม่อยากให้ดับก็ไม่ได้
เมื่อถึงเวลามันก็ดับ ไม่มีใครปังคับได้ เมื่อเป็นเช่นนี้ ยังจะเรียกว่าตัวตน เราเขา
อีกหรือ ในเมื่อไม่เป็นไปตามอำนาจของใครๆ แล้วยังจะเป็นอัตตาอยู่อีกหรือ
คำกล่าวที่ว่า "ครอบครองไม่ได้ ไม่ใช่ตน ไม่ใช่บุคคล เป็นเพียงสภาวะของอนัตตา
ดังนี้นั้นเป็นคำกล่าวที่ถูกต้องที่สุด อนึ่ง การรู้ซึ้งดังกล่าวนี้อาจเริ่มต้นมาจากการ
กำหนดเห็นอาการเกิดขึ้นของรูปที่ไม่น่าปรารถนาก็เป็นได้ หรือเกิดจากเวลาเห็น
รูปที่เราปรารถนา ตั้งอยู่นานๆ กำลังดับไปก็ได้ และในขณะที่กำลังกำหนดอยู่
ถ้าสามารถเห็นความเกิดดับของนามรูปได้อย่างประจักษ์แจ้งย่อมเกิดความรู้ขี้นว่า
"ไม่มีตัวตนที่อยู่ภายใต้อำนาจของเราเลย ไม่มีตัวตนที่ตั้งอยู่จึรังยั่งยืน เป็นแต่
เพียงสภาวธรรมที่กำลังเกิดดับอยู่ทุกขณะเท่านั้น" ก็การเห็นอย่างประจักษ์ เช่น
เป็นอนัตตสัมมสนญาณอย่างแท้จริง ดังที่คัมภีร์วิสุทธิมรรคตอนที่อธิบายขยายบท
พระบาลื อนตฺตา อสารกฎเจนาติ เป็นต้นว่า
สพฺพมฺปิ ตํ อนตฺตา อสารกฎฺเฐน. อสารกฎฺเฐนาติ อตฺตา สามึ นิวาสี
การโก เวทโก สยํวสีติ เอวํ ปริกปฺปิตสฺส อตฺตสารสฺส อภาเวน. ยญฺหิ อนิจฺจํ
ทุกขํ. ตํ อตฺตโนปี อนิจฺจตํ วา อุทยพุพยปีฬนํ วา วาเรตุ๋ น สกฺโกติ, กุโต ตสฺส
การกาทิภาโว.
(วิสุทธิ ๒/๒๗๗)
| ไฟล์แนป: |
|
167-1679794_desert-png-transparent-image-photography.png [ 420.65 KiB | เปิดดู 816 ครั้ง ] |