คำอธิบาย วิวิจฺจ (สงัดแล้ว)
อนึ่ง แม้วิเวกทั้งหมดมีตทังควิเวกเป็นตันและกายวิเวกเป็นต้น จะ นับเข้าในบท
ทั้งสองด้วยคำทั่วไป[ก้บวิเวกทั้งหมดว่า วิวิจฺจ นี้ แต่พึ่งทราบวิเวก ๓ เท่านั้นในเรื่องนี้
คือ กายวิเวก จิตตวิเวก และวิกข้มภนวิเวก (เพราะไม่มีสมุจเฉทวิเวกเป็นต้น ]
คำว่า ตทงฺควิเวกาทโย (ตทังควิเวกเป็นตัน) กล่าวถึงวิเวก ๕ ประการ ได้แก่
๑. ตทังควิเวก สงัดด้วยองค์นั้นๆ คือ อนุปัสสนา ๗ มือนิจจานุปัสสนา เป็นต้น
๒. วิกขัมภนวิเวก สงัดด้วยการข่มไว้ คือ สมาบัติ ๘ (รูปฌาน ๔ อรูปฌาน ๔)
๓. สมุจเฉทวิเวก สงัดด้วยการตัดขาด คือ มรรค ๔
๔. ปัสสัทธิวิเวก สงัดด้วยการสงบระงับ คือ ผล ๔
๕. นิสสรณวิเวก สงัดด้วยการสลัดออก คือ นิพพาน
วิเวกที่กล่าวถึงในปฐมฌานนี้ มี ๓ ประการ ได้แก่
๑, กายวิเวก สงัดกาย คือ การหลีกออกจากหมู่คณะอยู่คนเดียว
๒, จิตตวิเวก สงัดจิต ด้วยสมาบัติ ๘
๓. อุปธิวิเวก สงัดกิเลส ขันธ์ และอภิสังขาร (กรรม) คือ นิพพาน
| ไฟล์แนป: |
|
Little-Boy-Reading-Book-PNG-Clipart.png [ 239.37 KiB | เปิดดู 1158 ครั้ง ] |