การบรรลุปฐมฌาน
อนึ่ง เมื่อผู้เพียรปฏิบัตินั้นประคอง(ภาวนา)จิตมุ่งสู่(ปฏิภาค)นิมิตตามที่
กล่าวไว้อย่างนี้ มโนทวาราวัชชนจิตที่ตัดภวังคจิตในขณะที่ควรกล่าว]ว่า บัดนี้ อัปปนา
จักสำเร็จ" ย่อมเกิดขึ้นรับอารมณ์เป็นปฐวีกสิณนั้นอันปรากฏในภาวนาจิต)ด้วยการ
พยายามกำหนดว่า ปฐวี ปฐวี (ดินๆ)
ถัดจากนั้น ชวนจิตย่อมแผ่ไปในอารมณ์นั้น ๔ ครั้งบ้าง ๕ ครั้งบ้าง ชวนจิต
ดวงสุดท้ายดวงหนึ่งในชวนจิตเหล่านั้นเป็นรูปาวจรชวนจิต ชวนจิตที่เหลือเป็นกามาวจร.
ชวนจิต
ข้อความว่า "มโนทวาราวัชชนจิตที่ตัดภวังคจิต" กล่าวถึงการเกิดอาวัชชนจิตในวิถี
จิตเดียวกันกับอัปปนาชวนจิต
ข้อความว่า "ชวนจิตย่อมแล่นไปในอารมณ์นั้น ๔ ครั้งบ้าง ๕ ครั้งบ้าง" หมายดวาม
ว่า ชวนจิตเกิดขึ้น ๔ ครั้งแก่ผู้บรรลุเร็วที่เรียกว่า ขิปปาภิญญา ส่วนชวนจิตเกิดขึ้น ๕ ครั้ง
แก่ผู้บรรลุช้าที่เรียกว่า ทันธาภิญญา
ข้อความว่า "ย่อมแล่นไป" เป็นสำนวนทางภาษาที่กล่าวถึงการเกิดชวนจิตด้วยกำลัง
ที่แล่นไปเร็ว ๔ ครั้งเป็นอย่างต่ำในขณะกำลังจะบรรลุฌาน (แต่เมื่อเกิดกามาวจรวิถีจิต
ตามปกติชวนจิตเกิดขึ้น ๗ ครั้ง) ในขณะที่มโนทวาราวัชชนจิตเป็นตันเกิดเพียงครั้งเดียวก็
ดับไป
ข้อความว่า "ชวนจิตดวงสุดท้ายดวงหนึ่งในชวนจิตเหล่านั้นเป็นรูปาวจรชวนจิต
ชวนจิตที่เหลือเป็นกามาวจรชวนจิต" หมายความว่า ถ้าชวนจิตเกิดขึ้น ๔ ครั้ง ชวนจิตดวง
ที่ ๔ เป็นรูปาวจรชวนจิตที่จัดเป็นอัปปนาฌาน ส่วนชวนจิต ๓ ครั้งที่เหลือเป็นกามาวจรชวน
จิต ถ้าชวนจิตเกิดขึ้น ๕ ครั้ง ชวนจิตดวงที่ ๕ เป็นรูปาวจรชวนจิตที่จัดเป็นอัปปนาฌาน ส่วน
ชวนจิต ๔ ครั้งที่เหลือเป็นกามาวจรชวนจิต
| ไฟล์แนป: |
|
20230328_161726.jpg [ 78.11 KiB | เปิดดู 1568 ครั้ง ] |