อัปปนาชวนวิถี
(รูปาวจรชวนจิตดังกล่าวประกอบด้วยวิตก วิจาร ปีติ สุข และจิตเตกัคคตาที่มี
กำลังกว่า(วิตกเปินต้นที่มีใน)จิตปกติ(คือกามาวจรจิต เพราะถึงสภาวะปรากฎชัดเจนด้วย
กำลังภาวนา) ได้ชื่อว่า
๑. บริกรรม เพราะเริ่มปรุงแต่ง[ให้เกิด]อัปปนา
๒. อุปจาระ เพราะอยู่ใกล้อัปปนา หรือเพราะดำเนินไปใกล้อัปปนา เปรียบดั่ง
สถานที่ใกล้หมู่บ้านเป็นต้น ได้ชื่อว่า คามูปจาระ (ที่ใกล้หมู่บ้าน), นครูปจาระ (ที่ใกล้เมือง)
๓. อนุโลม เพราะเกื้อกูลแก่บริกรรมในนานาวัชชนวิถี (วิถีที่มีอาวัชชนจิตต่าง
กัน) ซึ่งอยู่หน้าเอกาวัชชนวิถี (วิถีที่มีอาวัชชนจิตดวงเดียวกัน) นี้ และเกื้อกูลแก่อัปปนา
ที่จะเกิดขึ้นต่อไป
๔. โคตรภู หมายเฉพาะจิตดวงที่ ๓ หรือที่ ๔ สุดท้ายของชวนจิต ๓ หรือ
๔ ควงคือบริกรรม อุปจาระ และอนุโลมเหล่านี้ เพราะข้ามพันโคตรฝ่ายกามาวจร และ
ก่อให้เกิดโคตรฝ้ายมหัคคตะ
นานาวัชชนวิถื คือ วิถีที่มีอาวัชชนจิตต่างกันกับอัปปนา หมายความว่าในวิถีจิต
จำนวนมากที่เจริญภาวนาเพื่อให้บรรลุฌาน ก่อนจะบรรลุฌานมีอาวัชชนจิตเกิดขึ้นมากมาย
ตามวิถีจิตดังกล่าว แม้อาวัชชนจิตของอัปปนาชวนะที่นับเข้าในอัปปนาวิถีก็เป็นคนละ
ดวงกัน ดังนั้น ภาวนาวิถีก่อนจะบรรลุณานจึงมีอาวัชชนจิตต่างกัน
เอกาวัชชนวิถื คือ วิถีที่มีอาวัชชนจิตดวงเดียวกันกับอัปปนา หมายความว่า
อาวัชชนจิตของกามาวจรชวนะที่เรียกว่า บริกรรม อุปจาระ อนุโลม และโคตรภู ซึ่งเป็น
ดวงเดียวกันกับอาวัชชนจิตของอัปปนาชวนะ
กามาวจรชวนะที่เป็นาาวนาจิตอันนับเข้าในอัปปนาวิถี เกื้อกูลแก่บริกรรมภาวนา
ในวิถีจิตต่างกันที่อยู่ข้างหน้า และเกื้อกูลแก่อัปปนาชวนจิตที่จะเกิดขึ้นต่อไป ดังนั้น อนุโลม
จึงเป็นชวนจิตที่เกื้อกูลแก่บริกรรมภาวนาในวิถีจิตต่างกันที่เกิดขึ้นก่อนอนุโลม และเกื้อกูล
แก่อับปนาที่จะเกิดขึ้นต่อไปในวิถีจิตเดียวกัน
| ไฟล์แนป: |
|
20230329_065408.jpg [ 54.44 KiB | เปิดดู 1062 ครั้ง ] |