โลกภายในตัวเรา
โลกที่พระพุทธองค์ตรัสถึงในเรื่องนี้ ก็คือทุกขสัจ" ที่เป็น
ความจริงของทุกข์ที่มีอยู่ในขันธ์อันเป็นที่ตั้งแห่งความยึดมั่น
๕ ประการ ซึ่งเรียกว่า อุปาทานขันธ์ ๕
อุปาทานขันธ์เกิดขึ้นเมื่ออายตนะภายในกระทบกับอายตะ
ภายนอกที่เข้ามาทางทวารทั้ง ๖ เช่น
เมื่อมองดูสิ่งใดสิ่งหนึ่ง จักขุประสาทรับรูปารมณ์ที่ผ่านเข้า
มาทางจักขุทวาร เป็นเหตุให้เกิดผัสสะทำให้รู้ว่าได้เห็นสิ่งนั้นๆ ใน
ขณะนั้นคนทั่วไปมักเกิดความยึดมั่นว่า ดวงตาของฉันเที่ยงแท้ไม่
เปลี่ยนแปร มีความใสกระจ่างมองเห็นชัดเจนดี และเป็นตัวตนของฉัน
ดังนั้น ดวงตาจึงเรียกว่า รูปุปาทานขันธ์ ได้แก่ ขันธ์อันเป็นที่ตั้ง
แห่งความยึดมั่นคือรูป
ในบางขณะก็จะเกิดความยึดมั่นในอารมณ์ที่ได้รับนั้น เช่น
เมื่อเห็นคนๆ หนึ่งรู้ว่าเป็นหญิงหรือชาย มีหน้าตา ท่าทาง ที่น่าดู
ก็นึกพอใจในหญิงหรือชายที่เห็น ดังนั้น เมื่อใดที่มีการเห็นเกิดขึ้น
รูป และร่างกายทั้งหมด ย่อมประกอบกันเป็นรูปุปาทานขันธ์
คนเราเวลาที่รู้ว่าตนได้เห็นสิ่งใด ก็แสดงว่า วิญญาณขันธ์
กำลังทำงานอยู่ จึงเกิดมี วิญญาณุป่าทานขันธ์ ได้แก่ ขันธ์อันเป็น
ที่ตั้งแห่งความยึดมั่นคือวิญญาณ
เมื่อเห็นแล้วเกิดความรู้สึกชอบหรือไม่นั้นเป็น เวทนาชันธ์
รนะที่ยึดมั่นเวทนานั้นจึงเกิดมี เวทนุปาทานขันธ์ ได้แก่ ขันธ์อัน
ป็นที่ตั้งแห่งความยึดมั่นคือเวทนา
ตามปกติคนเราจะกำหนดจดจำสิ่งที่เห็นเพื่อให้หวนระลึกได้
มื่อเห็นแล้วจำได้นั้นคือ สัญญาขันธ์ ขณะที่ยึดมั่นในความจำนั้น
จึงเกิดมี สัญญูปาทานขันธ์ ได้แก่ ขันธ์อันเป็นที่ดั้งแห่งความยึดมั่น
คือสัญญา
นอกจากนั้น ยังมีสภาพปรุงแต่งจิตซึ่งเป็นเหตุให้คนเราทำ
กรรมดีหรือกรรมชั่วประกอบด้วยเจตสิกที่นอกเหนือจากเวทนาและ
สัญญา นั่นคือ สังขารขันธ์ เมื่อเข้าไปยึดมั่นในสังขารขันธ์ก็เกิดมี
ปาทานขันธ์ ได้แก่ ขันธ์อันเป็นที่ตั้งแห่งความยึดมั่นคือสังขาร
| ไฟล์แนป: |
|
7-แบมือ-removebg-preview.png [ 198.92 KiB | เปิดดู 1152 ครั้ง ] |