ในนิพพานไม่มีอรูปาวจรจิต
พระบาลีกล่าวไว้อย่างชัดเจนว่าอรูปาวจรจิตไม่มีในนิพพาน
อากาสานัญจายดนจิต : จิตที่กำหนด อากาต ไม่มีที่สุด เป็นอารมณ์
วิญญาณัญจายตนจิต : จิตที่กำหนด วิญญาณ ไม่มีที่สุดเป็นอารมณ์
อากิญจัญญายตนจิต : จิตที่กำหนด ความไม่มีอะไรๆ เป็นอารมณ์
เนวสัญญานาสัญญายตนจิต : จิตที่เข้าถึงภาวะมีสัญญาก็ไม่ใช่ ไม่มีสัญญาก็ไม่ใช่
ในอากาสานัญจายตนจิตนั้น ปฏิสนจิตเริ่มแต่ขณะที่เกิด
วิปากจิตพร้อมด้วยเจตสิกที่เกิดร่วม โดยปกติแล้วสำหรับมนุษย์
ทัาไปนั้น ในช่วงชีวิตระหว่างปฏิสนธิและจุติจิตจะมีทั้งกุศลจิตและ
อกุศลจิตพร้อมด้วยเเจตสิกเกิดขึ้นตลอดเวลา หากไม่ได้รับการฝึกฝน
อบรมจิตจนบรรลุเป็นพระอริยบุคคล ๓ ชั้นแรกจะไม่ได้ขนานนาม
เป็นพระเสกชะ พระเสกชะนี้หากท่านได้ปฏิสนธิเป็นอรูปพรหมใน
อากาสานัญจายตนภูมิก็อาจบรรลุอรหันต์ผลสำเร็จเป็นพระอรหันต์
ณ ที่นั้น สำหรับกรณีนี้ท่านจะมีเพียงกุศลจิตและกิริยาจิตพน้อมทั้ง
ลเจตสิกเกิดร่วมเท่านั้น ไม่มีรูปเกิดขึ้น มีเพียงนามคือจิตและเจตสิก
ที่อยู่ในสภาพแปรเปลี่ยนอยู่ตลอดเวลาเท่านั้น ในอรูปภูมินั้นมีเพียง
นามธรรมจึงไม่ต้องมีอาหาร เครื่องนุ่งหม และที่อยู่อาศัย ในการ
เขียนภาพจิตรกรรมนั้น มักนิยมวาดรูปอรูปพรหมไห้เห็นเพียงรูป
วิมานทำให้เข้าไจผิดได้ว่า ดูรูปพรหมนี้ว่าอยู่ไนวิมานหรือประสาท
ซึ่งไม่ถูกต้อง แต่ในนิพพานนี้ไม่มีทั้งรูปและไม่มีทั้งนาม
| ไฟล์แนป: |
|
1682628284241.png [ 186.06 KiB | เปิดดู 950 ครั้ง ] |