ลานธรรมจักร http://dhammajak.net/forums/ |
|
ปัญญารู้เห็นการเกิดดับ http://dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=66&t=63667 |
หน้า 1 จากทั้งหมด 1 |
เจ้าของ: | ลุงหมาน [ 07 พ.ค. 2023, 04:28 ] | ||
หัวข้อกระทู้: | ปัญญารู้เห็นการเกิดดับ | ||
ปัญญารู้เห็นความเกิดดับเป็นต้น อผู้ปฏิบัติธรรมได้กำหนดรู้ และพิจารณาการเกิดดับของ ขันธ์ ๕ ทางทวารทั้ง ๖ ต่อไปอีก ก็จะรู้เห็นความเกิดดับที่เป็นไป อย่างรวดเร็วของรูปนาม ปัญญาที่หยั่งเห็นความเกิดดับของรูปนาม เรียกว่า อุทยัพพยญาณ คือ ปัญญารู้เห็นความเกิดดับของรูปนาม ในขณะนั้นอาจเกิดสติที่ว่องไวสามารถกำหนดรู้อารมณ์ได้ในทันที มีอารมณ์มากระทบ เกิดปัสสัทธิที่เป็นลักษณะสงบ และเกิดปิติที่มี ลักษณะแช่มชื่นใจจนรู้สึกขนลุก น้ำตาไหล เป็นตัน จนเมื่อผู้ปฏิบัติธรรมพิจารณาต่อไป ก็จะหยั่งเห็นสภาพที่ ปราศจากแก่นสารของสิ่งที่ถูกปัจจัยปรุงแต่งขึ้น เพราะได้เห็นความ ดับไปอย่างรวดเร็วของจิตที่รู้อารมณ์และอารมณ์ที่ถูกรู้ ปัญญาทีรู้ เห็นความดับของรูปนามนี้เรียกว่า ภังคญาณ คือ ปัญญาที่รู้เห็น ความดับไปของรูปนาม
|
เจ้าของ: | ลุงหมาน [ 07 พ.ค. 2023, 11:53 ] | ||
หัวข้อกระทู้: | Re: ปัญญารู้เห็นการเกิดดับ | ||
พระโสดาบันและพระอริยบุคคลอื่นๆ ภังคญาณเป็นเหตุให้เกิด ภยญาณ คือ ปัญญาที่รู้เห็นว่ารูป นามเป็นสิ่งน่ากลัว ด้วยภยญาณนี้จะสามารถพิจารณาเห็นสังขารที่ แตกสลายไปทั้งหมดว่าเป็นของน่ากลัว และต่อมาภยญาณจะเป็น เหตุให้เกิดวิปัสสนาญาณขั้นต่าง ๆ จนมาถึง สังขารุเปกขาญาณ คือ ญาณวางเฉยสังขารที่มีปัจจัยปรุงแต่ง ซึ่งไม่เห็นว่าสังขารทั้งหลาย เป็นของน่ารังเกียจหรือน่ายินดีพอใจ เมื่อผู้ปฏิบัติธรรมปฏิบัติต่อไป จนญาณพัฒนาแก่กล้าขึ้นอีก จิตจะตั้งมั่นอยู่กับการละรูปนามและ สังขาร (เจตนาในการทำกรรม) การบรรลุปัญญาในขั้นนี้หมายถึง การบรรลุมรรคญาณและผลญาณ ในขณะที่บรรลุมรรคญาณและผล ญาณนี้ หากเป็นการบรรลุเพียงครั้งเดียว ก็จะทำให้ผู้ปฏิบัติธรรม เป็นพระโสดาบัน (ผู้เข้าถึงกระแสพระนิพพาน) สามารถจะตัดกรรม ชั่วในอดีตที่จะทำให้ไปตกในอบายภูมิ และกรรมใหม่ที่จะฉุดรั้งให้ ตกลงไปอยู่ในอบายภูมิก็ไม่สามารถเกิดขึ้นได้อีกเลย นอกจากนั้น พระโสดาบันจะเกิดอีกเพียง ๗ ชาติเป็นอย่างมากเท่านั้น" ถ้าพระโสดาบันปฏิบัติธรรมต่อไป โดยเริ่มที่อุทยัพพยญาณ เป็นตันอีก ก็จะสามารถบรรลุมรรคผลเป็นพระสกทาคามี (ผู้กลับมา เกิดในกามภูมิคือมนุษย์โลกและเทวโลกอีกเพียงครั้งเดียว)" หากพระสกทาคามีเจริญวิปัสสนาต่อไป จะได้เลื่อนลำดับ ขึ้นไปเป็นพระอนาคามี (ผู้ไม่กลับมาเกิดในกามภูมิอีก) โดยจะไป เกิดในพรหมโลกชั้นสุทธาวาส" กรรมในอดีตทั้งหมดที่จะฉุดรั้งเขา ให้มาเกิดในกามภูมิก็จะจบสิ้นลงในภพนี้ และกรรมใหม่ที่จะนำพา ไปสู่อบายภูมิในภพต่อไปก็ไม่อาจเกิดได้อีก อาจมีคำถามว่า กุศลกรรม หรือ กรรมดีที่เป็นกามาวจร กุศลจะเกิดขึ้นได้หรือไม่ ตอบได้ว่า พระอนาคามียังกระทำกรรมดีอยู่ แต่เนื่องจาก ไม่ประกอบด้วยกามตัณหา คือความยินดีในกามภพ จึงไม่ส่งผลให้ มีการเกิดใหม่ในกามภพอีกได้ แต่ก็ยังอาจมีคำถามเกิดขึ้นได้อีกว่า กามาวจรกุศลจะให้ผล หรือไม่ เนื่องจากกรรมทุกชนิดย่อมมีอำนาจในการให้ผล ดังนั้น กรรมดีที่พระอนาคามีกระทำย่อมเป็นปัจจัยให้บรรลุมรรคผลในขั้น สูงขึ้นต่อไป ดังตัวอย่างในเรื่องของอุคคคฤหบดี
|
หน้า 1 จากทั้งหมด 1 | เขตเวลา GMT + 7 ชั่วโมง |
Powered by phpBB © 2000, 2002, 2005, 2007 phpBB Group http://www.phpbb.com/ |