ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
.
ข้อความใน มัชฌิมนิกาย อุปริปัณณาสก์ สฬายตนวรรค
นันทโกวาทสูตร ข้อ ๗๖๖-๗๙๔ มีข้อความว่า
ความไม่เที่ยง ของสังขารทั้งหลาย
อุปมา เหมือนประทีปน้ำมัน ที่กำลังติดไปอยู่
น้ำมัน ก็ไม่เที่ยง
ไส้ ก็ไม่เที่ยง
เปลวไฟ ก็ไม่เที่ยง
แสงสว่าง ก็ไม่เที่ยง.
.
ท่านไม่ได้อุปมา เฉพาะน้ำมัน หรือ ไส้ เท่านั้น..........
แต่ ท่านยังอุปมาถึง เปลวไฟ และ แสงสว่าง ด้วย ว่า
เมื่อ น้ำมันกับไส้ ไม่เที่ยง แล้ว
เปลวไฟและแสงสว่าง ก็ไม่เที่ยง เหมือนกัน.
.
ซึ่ง ความไพเราะของอุปมานี้ ชี้ให้เห็นว่า
เมื่อวัตถุใด ๆ ไม่เที่ยง แล้ว
สิ่งที่มองเห็น เช่น เปลวไฟ และ แสงสว่าง นั้น
ก็ย่อม ไม่เที่ยง เช่นเดียวกัน
เพราะว่า เปลวไฟก็ดี หรือ แสงสว่างก็ดี
จะเกิดขึ้นได้ ก็ต้องอาศัยน้ำมัน และ ไส้
เป็น "ปัจจัย" ซึ่งกันและกัน.
เมื่อน้ำมัน หมดไปแล้ว......ไส้ หมดไปแล้ว
เปลวไฟ และ แสงสว่าง ก็ต้องดับหมดไป.
และ ความจริงนั้น
ถึงแม้ว่า ในขณะที่เปลวไฟ ยังปรากฏอยู่นั้น
น้ำมัน ไส้ เปลวไฟ และ แสงสว่าง.............
......ก็ดับไป และ เกิดต่ออยู่เรื่อย ๆ ทุกขณะ
จนกว่า น้ำมัน และ ไส้............จะหมดสิ้นไป
เปลวไฟและแสงสว่าง จึงดับหมดสิ้นไปด้วย.
.
ใน นันทโกวาทสูตร
ท่านยังอุปามา ให้เห็นถึง "ความไม่เที่ยง"
ของสิ่งทั้งหลาย ที่เกิดขึ้น ว่า
เปรียบเหมือนต้นไม้ ที่มีแก่น ตั้งอยู่
ราก ก็ไม่เที่ยง
แปรปรวนไป เป็นธรรมดา
ลำต้น ก็ไม่เที่ยง
แปรปรวนไป เป็นธรรมดา
กิ่ง และ ใบ ก็ไม่เที่ยง
แปรปวรไป เป็นธรรมดา.
ซึ่งก็เป็นความไพเราะของการอุปมาโดยละเอียด ว่า
นอกจาก ลำต้น และ กิ่งใบ ไม่เที่ยง แล้ว
แม้ "เงา" ของต้นไม้นั้น
ก็ย่อม ไม่เที่ยง ด้วย.
ซึ่งก็แสดงให้เห็นว่า
ไม่ว่าจะเป็นสิ่งใด ที่ปรากฏให้เห็นได้
สิ่งที่ปรากฏให้เห็น นั้น
ก็ย่อมเป็นแต่เพียง "สีสัน-วัณณะ" ต่าง ๆ
เท่านั้นเอง.!
.
.
.
ดังนั้น
ความเข้าใจสภาพธรรมตามความเป็นจริง
ของสิ่งที่ปรากฏ ซึ่งเราประสบอยู่ทุก ๆ วัน
เช่น
"สี"
.
สิ่งที่ปรากฏรวมกันอยู่นั้น
ความจริงแล้ว
มีลักษณะที่ต่างกันเป็นแต่ละลักษณะ แต่ละประเภท.
การรู้รวม ๆ กันว่า เป็นสัตว์ บุคคล ตัวตน
เป็นวัตถุ สิ่งนั้น สิ่งนี้ ฯลฯ
ทำให้เข้าใจผิด และ ยึดมั่นถือมั่นในสิ่งนั้น.
ขณะที่เห็น
และ รู้ ว่าสิ่งที่เห็นเป็นสิ่งหนึ่งสิ่งใด นั้น
เป็นเพียง "สี" ซึ่งปรากฏทางตา
เท่านั้น ฯ
เมื่อ รู้ ตามความเป็นจริง อย่างนั้น
ก็ทำให้เกิดการละคลาย ความยึดมั่น ในสีสันวัณณะต่าง ๆ
ที่ยึดถือ ว่าเป็นสัตว์คคล ตัวตน.
ซึ่ง ทำให้เรามีความสันโดษ
คือ มีความพอใจ.....ในสิ่งที่เราได้รับ
ถ้าเราได้รับในสิ่งที่ดี หรือ "สี" ที่ดี ๆ
เราก็จะไม่หลงไหลจนเกินไป..........
เพราะรู้ ตามความเป็นจริง ว่า
"สี" นั้น
ต้องเสื่อมสลาย แปรปรวน แตกทำลายไป
เป็นธรรมดา.!
.
ขณะที่ รู้ ถูกต้องตามความเป็นจริง
ขณะนั้น เป็น "ปัญญา"
เพราะ "ปัญญา"
เป็น "ความรู้ที่ถูกต้อง" ตรงตามความเป็นจริง
ในสิ่งที่ปรากฏ.
ข้อความบางตอนจากหนังสือ
"บทสนทนาธรรม"
โดย มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา
ขออนุโมทนา
ขออุทิศกุศลแด่คุณพ่อ คุณแม่
และ
สรรพสัตว์.
ที่มา... http://www.dhammahome.com/front/webboar ... 303e3e5ede
