[จิตรกรรมพุทธศิลป์ "พระพุทธเจ้าและพระสาวก (Lord Buddha and His Disciples)" : ผลงานสร้างสรรค์โดย อ.เฉลิมชัย โฆษิตพิพัฒน์]
ก า ร เ ค า ร พ พ ร ะ รั ต น ต รั ย
และ ก า ร เ ค า ร พ ค รู อ า จ า ร ย์
ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์
มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา
การที่บุคคลหนึ่งบุคคลใด
จะมีความนอบน้อมเคารพในครูอาจารย์
หรือผู้ที่ให้ความเข้าใจเรื่องธรรมนั้น
ก็จะต้องกระทำในฐานะที่สมควรด้วย
อาจจะมีบางท่านเคารพครูอาจารย์เกินพระรัตนตรัย
ต้องขอประทานโทษที่ใช้คำนี้
เพราะเหตุว่าบางท่านไม่สนใจ
ที่จะสอบทานเทียบเคียงกับพระธรรมวินัย
แล้วแต่ว่าผู้ที่เป็นครูอาจารย์นั้นจะกล่าวว่าอย่างไร
ก็พอใจเหตุผลของผู้นั้นโดยที่ไม่เทียบเคียงเหตุผล
ไม่สอบทานกับพระธรรม
ซึ่งเป็นสิ่งที่ไม่ถูกต้อง
เพราะการเคารพบุคคลผู้เป็นครูอาจารย์
ก็ควรเคารพในส่วนที่เป็นครูอาจารย์
แต่ต้องไม่เหนือกว่าการเคารพในพระรัตนตรัย
คือเคารพพระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
พระธรรม และพระสงฆ์
ดังนั้นพึงเคารพครูอาจารย์ด้วยสำนึกในเมตตา
ที่ท่านอนุเคราะห์แสดงธรรมอุปการะ เกื้อกูลให้เข้าใจธรรม
แต่จะต้องสอบทานธรรมนั้นกับพระธรรมวินัย
จนกระทั่งได้เหตุผล
และไม่ใช่ว่าไปลบหลู่ครูอาจารย์
ซึ่งอาจจะมีคลาดเคลื่อนกับพระธรรมวินัยที่ได้สอบทานแล้ว
ฉะนั้นข้อความนี้จึงกล่าวว่า
“ก็บุคคลรู้แจ้งธรรมจากบุคคลใด
พึงบูชาบุคคลนั้นเหมือนเทวดาบูชาพระอินทร์ ฉะนั้น”
(ขุททกนิกาย สุตตนิบาต จูฬวรรคที่ ๒ นาวาสูตรที่ ๘)
ผู้ที่เคารพนอบน้อมครูอาจารย์ย่อมมีคุณความดีเปรียบได้กับเทวดา
ส่วนครูอาจารย์ที่ให้ความรู้ในทางธรรมนั้น
เปรียบได้กับพระอินทร์ซึ่งเป็นหัวหน้าเทวดา
แต่ไม่ใช่สูงกว่าพระรัตนตรัย
ไม่ใช่สูงกว่าพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์
ฉะนั้น จึงพึงบูชาผู้ให้ความรู้ธรรมเหมือนเทวดาบูชาพระอินทร์
[คัดลอกบางตอนมาจาก : “แนวทางเจริญวิปัสสนา เล่ม ๓ ตอนที่ ๒๑-๓๐”
บรรยายโดย อาจารย์ สุจินต์ บริหารวนเขตต์,
มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา, หน้า ๔๒-๔๓]