อัตตภาวนาวา-เรือคือตัวเรา
โดย พระสุเมธาธิบดี (บุญเลิศ ทตฺตสุทฺธิเถระ)

พระพุทธเจ้าท่านได้เปรียบเทียบชีวิตของมนุษย์เรานี้ทุกๆ ท่าน เป็นอัตตภาวนาวา-เรือคือตัวเรา ตัวของเรานั้นเป็นเสมือนหนึ่งเรือที่จะข้ามฝั่ง เพราะว่าฝั่งที่เราจะข้ามไปนั้นมันคั่นด้วยแม่น้ำ, ลำห้วย, ลำธาร นั่นเป็นแต่เพียงเรื่องแคบๆ แต่ถ้าเป็นมหาสมุทร เป็นท้องทะเลก็ยิ่งกว้างออกไป

จะอย่างไรก็ดี พระพุทธองค์ได้เปรียบเทียบว่าคนเราทุกคนเป็นดั่งอัตตภาวนาวา คือตัวเราเปรียบเหมือนเรือ ในขณะเดียวกันพระพุทธองค์ก็รับสั่งว่า เรือคือตัวเรานั้นมันมักจะรั่ว น้ำซึมเข้าได้ และบางครั้งก็มีเป็นอันมากที่ไม่อาจจะรู้ได้ว่า เรือคือตัวเรานั้นมันรั่วที่ตรงไหน

อันนี้เป็นข้อสำคัญยิ่ง พระพุทธองค์ทรงรับสั่งให้ทุกๆ คนนี่คอยสำรวจตัวเอง ส่วนมากคนในปัจจุบันนี้ก็เป็นนักสำรวจเหมือนกัน แต่คนส่วนมากมักชอบสำรวจเรื่องของคนอื่น ส่วนเรื่องของตนเองมักจะไม่ชอบสำรวจ

อุดรูรั่วของเรือคือตัวเรา พระพุทธเจ้าท่านบอกว่า รูรั่วของเรือคือตัวเรานั้นมันมี 6 ทางด้วยกัน คือรั่วทางตา, รั่วทางหู, รั่วทางจมูก, รั่วที่ลิ้น, รั่วที่กาย, รั่วที่ใจ รั่วที่ไหนท่านให้อุดที่นั่น เมื่ออุดแล้วต้องเตรียมวิดน้ำออกจากเรือด้วยเรือจะได้เบา

เมื่อเรือ (ตัวเรา) แล่นไปตามแม่น้ำมหาสมุทร (วัฏสงสาร) มันยังจะต้องไปพบเจอกับคลื่นลมมรสุม (วิบากกรรม) พบอะไรต่อมิอะไรอีกมากมายจิปาถะ ต้องเตรียมเรือให้สามารถโต้คลื่นลมมรสุมไว้ให้ได้

เมื่อเรือไม่รั่วเพราะอุด (ปฏิบัติธรรมกรรมฐานเจริญวิปัสสนา) ไว้แล้ว น้ำ (กิเลส, ตัณหา) ไม่สามารถเข้าเรือได้ และวิดน้ำที่เคยเข้ามาในเรือออกแล้วเรือก็เบา สามารถแล่นข้ามฝั่งโน้น (นิพพาน) ได้สบาย พายเรือก็ไม่หนัก แต่ถ้าปล่อยเรือให้รั่ว ปล่อยให้น้ำเข้ามากๆ เรือมันจมได้ (ต้องเวียนว่ายตายเกิดในวัฏสงสารต่อไป)

ขอโมทนาครับ ..
หายไปนานเลยนะครับ คุณปล่อยวาง

สวัสดีค่ะคุณวิริยะ สงสัยวิริยะสมชื่อ. เห็นธรรมทานเยอะค่ะ อยากมีวิริยะมากๆเหมือนกันแต่ตอนนี้วิริยะน้อยไปหน่อย

ที่ว่าเรือคือตัวเรานั้นพระท่านเปรียบเทียบให้สาธุชนได้เข้าใจง่ายเท่านั้นนะคะ อย่าไปคิดอะไรเกินไปถึงว่าจะเป็นการสอนให้เห็นผิดในเรื่องของอัตตานะคะเพราะสอนคนละประเด็นกัน คือไม่เกี่ยวกับการสอนเรื่องไตรลักษณ์ การเปรียบเทียบนี้ต้องการทำให้ผู้ฟังเทศน์จากท่าน,อ่านในกระทู้นี้เข้าใจง่ายก็ว่าได้