"ใจ" บังคับได้ด้วยการฝึก

" .. ใจเป็นสิ่งที่บังคับได้ด้วยการฝึก
สามารถฝึกให้อยู่ในอำนาจได้ ใจนั้นฝึกอย่างไรก็เป็นอย่างนั้น

ฝึกให้เป็นใจดีก็จะเป็นใจดี ฝึกให้เป็นใจที่ร้ายก็จะเป็นใจที่ร้าย
ฝึกให้เป็นใจที่สงบก็จะเป็นใจที่สงบ ฝึกให้เป็นใจที่วุ่นก็จะเป็นใจที่วุ่น

ฝึกให้เป็นใจที่สว่างด้วยปัญญาก็จะเป็นใจที่สว่างด้วยปัญญา
ฝึกให้เป็นใจที่มืดด้วยไม่มีปัญญาก็จะเป็นใจที่มืดด้วยไม่มีปัญญา

ใจฝึกได้บังคับได้ ถ้าตั้งใจฝึกให้จริง บังคับให้จริง .. "

สมเด็จพระญาณสังวร
สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก