.
"ตัณหา เหตุให้เกิดทุกข์"
" .. ตัณหาว่าความใคร่ "ความใคร่ในอารมณ์ที่ชอบใจ มันเป็นตัณหา" ครั้นดิ้นรนอยากมาได้แล้วก็อยากเป็น ทีนี้มันเป็นตัณหาขึ้น อยากเป็น คืออย่างเป็นอินทร์ เป็นพรหม เป็นจักรพรรดิ เป็นเศรษฐีคหบดี อยากเป็นเพราะตัณหา มีตัณหาสาม
- ความใคร่ เรียกว่า กามตัณหา
- ความดิ้นรนอยากได้ เป็นภวตัณหา
- วิภวตัณหา คือความไม่อยากเป็น ไม่อยากมี
เหมือนผมหงอก ฟันหัก ร่างกายหดเหี่ยวตามืดตามัว ความแก่ไม่อยากเป็น "อารมณ์ที่ไม่ชอบก็ไม่อยากพบไม่อยากเห็น ไม่อยากเป็น นี่เรียกว่าวิภวตัณหา" มีความขัดเคือง "ตัณหานี่เป็นเหตุให้จิตใจเกิดทุกข์"
เพราะเหตุฉะนั้น "พระพุทธเจ้าจึงให้พิจารณาให้เห็นทุกข์เสียก่อน" อันใดเป็นทุกข์ อัตตภาพร่างกายทั้งหมดทั้งก้อนนี้เป็นทุกข์ ทุกข์มาจากความเกิด .. "
หลวงปู่ขาว อนาลโย
