"อันนี้เป็นจิต อันนี้เป็นใจ"
" .. สติคอยควบคุมจิตตัวนั้น ให้อยู่ในอำนาจของเรา ให้คิดก็ได้ ไม่ให้คิดอยู่เฉย ๆ ก็ได้ จะปรุงแต่งก็ได้ ไม่ปรุงแต่งอยู่เฉย ๆ ก็ได้ "เรียกว่าควบคุมจิตได้แล้ว" เราคุมจิตอยู่ในอำนาจของเรา
"คนเราเวลาตาย ถ้าคุมจิตได้แล้วมันก็ไม่ไปทุคติ" ถ้าคุมจิตไว้ไม่อยู่ ก็ไม่ทราบว่าจะไปเกิดในคติไหน ถ้าคุมจิตอยู่มันจะรวมเข้ามาเป็นใจ "ใจนี้ไม่คิดไม่นึก ไม่ปรุงไม่แต่ง เฉย รู้ตัวอยู่" จิตรวมเป็นใจ ผู้รู้สึกเฉย ๆ ไม่คิดไม่นึกแล้ว "จะมีประโยชน์อะไร" ถูกแล้วจิตของเรามันไม่เคยเข้าถึงที่เดิมคือใจเลยสักที มันชอบแต่วิ่งว่อนปรุงแต่งอยู่อย่างนั้นไปตามเรื่องตามราว
เมื่อจิตรวมเข้าถึงใจ ไม่คิดไม่นึก จึงเห็นว่าไม่เป็นประโยชน์อะไร คือที่มันไม่คิดไม่นึก ไม่ปรุงไม่แต่ง มีความรู้สึกเป็นกลาง วางเฉย ที่เรียกว่าใจ อันนี้เป็นของทำได้ยาก เมื่อเข้ามาถึงที่เดิมของใจ มันจะพักอยู่ชั่วระยะหนึ่ง แล้วถอนออกมาปรุงแต่งไปตามเรื่อง ก็เรียกว่าจิต คราวนี้ก็รู้ชัดทั้งสองอย่างว่า "อันนี้เป็นจิต อันนี้เป็นใจ" จะให้อยู่ในจิตก็ได้หรือจะให้อยู่ในใจก็ได้ อันไหนสบายก็ให้เลือกเอา สบายแฮ .. "
หลวงปู่เทสก์ เทสรังสี
