กิเลสเป็นเครื่องเศร้าหมอง ความเศร้าหมองไม่ทำให้ผู้ใดมีความสุข ทำให้มีความทุกข์ความร้อนเท่านั้น ที่ความร้อนยังมีอยู่ทั่วโลกทุกวันนี้ก็เพราะคนยังยอมให้กิเลสครอบงำจิตใจอยู่อย่างหนาแน่น ความทุกข์ความร้อนที่เกิดแก่โลกให้รู้ให้เห็นประจักษ์อยู่ คือ กระจกส่องให้เห็นความหนาแน่นของกิเลสที่เข้าห้อมล้อมจิตใจผู้คนทั้งหลาย การจะทำความทุกข์ความร้อนให้บรรเทาเบาบางห่างจากโลกไปจึงอยู่ที่ต้องทำใจตนเองของแต่ละคนให้มีกิเลสเข้าครอบคลุมน้อยที่สุด บางเบาที่สุด
ผู้ที่มีกิเลสครอบคลุมใจมากก่อความร้อนให้แก่ตนเองและผู้อื่นมาก เป็นที่เข้าใจกันว่า ผู้นั้นเป็นคนไม่ดี แม้ตัวเองจะคิดว่าตนเป็นคนดี แต่ความจริงหาเป็นคนดีไม่ คนมีกิเลสห่อหุ้มใจมากจะเป็นคนดีไม่ได้พึงสำนึกในความจริงข้อนี้และรู้จักตนเองให้ถูกต้องเพื่อจะได้ปรับปรุงตนเองให้เป็นคนดีให้ได้
ไม่มีใครชอบคนไม่ดี ไม่มีใครปรารถนาจะเป็นคนไม่ดี เพียงแต่ไม่ทุกคนที่มีความเห็นชอบจึงไม่ทุกคนที่จะรู้ตัวว่าตนเป็นคนไม่ดี ทั้งๆ ที่ก่อความเดือดร้อนให้แก่โลกอยู่ด้วยถูกกิเลสครอบงำชักจูงไป
“สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราชองค์ที่ ๑๙”
= รวมพระนิพนธ์ “สมเด็จพระสังฆราช (เจริญ สุวฑฺฒโน)”
http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=22&t=43452
= รวมพระนิพนธ์ “สมเด็จพระสังฆราช (เจริญ สุวฑฺฒโน)”http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=22&t=43452