อานิสงส์ของการทำบุญกฐิน
หลวงปู่หล้า เขมปตฺโต
วัดบรรพตคีรี (ภูจ้อก้อ) อ.หนองสูง จ.มุกดาหาร
ปุจฉา (๑) หลานอยากทราบว่า อานิสงส์ของการทำบุญกฐิน เหตุใดจึงเรียกว่ากฐิน เหตุใดจึงมีเฉพาะ ๑ เดือนหลังจากออกพรรษาแล้วเท่านั้น วิสัชนา (๑) อานิสงส์ของการทำบุญกฐินได้ ๘๐ กัปป์ กัปป์หนึ่งมีพระพุทธเจ้า ๓ พระองค์บ้าง ๔ พระองค์บ้าง ส่วนกัปป์เราปัจจุบันนี้มีพระพุทธเจ้า ๕ พระองค์ คือ ๑. กกุสันโธ ๒. โกนาคมโน ๓. กัสสโป ๔. โคตโม กำลังเป็นอยู่นี้ ๕. อริยเมตไตยโย แต่จะมาในข้างหน้า ยังเป็นเวลาอีกหลายล้านปีในเมืองมนุษย์ จึงจะเรียกว่ากัปป์หนึ่งนับทั้งที่ล่วงมาแล้ว กกุสันโธดังที่กล่าวมาแล้วนั้น เหตุที่เรียกว่า “กฐิน” นั้น เพราะเรียกตามชื่อไม้สดึงที่ลาดหรือกางออกเพื่อขึงจีวรเย็บ เพราะในครั้งพุทธกาลเย็บมือคน ไม่ได้เย็บจักรเหมือนทุกวันนี้ เพราะไม่มีจักร ที่ว่าเป็นไม้สดึงที่ขึงลาดและกางออกนั้น เพื่อให้ผ้าตึงไม่ให้หดหู่ เป็นต้น มีปัญหาว่าเราเย็บจักรแทนไม่ได้เอามือเย็บ จะใช้ได้หรือไม่ ก็ใช้ได้อยู่เต็มภูมิ เพราะเย็บจักรก็เอามือเย็บ และเหตุที่มีเฉพาะ ๑ เดือน หลังออกพรรษาแล้วเท่านั้น เพราะเหตุว่า พระบรมศาสดาทรงให้ภิกษุทำจีวรกาลอันเป็นการใหญ่ แต่ละปีก็กำหนดไว้นับแต่ออกพรรษาแล้วถึงเพ็ญเดือนสิบสองเท่านั้น
ปุจฉา (๒) เรื่องกฐิน ผมเคยได้ยินมาว่า ถ้าเราจะทำกฐินวัดใด พระในวัดนั้นห้ามพูดบอกเกี่ยวกับเรื่องกฐิน แต่ถ้าถามพระวัดอื่นๆ ก็ได้ไม่ผิด แต่หลวงปู่บอกว่าถ้าพระบอกแล้วจะเป็น “กฐินวจีวิญญัติ” ผมขอความกระจ่างแนะนำด้วยครับ วิสัชนา (๒) เรื่องกฐินที่ห้ามไม่ให้พระเทศน์เอาตามอำเภอใจนั้น หมายความว่าโดยไม่ได้ปรึกษาแล้วพระไปเทศน์เอาเองหมด น้อมมาใส่ตัวและวัดของตัวด้วย แต่เมื่อทายกถามเพื่อจะเข้าใจความหมาย พระผู้ตอบจะเป็นพระวัดกฐินนั้นก็ดี หรือวัดอื่นก็ดี ก็เป็นของพูดยากอยู่บ้าง นี้พูดตามนิสัยของหลวงปู่โดยไม่ได้หมายทั่วไปกับท่านพระภิกษุอื่น หลวงปู่เข้าใจว่าถ้าญาติโยมตั้งใจไว้อย่างหนึ่ง คือประมาณมูลค่าไว้ในใจของโยม จะซื้ออัฐบริขารเพียงเท่านั้นในใจของตนอยู่ ถ้าพระไปบอกให้เกินค่าของตนที่ตั้งไว้ก็คงจะไม่เหมาะ ถ้าหากว่าเราตั้งใจไว้ในราคาบริขารสูง บังเอิญพระผู้บอกไปบอกเพียงราคาที่เราตั้งไว้ในใจนั้นก็ดีไป ถ้าหากว่ามันเหนือที่ตั้งไว้ในใจ ข้อนี้แหละมันตัดสินยาก ถ้าน้อยกว่าที่ญาติโยมตั้งไว้ในใจก็ไม่เป็นปัญหาอะไรอนึ่ง เราถามพระวัดอื่นให้พระวัดอื่นบอก ถ้าวัดอื่นเป็นนิกายเดียวกัน พระผู้ตอบถ้าเป็นนิสัยของหลวงปู่ก็ตอบยากอยู่อีก แต่ถ้าเป็นองค์อื่น เมื่อถูกถามเข้าท่านก็จะตอบไปตามธรรมดาที่เคยได้ทำมาก็อาจเป็นได้ แต่จะถึงอย่างไรก็ต้องให้เอาตามศรัทธาเดิมที่ตั้งไว้ซะ ข้อนี้เป็นที่สะดวกของหลวงปู่ หลวงปู่ตอบได้เพียงแค่นี้ ส่วนท่านผู้อื่นจะตอบอย่างไรก็ให้เป็นเรื่องของท่านผู้อื่นซะ นิสัยของหลวงปู่ ถ้าจะมีผู้บริจาคมาในวัดของตนก็ดี มาในวัดของท่านผู้อื่นก็ดี จะฉลองว่าดีละๆ อย่างเดียวก็คล้ายๆ กับว่าฉลองกิน แต่เมื่อเจตนาไม่เป็นอย่างนั้น ก็ไม่พ้นจะระวังคำพูด เพราะเรื่องเหล่านี้ ถ้าพลาดเข้ามันก็เป็นโลกวัชชะโลกติเตียน ผู้ใจต่ำติเตียนไม่เป็นปัญหา ผู้ที่ใจสูงติเตียนนั่นหนาควรคิด จะอย่างไรก็ตามขอให้ทำตามเจตนาของพวกลูกๆ ที่ตั้งไว้นั่นเถิด
อีกประการหนึ่ง ธรรมเนียมของพระกัมมัฎฐานชอบกรานผ้าสบง แต่เป็นผ้าที่พระกัมมัฎฐานตัดเองย้อมเองเย็บเองในวันนั้น ผ้าสบงผืนหนึ่ง ถ้าหากว่าผ้ากว้าง ๙๐ ซม. อย่างนี้ก็ยาวประมาณ ๕ เมตร มาตัดก็พอ และก็ต้องเป็นผ้าที่หนาบ้างคือผ้าขาว ส่วนผ้าบริวารและของอื่นๆ นั้นก็แล้วแต่ศรัทธา และให้เข้าใจว่า ผ้าในองค์กฐินนั้น ซึ่งจะเป็นตัวกฐินแท้ๆ นั้นมีผ้าอยู่ ๓ ผืนเท่านั้น คือผ้าสังฆาฏิหนึ่ง ผ้าจีวรหนึ่ง ผ้าสบงหนึ่ง ทั้ง ๓ ตัวนี้จะเอาเป็นองค์กฐินตัวใดตัวหนึ่งก็ได้ ธรรมเนียมพระกัมมัฏฐานก็ต้องตัดผ้าสบง เพราะตัดง่าย เสร็จเร็ว เย็บแล้วง่าย ย้อมแล้วง่าย สำเร็จทันในวันนั้น ส่วนผ้าจีวรมันได้ใช้ผ้ามาก ผ้าสังฆาฏิก็ได้ใช้มาก ผ้าจีวรก็ไม่ต่ำกว่าสิบเมตรสำหรับคนขนาดกลาง ผ้าสังฆาฏิสองชั้นก็ไม่ต่ำกว่า ๑๘ เมตรคนขนาดกลางไม่ใหญ่โต แต่ผ้าสังฆาฏิและจีวรเนื้อบาง เนื้อแน่นและเนื้อถี่ แต่ว่าบางกว่าสบง
คัดมาจาก...หนังสือ หลวงปู่หล้า เขมปตฺโต ตอบปัญหาธรรมะ
ฉบับพิมพ์ครั้งที่ ๒๐, กันยายน ๒๕๕๓
ประวัติและปฏิปทา “หลวงปู่หล้า เขมปัตโต” http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=13&t=44660
รวมคำสอน “หลวงปู่หล้า เขมปัตโต” http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=72&t=38521
ประมวลภาพ “หลวงปู่หล้า เขมปัตโต” วัดภูจ้อก้อ http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=38&t=44375