อานิสงส์ของธรรมบูชา

ในสมัยเมื่อครั้งองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้ายังทรงพระชนม์ มีพราหมณ์ ผู้หนึ่งคิดว่า “การบูชาพระพุทธรัตนะ พระสังฆรัตนะ ก็ปรากฎมีผู้รู้กันอยู่แล้ว ส่วนการบูชาพระธัมมรัตนะ จะกระทำการบูชาด้วยประการใดหนอ เพราะพระธรรมนั้นไม่ได้มีรูปร่างเป็นตัวเป็นตน” จึงได้เดินทางไปเข้าเฝ้าองค์สมเด็จพระประทีปแก้ว เพื่อกราบทูลถามข้อสงสัย องค์สมเด็จพระผู้มีพระภาคเจ้า จึงได้ทรงตรัสตอบคำถามพราหมณ์ว่า “ดูก่อนพราหมณ์ ถ้าพราหมณ์อยากบูชาพระธัมมรัตนะ จงบูชาพระผู้ทรงพหูสูตสักรูปหนึ่งเถิด” พราหมณ์จึงกราบทูลอีกว่า “ถ้าอย่างนั้นพระองค์จงเมตตาตรัสบอกว่าพระภิกษุรูปใดทรงพหูสูต ให้แก่ข้าพระองค์ เถิดพระเจ้าข้า” องค์สมเด็จพระภควันต์จึงตรัสว่า “พราหมณ์จงถามเอาจากหมู่ภิกษุสงฆ์เถิด” พราหมณ์จึงได้ไปเดินไต่ถามภิกษุทั้งหลายว่า ภิกษุรูปใดทรงพหูสูต พระภิกษุทั้งหลายพากันตอบเป็นเสียงเดียวกันว่า พระอานนท์เป็นผู้ทรงพหูสูต พราหมณ์นั้นจึงได้ทำการบูชาพระธรรมด้วย การถวายผ้าอันมีราคาถึง หนึ่ง พันกหาปนะ แก่พระอานนท์

ข้อที่พระพุทธองค์ทรงตรัส แก่พราหมณ์ว่า ถ้าอยากบูชาพระธัมมรัตนะ ให้บูชาผู้ทรงพหูสูต เป็นอันได้ใจความว่า พระธัมมรัตนะ ได้แก่คำสอนขององค์สมเด็จพระผู้ทรงสวัสดิโสภาคย์ ที่ตรัสสั่งสอนไว้ดีแล้วนั้น ผู้ใดจดจำ ศึกษาเล่าเรียนปฏิบัติ ตามพระธรรมคำสั่งสอนของพระพุทธเจ้าได้มาก ผู้นั้นคือ ผู้ทรงพหูสูต เมื่อพระธรรมคำสั่งสอนของพระพุทธเจ้ามีอยู่ในผู้ใด การบูชาท่านผู้นั้นย่อมได้ขึ้นชื่อว่าได้ บูชาพระธรรม หรือ พระธรรมคำสั่งสอนของพระพุทธเจ้าปรากฏในใบลานก็ดี ในกระดาษ หนังสือก็ดี การได้บูชาใบลาน หรือ หนังสือนั้น ย่อมได้ขึ้นชื่อว่าเป็น การบูชาพระธรรมเช่นกัน เพราะเมื่อต่อมาหลังจากองค์สมเด็จพระผู้ทรงธรรม ทรงเสด็จดับขันธปรินิพพาน ได้มีการสังคายนาพระไตรปิฎก แล้วจดบันทึกใส่ใบลาน การได้บูชาพระธรรมที่จดบันทึกในใบลาน หรือในหนังสือ ก็ได้บุญบารมีมาก ไม่ว่าจะเป็นการลงรักปิดทองใบลานที่จารึกพระธรรม ถวายผ้าห่อคัมภีร์ใบลาน สร้างตู้เพื่อเก็บพระธรรม ถวายเชือกรัดหนังสือพระธรรม แล้วแต่ผู้มีจิตศรัทธาจะประกอบการบุญการกุศล ก็ได้บุญมากเฉกเช่นเดียวกัน

นอกจากการบูชาพระธรรมด้วยการบูชาผู้ทรงพหูสูต ทำความนอบน้อมต่อคัมภีร์ หนังสือที่จารึกพระธรรมแล้ว การได้ทำการบูชาพระธรรมกถึก คือ ผู้บอกธรรม ผู้สอนธรรม ผู้แสดงธรรม ให้พุทธศาสนิกชนทั้งหลายได้รับรู้ ได้เข้าใจในพระธรรม นั้นก็มีอานิสงส์มากเช่นเดียวกัน ผู้บูชาพระธรรมด้วยสิ่งใด เกิดชาติหน้าก็จะบริบูรณ์ด้วยสิ่งนั้น

อันการบูชาพระธรรมด้วยการสร้างหนังสือนั้น พระโบราณาจารย์ ได้ยกเอาพระสารีบุตรมหาเถรเจ้าไว้เป็นตัวอย่าง เมื่อครั้งสมัยพระศาสนาแห่ง องค์สมเด็จพระปุสสะสัมมาสัมพุทธเจ้า พระสารีบุตรได้เกิดเป็นกุลบุตรผู้เลื่อมใสในบวรพุทธศาสนา ได้สร้างตู้ใส่หนังสือพระธรรม ได้เกิดเป็นพระเจ้าจักรพรรดิราช มีปราสาทถึง ๘๔,๐๐๐ หลัง เป็นที่ประทับ ปราสาททุกหลังสำเร็จด้วยแก้ว ๗ ประการ และมีปราสาทหลังใหญ่ตั้งอยู่ท่ามกลาง คล้ายกับไพชยนต์ปราสาทของพระอินทร์ พระโบราณาจารย์ จึงกล่าวว่า หญิงชายใดได้ถวายตู้เก็บพระธรรม จะได้ไปเกิดในสวรรค์ทั้งนั้น เมื่อได้เกิดมาเป็นมนุษย์จะมีอำนาจรุ่งเรืองสมบูรณ์ มีกลิ่นกายหอมฟุ้งขจร มั่งคั่งด้วยทรัพย์สมบัติ เป็นผู้มีรูปพรรณสัณฐานงดงาม จะได้เกิดเป็นพระอินทร์ ๗ ชาติ จะได้เกิดเป็นพระเจ้าจักรพรรดิ ๓๖ ชาติ อันบริบูรณ์ด้วยรัตนะทั้ง ๗ ประการ

ผู้ใดมีจิตศรัทธาบูชาพระธรรมด้วยการสร้างหอไตร จะได้เกิดเป็นพระเจ้าจักรพรรดิ มีปราสาทถึง ๘๔,๐๐๐ หลัง จะมีปัญญาอันหาผู้เสมอเหมือนได้ยาก , ผู้ใดถวายใบลานเพื่อจดจารพระธรรม จะได้เกิดเป็นเทวดาบนสวรรค์ตลอดกาล เวลาจุติจากสวรรค์มาเกิดเป็นมนุษย์จะเป็นผู้มีทรัพย์มาก , ผู้ใดได้จารหนังสือพระธรรมด้วยจิตศรัทธา ผู้นั้นจะมีปัญญามากในอนาคตกาล , ผู้ใดถวายทองคำเปลวลงรักปิดทองหนังสือพระธรรม ผู้นั้นจักมีผิวกายดังทองคำในอนาคตกาล , ผู้ใดถวายผ้าห่อหนังสือพระธรรม จะเป็นผู้บริบูรณ์ด้วยเครื่องนุ่งห่มหาชาติมิได้ , ผู้ใดถวายด้ายร้อยหนังสือพระธรรม สมบัติบุคคลนั้นจะมั่นคงยั่งยืน ไม่พินาศด้วยภัยนานาประการ การบูชาพระธรรมจึงมีอานิสงส์ต่างๆกัน ดังที่ได้แสดงไว้นี้แล

การบูชาพระธรรมจึงมีอานิสงส์มากมายหลายประการ เพราะเหตุว่าพระธรรมนั้นเป็นของประเสริฐ เป็นเหมือนประทีปส่องสว่างให้กับสัพพะสัตว์ทั้งหลาย ได้แลเห็นบาปบุญคุณโทษ สิ่งใดเป็นประโยชน์ สิ่งใดมิใช่ประโยชน์นานาประการ องค์สมเด็จพระผู้มีพระภาคเจ้า ทรงสรรเสริญการให้ธรรมเป็นทานไว้ว่า “สัพพะทานัง ธัมมะทานัง ชินาติ แปลว่า การให้ธรรมเป็นทาน ชนะการให้ทานทั้งปวง” ยังทรงสรรเสริญอีกว่า “สัพพะระสัง ธัมมะระโส ชินาติ แปลว่า รสแห่งพระธรรม ชนะรสทั้งปวง” เพราะผู้ดื่มด่ำในรสพระธรรม ย่อมไม่ไปเกิดในอบายภูมิ ๔ ย่อมไปสู่สุคติภูมิ ถ้าได้ดื่มรสอมฤตธรรม ย่อมถึงที่สุดคือ พระนิพพาน , “สัพพะระติง ธัมมะระติง ชินนาติ แปลว่า ความยินดีในพระธรรมย่อมชนะความยินดีทั้งปวง” ผู้ยินดีในพระธรรมย่อมมีความสุข ในอิธโลก และปรโลก และ “ตัณหักขะโย สัพพะทุกขัง ชินาติ แปลว่า การสิ้นตัณหา เป็นการชนะทุกข์ทั้งปวง” อีกประการ “ธัมมะปูชา มะหาปัญญะวะโร” ผู้บูชาพระธรรมจะเป็นผู้มีปัญญาอันประเสริฐ มีปัญญามาก แม้เราจะไม่ได้เป็นผู้มีทรัพย์มาก แต่เราสามารถรักษาศีล สวดมนต์ไหว้พระ ปฏิบัติ สวดสรรเสริญ พระพุทธคุณ พระธัมมคุณ พระสังฆคุณ นั้นก็เป็นการบูชาพระธรรมเช่นเดียวกัน

เป็นอันว่าพระธรรม คำสั่งสอนที่พระพุทธเจ้าทั้งหลาย ทรงตรัสสั่งสอนไว้ดีแล้วนั้น เป็นของประเสริฐ ผู้ที่เลื่อมใสศรัทธากราบไหว้บูชา หรือ ปฏิบัติตาม ย่อมได้รับความสุขกายใจ ทั้งชาตินี้และชาติหน้า ตลอดจนเข้าถึงซึ่งพระนิพพาน
สุดท้ายนี้ขอคุณพระศรีรัตนตรัย และสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลาย จงปกปักรักษาท่านผู้อ่านให้อย่าได้มีความทุกข์ทั้งปวง ขอให้มีแต่ความสุขความเจริญยิ่งๆขึ้นไป ในทุกๆกาลเทอญ

จากหนังสือ อานิสงส์จากพระไตรปิฎก โดย ปุ้ย แสงฉาย