ขอมอบบทพระคาถา จากพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ ขุททกนิกาย ชาดก พร้อมกับกาพย์ยานี ๑๑ ของ
พระมหาอุเทน ปัญญาปริทัตต์ จากหนังสือขุมทรัพย์จากพระไตรปิฎก มาให้กวีธรรมทุกท่านครับ....

พินิจวาจา ก่อนพาที

กลฺยาณิเมว มุญฺเจยฺย
น หิ มุญฺเจยฺย ปาปิกัง
โมกฺโข กลฺยาณิยา สาธุ
มุตฺวา ตปฺปติ ปาปิกังฯ
(ขุ.ชา. ๒๗/๘๘)

ควรเปล่งเฉพาะถ้อยวาจาที่งดงาม
ไม่ควรเปล่งถ้อยวาจาหยาบช้าชั่ว
พูดจาไพเราะย่อมสำเร็จประโยชน์
พูดจาหยาบช้าย่อมเดือดเนื้อร้อนใจ

วาจาพาทีเพราะ.........แสนไพเราะเสนาะหู
พริ้งเพริศช่วยเชิดชู....ชุ่มชื่นจินต์ยิ่งยินดี
วาจาหยาบช้าชั่ว........จะเจ็บตัวปากเป็นสี
พูดจาหรือพาที..........ทบทวนดูให้รู้จริง
พูดดีไม่มีโทษ............เกิดประโยชน์อย่างยวดยิ่ง
พูดชั่วคนชังชิง..........ใช่แน่นอนเดือดร้อนตน



เยน เกนจิ วณฺเณน
ปโร ลภติ รุปฺปนัง
มหตฺถิยมฺปิ เจ วาจัง
น ตัง ภาเสยฺย ปณฺฑิโตฯ
(ขุ.ชา.๒๗/๑๐๔๖)

คนอื่นเกิดความโกรธเคืองแค้น
เพราะถ้อยคำอย่างใดอย่างหนึ่ง
แม้มันจะมีประโยชน์มิใช่น้อย
บัณฑิตก็ไม่ปราศรัยถ้อยคำนั้น

ถ้อยคำไม่พินิจ............ไปสะกิดต่อมโทสา
คนฟังเกิดโกรธา..........ปะทุเดือดขึ้นทันที
แม้มีประโยชน์มาก......คนเดินจากส่ายหน้าหนี
หยุดพูดเป็นการดี.........ดื้อดึงกล่าวร้าวใจกัน
บัณฑิตรู้อย่างนี้.............หยุดวจีที่หุนหัน
ราบเรียบอยู่เงียบงัน......งดพูดจาไม่พาที



อญฺญัง ภณติ วาจาย
อญฺญัง กาเยน กุพฺพติ
วาจาย โน จ กาเยน
น ตัง ธมฺมัง อธิฏฺฐิโตฯ
(ขุ.ชา.๒๗/๘๙๖)

พูดทางวาจาอย่างหนึ่ง
ทำทางกายอีกอย่างหนึ่ง
ประพฤติธรรมทางวาจา
ไม่ประพฤติธรรมทางกาย
มันไม่ตั้งอยู่ในธรรมเลย

พูดจาว่าอย่างหนึ่ง...........ไม่ซาบซึ้งตราตรึงหนอ
เพียงพร่ำเพรื่อสอพลอ.....พูดแต่ปากไม่อยากทำ
เวลาทำอย่างหนึ่ง.............หาพรั่นพรึงพลันล่วงล้ำ
ชั่วเฉยไม่เคยจำ................วาจาพร่ำพูดร่ำไป
ประพฤติธรรมด้วยปาก....มันจะยากเย็นที่ไหน
กายเมินเหินห่างไกล........รับรองไม่ตั้งในธรรม



เจริญในธรรมครับ

http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=8&t=31699



เจริญในธรรมค่ะ

อนุโมทนาสาธุด้วยครับ

แด่...ท่านศรีบัณฑิต

น ปณฺฑิตา อตฺตสุขสฺส เหตุ
ปาปานิ กมฺมานิ สมาจรนฺติ
ทุกฺเขน ผุฏฺฐา ขลิตาปิ สนฺตา
ฉนฺทา จ โทสา ชหนฺติ ธมฺมํ ฯ

(ขุ. ชา. ๒๗/๑๔๖๗)



บัณฑิตไม่ประพฤติกรรมชั่วช้า
เพราะเหตุแห่งความสุขส่วนตน
ถูกทุกข์กระทบ พลาดพลั้งบ้าง
แต่ก็สงบนิ่งอยู่ ไม่ทอดทิ้งธรรม
เหตุเพราะความรักและความชัง.



คนดีศรีบัณฑิต
หรือจะคิดทำชั่วช้า
อย่างไรไม่นำพา
เพราะเหตุแห่งสุขส่วนตน

ถึงถูกทุกข์กระทบ
ถึงจะจบพลั้งพลาดผล
ยังอยู่อย่างคงทน
ไม่ทอดทิ้งธรรมแท้เลย

ดีชั่วชั่งน้ำหนัก
เนาพิงพักอย่างวางเฉย
นิ่งเงียบไม่เปรียบเปรย
ปลดชอบชังปล่อยลอยตัว ฯ



.........ความสุข เป็นสิ่งที่ทุกคนล้วนปรารถนา เราต่าง “รักสุข เกลียดทุกข์” ด้วยกันทั้งนั้น แต่เหตุแห่งความสุขใช่จะมาจากการทำความดีอย่างเดียว บางครั้งก็มาจากการทำความชั่วเช่นเดียวกัน เรียกว่า “สุขแบบชั่ว ๆ” นั่นเอง เช่น ความสุขจากการกลั่นแกล้งสัตว์ ความสุขจากการได้เหน็บแนมด่าว่าคนอื่นให้เจ็บช้ำน้ำใจ มันเป็นความสุขที่ตั้งอยู่บนความเดือดร้อนของคนอื่น ประเภท “ทำนาบนหลังคน” หรือ “รีดนาทาเร้น” ซึ่งเห็นกันอยู่ไม่น้อย

.........ใครก็ตามชอบ “สุขแบบชั่ว ๆ” อย่างนี้ บอกได้ทันทีว่า “พาล” มิใช่ “บัณฑิต” บัณฑิตจะหลีกเลี่ยงความสุขประเภทนี้ ไม่ใช้ความชั่วแลกความสุข ไม่ทำความชั่วเพราะเหตุแห่งความสุขส่วนตน เพราะตระหนักดีว่ามันเป็นความเห็นแก่ตัวอย่างร้ายกาจ และมันก็เป็นความสุขเลวทราม นอกจากไม่แสวงหาความสุขบนความเดือดร้อนของคนอื่นแล้ว ยามทุกข์กระทบหรือยามเกิดความผิดพลาด ก็ยังอดทนอดกลั้น “สงบใจ” ไม่แสดงอาการขึ้น ๆ ลง ๆ สูง ๆ ต่ำ ๆ ฟู ๆ แฟบ ๆ รักษาระดับความราบเรียบไว้ได้เสมอ

.........นี่แหละคือ “วิถีแห่งปราชญ์” ผู้เปรียบดังศิลาภูผาหิน และสิ่งสำคัญที่อยู่ภายในใจบัณฑิตเสมอ ไม่เคยคลอนแคลนเลือนหาย คือ “ธรรม” ธรรมเป็นหัวใจบัณฑิต หัวใจบัณฑิตสว่างด้วยแสงธรรม แม้ประสบความลำบาก ยากแค้นเพียงใด บัณฑิตก็ยัง “ชูธงธรรม” รักษาธรรมไว้อย่างมั่นคง ไม่อุกอาจล่วงละเมิดเลย บัณฑิตแท้ย่อมเป็นเช่นนี้แล “ยามทุกข์ไม่ทิ้งธรรม”





เจริญในธรรมครับ

ขอบคุณค่ะ