เราไหว้พระสวดมนต์ทั้งเช้าและเย็นทุกวันประมาณ 2 ปีมานี้ บทสวดมนต์ไหว้พระได้หมด ทุกครั้งตอนไหว้พระสวดมนต์ปากก็ว่าไปแต่ใจไปอยู่ที่อื่นไม่มีสมาธิเลย อยากขอคำแนะนำว่ามีวิธีใดบ้างที่จะมีสมาธิตอนไหว้พระ แล้วอย่างนี้จะเป็นบุญเป็นกุศลหรือไม่ (คำถามที่ถามเป็นคำถามตามความเข้าใจและความรู้สึกของเราเอง อาจใช้คำที่ถามไม่ถูกต้องขอโทษด้วย)

จะเป็นบุญเป็นกุศลหรือไม่ ก็พึงรู้จักคำว่า บุญว่ากุศลเสียก่อน กุศลแปลว่า ฉลาด เป็นต้น

บุญ แปลว่า เครื่องชำระจิตให้หมดจดผ่องแผ้ว, ความสุข ฯลฯ

คำว่า กุศล เป็นภาษาทางวิชาการ คำว่า บุญ ท่านใช้พูดสอนชาวบ้าน แต่สรุปง่ายๆไว้ทีหนึ่งว่า

คำว่า บุญกับกุศลใช้แทนกันได้

ถามว่า เป็นบุญเป็นกุศลไหม ?

ตอบว่า เป็นหน่อยหนึ่ง

เป็นตอนไหน ?

ตอนที่คิดว่าจะสวดมนต์เช้า-เย็น

แต่ครั้นสวดๆไปแล้ว จิตใจไม่อยู่กับบทสวดเตลิดไปไหนต่อไหนก็ไม่มีรู้ ปากก็ว่าไป อย่างนี้ไม่เป็น

วิธีฝึกก็คือเมื่อนึกได้ว่า ใจออกไปแล้ว ไม่อยู่กับบทสวดแล้ว ก็ดึงกลับมาให้อยู่กับบทสวดนั้นใหม่

แว้บไปอีก รู้ตัวนึกได้ ดึงกลับมาให้อยู่กับบทสวดอีกแบบนี้แหละ ฯลฯ

พึงอดทนฝึก ไม่ง่ายนักครับเรื่องนี้

วางแปลนให้ จขกท. ได้เทียบเคียง ดังนี้

ก่อนหน้าไม่เคยปฏิบัติธรรมจริงๆ จังๆเลย จนกระทั่งไม่นานมานี้ วาสนาพาให้ได้พบกับพระสงฆ์ไทยรูปหนึ่ง

ที่...

ผมได้ถามท่านว่า ทำอย่างไรจึงจะพ้นทุกข์ ท่านก็ไม่ตอบอะไร ยื่นหนังสือของท่านให้สามเล่ม

เป็นหนังสือเกี่ยวกับการปฏิบัติตามแนวทางในอานาปานสติสูตร….

ผมก็อ่านแค่เล่มแรกก่อน ใจความในเล่มแรก คือ ให้กำหนดรู้ลมหายใจให้ตลอด

ท่านว่า ให้กำหนดรู้ลมหายใจเสมือนว่าลมหายใจเป็นกัลยาณมิตร ให้เรายึดกัลยาณมิตรนี้ไว้

หลังจากนั้น ผมก็พยายามกำหนดรู้ลมหายใจในชีวิตประจำวัน ก็รู้สึกดีครับ รู้สึกเพลินกับการยึดลม

หายใจ

หลังจากนั้นมีวันหนึ่ง ผมเกิดนึกอยากนั่งสมาธิขึ้นมา ผมก็เลยนั่งสมาธิกำหนดลมหายใจ

ในการนั่งสมาธิครั้งนี้ ผมสามารถรับรู้ลมหายใจได้ตลอดสายเป็นเวลานาน


กรณีตัวอย่างนี้ ยึดลมหายใจเป็นเหมือนกัลยาณมิตร

จขกท.ก็ยึดบทสวดให้เป็นหมือนกัลยาณมิตร

ตัวอย่างนี้ รับรู้ลมหายใจเข้าออกๆ ตลอดสายได้เป็นเวลานานๆ นั่นบ่งถึงจิตเป็นสมาธิ

ส่วนจขกท. ก็ควบคุมจิตใจให้คลอเคลียอยู่กับการท่องมนต์อยู่บทสวดได้นานๆ นั่นก็แปลว่าจิตเป็นสมาธิ

อีกนิดหนึ่ง

แล้วที่ว่า เป็นสมาธิ มิใช่หมายความว่า สติ ปัญญา เป็นต้น ไม่มี สติก็มี ปัญญาก็มี เจตนาก็มี สัญญาเป็น

ต้นก็มี แต่ไม่ได้พูดถึง

จุดบกพร่องของนักธรรม คือ หยิบยกเอาข้อธรรมตัวใดตัวหนึ่งโดดๆขึ้นสนทนากัน โดยมิได้กล่าวถึงธรรมที่

สัมพันธ์เนื่องไปด้วยกัน ความคิดจึงตัน

ความจริงในขณะนั้นสัมปยุตธรรมที่เกิดประกอบอยู่ด้วยกันมีตามสมควร มิใช่มีเพียงสมาธิเท่านั้น

การที่ท่านสวดมนต์เป็นการที่ท่านนึกถึงอะไรที่ท่านทำการสวดมนต์ การทำให้มีสติในการสวดมนต์คือเอาสติมาจับที่ริมฝีปากเฝ้าจับดูอักขระที่กล่าวออกไปแต่ละคำ มันจะเกิดการมองเห็น ความเป็นไตรลักณ์
ถ้าว่าในทางสมาธิการสวดมนต์เป็นการฝึกสมาธิอย่างหนึ่ง คือ พุทธานุสติ ธรรมานุสติ สังฆานุสติ เมื่อใจไม่มีสมาธิ ก็ให้รู้ว่านิวรณ์กำลังเกิดขึ้นแก่เรา จงหาแนวทางที่จะข่มนิวรณ์ด้วยเล่ห์กลต่างๆ เช่น ตอนนี้เรากำลังสวดมนต์อยู่ นิวรณ์เอ๋ยจงอยู่ตรงนี้ก่อนนะเป็นต้น

ขอกราบขอบคุณท่านผู้รู้ที่กรุณาตอบคำถามและเราพอเข้าใจจากคำตอบบ้างเหมือนกันแต่เข้าใจไม่หมดสำหรับเรานั้นเพิ่งศึกษาธรรมะไม่มีพื้นฐานเรื่องนี้มาก่อน จึงจะขอศึกษาและจะพยายามทำความเข้าใจให้ได้ ในกรณีนี้เราก็จะถามต่อตามประสาคนไม่รู้หรือแบบโง่ๆก็ได้ว่า การที่เรามีความตั้งอกตั้งใจที่จะไหว้พระสวดมนต์ถ้าไม่จำเป็นจะไม่เคยขาดเลย จึงอยากว่า (1) ไหว้พระสวดมนต์ทุกวันไม่เคยขาดแต่จิตใจไม่ค่อยมีสมาธิดังกระทู้ดังกล่าว และ (2) ไหว้พระสวดมนต์ทุกวันไม่เคยขาดแต่หากจิตใจมีสมาธิตามที่ท่านผู้รู้ได้เมตตาให้คำตอบมานั้น จึงจะขอถามตามประสาคนไมรู้ว่าการไหว้พระทั้งสองกรณีนั้นมีผลต่างกันหรือไม่อย่างไร ไม่รู้จริงๆจึงถาม ขอกราบขอบคุณมากๆ

ท่องสองคำก็พอ ..... พุทธ-โธ

ทีนี้ ท่องพุทธโธแล้ว ถ้าท่องเร็ว คุณจะเจอปัญหาเดิมอีก
ถ้าท่องช้าไป ก็จะเผลอไปคิดบ่อยๆอีก

ให้เอาคำว่าพุทธ ไปผูกกับลมหายใจเข้า
เอาคำว่าโธ ไปผูกกับลมหายใจออก

เวลานึกคำว่าพุทธ ก็ให้พูดดดดดดดดดดดดดดดดดดดด... ไปจนสุดลมเข้า
พอเริ่มหายใจออกค่อย โธธธธธ........ ให้โธไปจนสุดทางหายใจออก
แล้วก็วนเวียนอย่างนี้

ถ้ายังไม่ดีขึ้น ลองหัดเดินจงกรม ให้ร่างกายมันขยับด้วย
แล้วเอาใจไว้ที่กาย คอยรู้กายให้ทั่วพร้อมเต็ม
ที่ต้องทำอย่างนี้เพราะเราต้องการผูกใจเอาไว้ไม่ให้มันคิด
คือเอาใจไปคอยรู้กายเสีย โอกาศที่ใจจะคิดก้จะน้อยลง

คนชอบคิดมาก มันจะสงบยากอย่างนี้แหละครับ
แต่ขอให้มีความเพียร

ไหว้พระสวดมนต์ไม่เคยขาดทั้งสองข้อ คะแนนเต็มสิบ ให้ข้อละ 10 คะแนนเท่ากัน

ถามถึงผล ตอบแยกข้อ (1) ให้ 9 คะแนน

ข้อ (2) ให้ 10 คะแนน เพราะจิตมีพลังเพิ่มขึ้น

การไหว้พระสวดมนต์เป็นการฝึกพุทธานุสติและธรรมานุสติในรูปแบบหนึ่ง ถ้าไม่มีสมาธิ จิตมีการฟุ้งออกไปให้ท่านระลึกคุณของพระพุทธเจ้า ที่ทรงอนุเคราะห์นำทางให้สัตว์โลกมองเห็นแสงสว่างด้วยความยากลำบากเท่าใด นิวรณ์ที่เป็นอกุศลก็จะไม่เข้ามาหาที่จะมาคือความระลึกถึงคุณของพระพุทธเจ้าและคำสั่งสอนที่เป็นพระธรรมที่เป็นแต่กุศลธรรมเท่านั้น
ขออนุโมทนาบุญด้วยครับ

สวดมนต์ไหว้พระถือเป็นการทำสมาธิอย่างนึงยังไงก็ได้บุญค่ะ แต่จะได้มากหรือน้อยก็ขึ้นอยู่กับการถือศีลควบคู่กันไปด้วย

คนที่ท่องจนคล่องแล้วมีความเป็นไปได้สูงว่าจะเผลอไปกับความคิดได้ การจะจดจ่อกับการสวดมนต์ได้ต้องนึกถึงแต่บทสวดค่ะ